۱۷٬۷۷۳
ویرایش
علم امام: تفاوت میان نسخه‌ها
افزایش بخش علم امامان به شهادت خود
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) (←منابع: افزایش پیوند به بیرون) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) (افزایش بخش علم امامان به شهادت خود) |
||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
* علم به اسرار الهی؛<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۹۵.</ref> | * علم به اسرار الهی؛<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۹۵.</ref> | ||
===علم امامان به شهادت خود=== | |||
در [[الکافی (کتاب)|کتاب الکافی]] از [[کتب اربعه|کتب اربعه شیعه]] بخشی با این عنوان وجود دارد که ائمه می‌دانند در چه زمانی می‌میرند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۸-۲۶۰.</ref> شیخ مفید، [[علامه حلی]] و [[سید مرتضی]] نیز در آثار خود از این مسئله سخن گفته‌اند.<ref> نگاه کنید به ربانی گلپایگانی و رحمانی‌زاده، «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، ص۱۰۵.</ref> به گفته [[شیخ مفید]] (درگذشت: ۴۱۳ق) متکلم شیعه، روایات در این باره متواتر است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۱۹.</ref> او در پاسخ به این مسئله که اگر ائمه به زمان شهادت خود علم داشته‌اند چرا از جان خود محافظت نکرده‌اند دو احتمال مطرح کرده است: | |||
* شاید علم آنها به زمان و مکان شهادت و نیز قاتلشان تفصیلی نبوده است. | |||
* برفرض که ائمه جزئیات شهادت خود را می‌دانستند شاید تکلیف آنها صبر بوده است.<ref>شیخ مفید، المسائل العکبریه، ۱۴۱۳ق، ص۶۹-۷۲.</ref> | |||
نویسنده مقاله «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، پس از بررسی روایات و دیدگاه‌‌های مختلف، به این نتیجه رسیده است در مواردی که ائمه تن به شهادت داده با حکم وجوب حفظ نفس مخالفت نکرده تا با [[عصمت امامان|عصمت آنها]] ناسازگار باشد چرا که علم آنها از طریق متعارف نبوده و چنین علمی ممکن است تکلیف‌آور نباشد و برفرض که تکلیف‌آور هم باشد شاید ائمه در راستای سعادت جامعه و...، تکلیف ویژه‌ای داشته و به آن عمل کرده‌اند.<ref>ربانی گلپایگانی و رحمانی‌زاده، «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، ص۱۱۱.</ref> | |||
== محدودیت علم امام == | == محدودیت علم امام == | ||
گروهی از متکلمان و عالمان شیعه علم امامان را محدود می‌دانند. و چیزی بیش از علومی که لازمه منصب امامت است را برای امام لازم نمی‌دانند.<ref>پناهلو و دیگران، «منابع و گستره علم امام در مشارق انوار الیقین برسی»، ص۱۰۵.</ref> شیخ مفید و شاگردانش مثل [[سید مرتضی]]، [[ابن شهرآشوب]]، [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] نویسنده [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]]<ref>پناهلو و دیگران، «منابع و گستره علم امام در مشارق انوار الیقین برسی»، ص۱۰۵.</ref> [[محمد بن علی کراجکی|کراجکی]] <ref>اسماعیلی، «قلمرو و ویژگی‌های علم امام در اندیشه کلامی مرحوم کراجکی»، ص۳۶.</ref> [[شیخ طوسی]] و [[محمدباقر مجلسی|مجلسی دوم]]<ref>قلی‌زده و فاریاب، «بازخوانی قلمرو علم امام در آیینه روایات»، ص۳۸.</ref> از این گروه قلمداد شده‌اند. بنابر پژوهش ربانی گلپایگانی در هیچ یک از متون رسمی و کلاسیک امامیه [[علم غیب]] جزو شرایط لازم امامت نیست.<ref>ربانی گلپایگانی، امامت در بینش اسلامی، ۱۳۸۶ش، ص۴۱۱.</ref> هر چند ایشان انکار نمی‌کنند که امامان در مواردی از امور مخفی و غیبی، و زمان مرگ دیگران یا خودشان خبر داشته‌اند، ولی این آگاهی‌ها را موردی، محدود و ناشی از الهام الهی می‌دانند که شرط امامت نیستند.<ref>ربانی گلپایگانی، امامت در بینش اسلامی، ۱۳۸۶ش، ص۴۲۸.</ref> | گروهی از متکلمان و عالمان شیعه علم امامان را محدود می‌دانند. و چیزی بیش از علومی که لازمه منصب امامت است را برای امام لازم نمی‌دانند.<ref>پناهلو و دیگران، «منابع و گستره علم امام در مشارق انوار الیقین برسی»، ص۱۰۵.</ref> شیخ مفید و شاگردانش مثل [[سید مرتضی]]، [[ابن شهرآشوب]]، [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] نویسنده [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]]<ref>پناهلو و دیگران، «منابع و گستره علم امام در مشارق انوار الیقین برسی»، ص۱۰۵.</ref> [[محمد بن علی کراجکی|کراجکی]] <ref>اسماعیلی، «قلمرو و ویژگی‌های علم امام در اندیشه کلامی مرحوم کراجکی»، ص۳۶.</ref> [[شیخ طوسی]] و [[محمدباقر مجلسی|مجلسی دوم]]<ref>قلی‌زده و فاریاب، «بازخوانی قلمرو علم امام در آیینه روایات»، ص۳۸.</ref> از این گروه قلمداد شده‌اند. بنابر پژوهش ربانی گلپایگانی در هیچ یک از متون رسمی و کلاسیک امامیه [[علم غیب]] جزو شرایط لازم امامت نیست.<ref>ربانی گلپایگانی، امامت در بینش اسلامی، ۱۳۸۶ش، ص۴۱۱.</ref> هر چند ایشان انکار نمی‌کنند که امامان در مواردی از امور مخفی و غیبی، و زمان مرگ دیگران یا خودشان خبر داشته‌اند، ولی این آگاهی‌ها را موردی، محدود و ناشی از الهام الهی می‌دانند که شرط امامت نیستند.<ref>ربانی گلپایگانی، امامت در بینش اسلامی، ۱۳۸۶ش، ص۴۲۸.</ref> | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۴۵: | ||
* الحیدری، السید کمال، علم الامام: بحوث فی حقیقة و مراتب علم الائمة المعصومین، بقلم: علی حمود العبادی، دار فراقد، قم، ۱۴۲۹ق. | * الحیدری، السید کمال، علم الامام: بحوث فی حقیقة و مراتب علم الائمة المعصومین، بقلم: علی حمود العبادی، دار فراقد، قم، ۱۴۲۹ق. | ||
* رستمی، محمدزمان؛ آل‌بویه، طاهره، علم امام (با رویکرد قرآنی، روایی، عرفانی، فلسفی و کلامی)، بوستان کتاب، قم، ۱۳۹۰ش. | * رستمی، محمدزمان؛ آل‌بویه، طاهره، علم امام (با رویکرد قرآنی، روایی، عرفانی، فلسفی و کلامی)، بوستان کتاب، قم، ۱۳۹۰ش. | ||
*ربانی گلپایگانی، علی و محسن رحمانی‌زاده، «[https://www.kalamislami.ir/article%20104160.html علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت]»، در مجله کلام اسلامی، شماره ۱۱۰، تیر ۱۳۹۸ش. | |||
* ربانی گلپایگانی، علی؛ مصباحی، عبدالله، «[http://www.kalamislami.ir/article%2061743.html چیستی و چرایی عصمت انبیاء در اندیشه فیلسوفان مسلمان]»، فصلنامه کلام اسلامی، شماره ۸۸، زمستان ۱۳۹۲ش. | * ربانی گلپایگانی، علی؛ مصباحی، عبدالله، «[http://www.kalamislami.ir/article%2061743.html چیستی و چرایی عصمت انبیاء در اندیشه فیلسوفان مسلمان]»، فصلنامه کلام اسلامی، شماره ۸۸، زمستان ۱۳۹۲ش. | ||
* رضایی، محمدجعفر؛ کرباسی‌زاده، علی، [http://ensani.ir/file/download/article/1577098693-10195-97-79.pdf «علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان»]، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۶۹، بهار ۱۳۹۲ش. | * رضایی، محمدجعفر؛ کرباسی‌زاده، علی، [http://ensani.ir/file/download/article/1577098693-10195-97-79.pdf «علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان»]، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۶۹، بهار ۱۳۹۲ش. | ||
| خط ۱۵۴: | خط ۱۶۱: | ||
* قلی‌زاده، امرالله؛ فاریاب، محمدحسین، [http://ensani.ir/file/download/article/1566626044-9723-244-4.pdf «بازخوانی قلمرو علم امام در آیینه روایات»]، ماهنامه معرفت، شماره ۲۴۴، فروردین ۱۳۹۷ش. | * قلی‌زاده، امرالله؛ فاریاب، محمدحسین، [http://ensani.ir/file/download/article/1566626044-9723-244-4.pdf «بازخوانی قلمرو علم امام در آیینه روایات»]، ماهنامه معرفت، شماره ۲۴۴، فروردین ۱۳۹۷ش. | ||
* کدیور، محسن، «قرائت فراموش شده: بازخوانی نظریه علمای ابرار»، مجله مدرسه، شماره ۳، اردیبهشت ۱۳۸۵ش. | * کدیور، محسن، «قرائت فراموش شده: بازخوانی نظریه علمای ابرار»، مجله مدرسه، شماره ۳، اردیبهشت ۱۳۸۵ش. | ||
* شیخ مفید، محمد بن محمد، المسائل العکبریة، علی‌اکبر الهی خراسانی، قم، المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید، ۱۴۱۳ق. | |||
* شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. | |||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دار الکتب اسلامیه، تهران، ۱۴۰۷ق. | * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دار الکتب اسلامیه، تهران، ۱۴۰۷ق. | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق. | * مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق. | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۷۳: | ||
* هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام: بررسی تاریخی و کلامی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ۱۳۹۶ش. | * هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام: بررسی تاریخی و کلامی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ۱۳۹۶ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{امامت}} | {{امامت}} | ||
[[رده: مقاله‌های با درجه اهمیت الف]] | [[رده: مقاله‌های با درجه اهمیت الف]] | ||