طریقت: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی معتقدند که صوفیان برای پیمودن طریقت نظام نظری و عملی گسترده‌ای در فرهنگ اسلامی پدید آوردند که طریقت‌های صوفیانه هستند.<ref>نصر، «اهمیت معنوی پیدایش و گسترش سلسله‌های صوفیه»، ص۴۹-۵۰؛ استعلامی، فرهنگنامه تصوف و عرفان، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۱۲۵۹.</ref> [[آنه‌ماری شیمل]] طریقه‌ها را به‌عنوان نهادهای اجتماعی تصوف قلمداد کرده است.<ref>شیمل، تصوف، ۱۴۰۱ش، ص۹۵.</ref> در طریقت‌، اتصال معنوی به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] الزامی دانسته شده<ref>پازوکی، «تصوف در ایران بعد از قرن ششم»، ص۳۱؛ شیمل، تصوف، ۱۴۰۱ش، ص۹۵.</ref> و این اتصال اکثراً به‌واسطه [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] برقرار شده است.<ref>علامه حلی، نهج الحق و کشف الصدق‌،‌ ۱۹۸۲م، ص۲۳۸؛ پازوکی، «تصوف در ایران بعد از قرن ششم»، ص۳۱؛ شیمل، تصوف، ۱۴۰۱ش، ص۹۵.</ref> گفته شده که بسیاری از طریقه‌ها این اتصال را از طریق [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] و به‌واسطه [[معروف کرخی|معروف کَرْخی]] برقرار کرده‌اند.<ref>شیبی، تشیع و تصوف، ۱۳۷۴ش، ص۳۳-۳۵.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمدحسین طباطبایی]] معتقد است که ظهور طریقت در تصوف از تعلیم و تربیت [[امامان شیعه|ائمه شیعه(ع)]] سرچشمه گرفته است.<ref>طباطبایی، رسالت تشیع در دنیای امروز، ۱۳۸۷ش، ص۹۳.</ref>   

محل پیدایش و تکامل اولیه طریقت در [[جهان اسلام]] سرزمین‌های عربی و ایران قلمداد شده است.<ref>نصر، «تصوف و معنویت در ایران»، ص۴۰۳.</ref> از نظر [[سید حسین نصر]]، از سده ششم قمری، با شکل‌گیری طریقه‌های متشکل در تصوف مرحله جدیدی از تاریخ تصوف آغاز می‌شود.<ref>نصر، «اصول و مبانی تصوف»، ص۳.</ref> برخی معتقدند که در این دوره طریقت با افکار و آدابی متفاوت با سایر گرایش‌های اسلامی نمود می‌یابد که مورد انتقاد عالمان مذاهب اسلامی، از جمله عالمان شیعه، قرار می‌گیرد.<ref>استعلامی، فرهنگنامه تصوف و عرفان، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۱۲۵۹.</ref> [[مرتضی مطهری]] قرار دادن طریقت و حقیقت در مقابل شریعت را از مهم‌ترین نقاط اختلاف میان صوفیان و فقیهان اسلامی می‌داند.<ref>مطهری، کلیات علوم اسلامی، ۱۳۸۱ش، ج۲، ص۸۴.</ref>