پرش به محتوا

شهادت امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:ضربت خوردن.jpg|بندانگشتی|250x250px|نقاشی ضربت‌خوردن علی(ع)، اثر یوسف عبدی‌نژاد]]'''شهادت امام علی(ع)''' در [[۲۱ رمضان]] سال [[سال ۴۰ هجری قمری|۴۰ق]]، از رویدادهای قرن اول قمری است که تأثیرات زیادی بر وضعیت [[شیعه|شیعیان]] داشت. شهادت علی(ع) سبب آغاز قتل و آزار شیعیان و موجب فروپاشی سپاهیان امام علی(ع) گشت. با شهادت امام، گوناگونی گرایش‌ها، اختلاف نظرها و کینه‌ها میان مردم کوفه نمایان گردید. برخی [[فهرست اصحاب امام علی(ع)|یاران علی(ع)]]، سپاه کوفه را پس از شهادت امام به گله‌ای تشبیه کردند که چوپان خود را از دست داده و گرگ‌ها از هر سو آن‌ها را می‌ربایند.
[[پرونده:ضربت خوردن.jpg|بندانگشتی|250x250px|نقاشی ضربت‌خوردن علی(ع)، اثر یوسف عبدی‌نژاد]]'''شهادت امام علی(ع)''' در [[۲۱ رمضان]] سال [[سال ۴۰ هجری قمری|۴۰ق]]، از رویدادهای [[قرن اول هجری قمری|قرن اول قمری]] است که تأثیرات زیادی بر وضعیت [[شیعه|شیعیان]] داشت. شهادت علی(ع) سبب آغاز قتل و آزار شیعیان و موجب فروپاشی سپاهیان امام علی(ع) گشت. با شهادت امام، گوناگونی گرایش‌ها، اختلاف نظرها و کینه‌ها میان مردم کوفه نمایان گردید. برخی [[فهرست اصحاب امام علی(ع)|یاران علی(ع)]]، سپاه کوفه را پس از شهادت امام به گله‌ای تشبیه کردند که چوپان خود را از دست داده و گرگ‌ها از هر سو آن‌ها را می‌ربایند.


گروهی از [[خوارج]] پس از [[حج|مراسم حج]] جمع شده و از شرایط [[مسلمان|مسلمانان]] گلایه داشتند. در نهایت سه نفر عهد بستند که [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]]، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[عمرو بن عاص سهمی|عمرو بن عاص]] را بکشند. [[ابن‌ملجم مرادی|ابن‌ملجم]] تعهد کرد که علی(ع) را بکشد. امام علی(ع) در [[شب ضربت‌خوردن امام علی(ع)|شب ۱۹ رمضان]] میهمان دخترش [[ام‌کلثوم دختر امام علی(ع)|ام کلثوم]] بود و روایات نشان از وضعیت خاص روحی آن حضرت در آن شب دارد. علی(ع) پیش از [[طلوع فجر|اذان صبح]] به مسجد رفت. افراد خوابیده در مسجد از جمله ابن‌ملجم را برای [[نماز]] بیدار کرد و در [[محراب]] به [[نماز]] ایستاد. ابن‌ملجم در زمان [[سجده]] یا بلند شدن از سجده ضربه‌ای با شمشیر به سر امام زد. امام را به خانه بردند و طبیب ماهری به نام أثیر بن عمرو امام را معاینه کرد. اثیر از [[تابعین|تابعان]] بود و پس از فهم اینکه ضربه به مغز رسیده، به امام گفت که [[وصیت]] کند؛ زیرا زمان زیادی زنده نخواهد ماند.‏ امام پیش از [[شهادت]] دفعات طولانی از هوش می‌رفت. نماز خود را نشسته خواند و وصیت‌هایی خطاب به فرزندانش داشت.
گروهی از [[خوارج]] پس از [[حج|مراسم حج]] جمع شده و از شرایط [[مسلمان|مسلمانان]] گلایه داشتند. در نهایت سه نفر عهد بستند که [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]]، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[عمرو بن عاص سهمی|عمرو بن عاص]] را بکشند. [[ابن‌ملجم مرادی|ابن‌ملجم]] تعهد کرد که علی(ع) را بکشد. امام علی(ع) در [[شب ضربت‌خوردن امام علی(ع)|شب ۱۹ رمضان]] میهمان دخترش [[ام‌کلثوم دختر امام علی(ع)|ام کلثوم]] بود و روایات نشان از وضعیت خاص روحی آن حضرت در آن شب دارد. علی(ع) پیش از [[طلوع فجر|اذان صبح]] به مسجد رفت. افراد خوابیده در مسجد از جمله ابن‌ملجم را برای [[نماز]] بیدار کرد و در [[محراب]] به [[نماز]] ایستاد. ابن‌ملجم در زمان [[سجده]] یا بلند شدن از سجده ضربه‌ای با شمشیر به سر امام زد. امام را به خانه بردند و طبیب ماهری به نام أثیر بن عمرو امام را معاینه کرد. اثیر از [[تابعین|تابعان]] بود و پس از فهم اینکه ضربه به مغز رسیده، به امام گفت که [[وصیت]] کند؛ زیرا زمان زیادی زنده نخواهد ماند.‏ امام پیش از [[شهادت]] دفعات طولانی از هوش می‌رفت. نماز خود را نشسته خواند و وصیت‌هایی خطاب به فرزندانش داشت.
خط ۲۰: خط ۲۰:
[[سید مرتضی]] (درگذشت: ۴۳۶ق) دیگر متکلم شیعه نیز گفته است که امام علی به چگونگی شهادت و قاتل خود علم داشته اما زمان شهادت را نمی‌دانسته است؛ زیرا اگر می‌دانست باید قتل را از خود دور کند.<ref>سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۳۱.</ref>  
[[سید مرتضی]] (درگذشت: ۴۳۶ق) دیگر متکلم شیعه نیز گفته است که امام علی به چگونگی شهادت و قاتل خود علم داشته اما زمان شهادت را نمی‌دانسته است؛ زیرا اگر می‌دانست باید قتل را از خود دور کند.<ref>سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۳۱.</ref>  


نویسنده مقاله «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، پس از بررسی روایات و دیدگاه‌‌های مختلف، به این نتیجه رسیده است در مواردی که ائمه تن به شهادت داده با حکم وجوب حفظ نفس مخالفت نکرده تا با [[عصمت امامان|عصمت آنها]] ناسازگار باشد چرا که علم آنها از طریق متعارف نبوده و چنین علمی ممکن است تکلیف‌آور نباشد و برفرض که تکلیف‌آور هم باشد شاید ائمه در راستای سعادت جامعه و...، تکلیف ویژه‌ای داشته و به آن عمل کرده‌اند.<ref>ربانی گلپایگانی و رحمانی‌زاده، «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، ص۱۱۱.</ref> از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نیز نقل شده است که امام علی در شب نوزدهم تسلیم‌شدن به [[قضا و قدر|تقدیر الهی]] را پذیرفت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۹.</ref>
به گفته نویسنده مقاله «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، در مواردی که ائمه تن به شهادت داده با حکم وجوب حفظ نفس مخالفت نکرده‌اند تا با [[عصمت امامان|عصمت آنها]] ناسازگار باشد. از نظر این نویسنده علم ائمه از طریق متعارف نیست برای همین چنین علمی ممکن است تکلیف‌آور نباشد و برفرض که تکلیف‌آور هم باشد شاید ائمه در راستای سعادت جامعه و...، تکلیف ویژه‌ای داشته و به آن عمل کرده‌اند.<ref>ربانی گلپایگانی و رحمانی‌زاده، «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، ص۱۱۱.</ref> از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نیز نقل شده است که امام علی در شب نوزدهم تسلیم‌شدن به [[قضا و قدر|تقدیر الهی]] را پذیرفت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۹.</ref>


==نقش قطام در شهادت امام علی(ع)==
==نقش قطام در شهادت امام علی(ع)==