پرش به محتوا

تقریب المعارف (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
جز (جایگزینی متن - '== پانویس ==↵{{پانویس2}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}')
(ویکی سازی)
خط ۴۴: خط ۴۴:


== ساختار و محتوای کتاب ==
== ساختار و محتوای کتاب ==
کتاب تقریب المعارف، کتابی استدلالی و برهانی است که در چهار قسم تنظیم شده و مؤلف شیوه‌ای منطقی را برای بحث در هر یک از موضوعات کتاب به کار گرفته است. کتاب، شامل مباحث [[توحید|توحید]]، [[عدل]]، [[نبوت]]، [[امامت]] و بحثی درباره [[امام زمان]](عج) است.{{سخ}}
کتاب تقریب المعارف، کتابی استدلالی و برهانی است که در چهار قسم تنظیم شده و مؤلف شیوه‌ای منطقی را برای بحث در هر یک از موضوعات کتاب به کار گرفته است. کتاب، شامل مباحث [[توحید|توحید]]، [[عدل]]، [[نبوت]]، [[امامت]] و بحثی درباره [[امام زمان(عج)]] است.{{سخ}}
در آغاز مبحث توحید، مسئله لزوم شناخت و معرفت مطرح شده و سپس به حدوث اجسام اشاره شده و صفات خداوند متعال مورد بحث قرار گرفته است.{{سخ}}
در آغاز مبحث توحید، مسئله لزوم شناخت و معرفت مطرح شده و سپس به حدوث اجسام اشاره شده و صفات خداوند متعال مورد بحث قرار گرفته است.{{سخ}}
در مبحث عدل، به [[حسن و قبح]] و قدرت خداوند بر قبیح و انجام ندادن آن، [[جبر و اختیار|جبر و اختیار]]، حقیقت [[تکلیف]] و صفات [[مکلف]] و [[قاعده لطف]] اشاره دارد.{{سخ}}
در مبحث عدل، به [[حسن و قبح]] و قدرت خداوند بر قبیح و انجام ندادن آن، [[جبر و اختیار|جبر و اختیار]]، حقیقت [[تکلیف]] و صفات [[مکلف]] و [[قاعده لطف]] اشاره دارد.{{سخ}}
خط ۵۲: خط ۵۲:


نخستین مطلب کتاب مسأله‌ای است با عنوان (فی وجوب النظر)، حلبی در این مسأله تصریح کرده که نخستین کاری که بر هر  خردمندی لازم است دقت  و شناسایی راهی است که در پرتو آن بتواند حق را از باطل تشخیص بدهد. نویسنده بر این باور است که در برابر انسان در برخورد با آراء دیگر خردمندان  چهار راه بیشتر قرار ندراد  ۱- پیروی از تمام آنها که محال است زیرا میان این آراء تنافی است و پیروی از همه ممکن نیست. ۲- کنار گذاشتن تمام دیدگاه‌ها که در این صورت باز ترس ازدست دادن مصلحت  و قول حق وجود دارد. ۳-  پیروی از برخی افکار بر اساس تقلید که در این صورت نیز نگرانی از دست دادن قول حق و مصلحت وجود دارد. ۴- پیروی از برخی افکار بر اساس دقت نظر و  تشخیص درست حق از باطل که در این راه نگرانی از دست دادن حق و مصلحت وجود ندارد. <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۶۵.</ref>
نخستین مطلب کتاب مسأله‌ای است با عنوان (فی وجوب النظر)، حلبی در این مسأله تصریح کرده که نخستین کاری که بر هر  خردمندی لازم است دقت  و شناسایی راهی است که در پرتو آن بتواند حق را از باطل تشخیص بدهد. نویسنده بر این باور است که در برابر انسان در برخورد با آراء دیگر خردمندان  چهار راه بیشتر قرار ندراد  ۱- پیروی از تمام آنها که محال است زیرا میان این آراء تنافی است و پیروی از همه ممکن نیست. ۲- کنار گذاشتن تمام دیدگاه‌ها که در این صورت باز ترس ازدست دادن مصلحت  و قول حق وجود دارد. ۳-  پیروی از برخی افکار بر اساس تقلید که در این صورت نیز نگرانی از دست دادن قول حق و مصلحت وجود دارد. ۴- پیروی از برخی افکار بر اساس دقت نظر و  تشخیص درست حق از باطل که در این راه نگرانی از دست دادن حق و مصلحت وجود ندارد. <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۶۵.</ref>
مطلب پایانی کتاب اختصاص دارد به تقسیمات مرتبط با تکلیف شرعی. حلبی تکلیف را تقسیم به افعال( کارهای که باید انجام داد) و تروک (کارهایی که باید ترک کرد)  کرده است و ۱۲ کار را به عنوان افعال برشمرده است که عبارتند از: [[نماز]]، حقوق اموال(مانند [[خمس]] و [[زکات]])، [[روزه]]، [[حج]]، زیارات، وفای به عهد و وعده و [[نذر]] و [[سوگند|قسم]]، ادای امانت، دادن [[کفاره|کفارات]]، [[وصیت]]، احکام مردگان، عباداتی که انجامش بر نیکوکار و گناهکار لازم است. وی هم‌چنین (تروک) کارهایی که باید انجام نگیرد را تقسیم به چهار گروه کرده است ۱- نخوردن خوردنی‌های حرام ۲- نخوردن نوشیدنی‌های حرام ۳- انجام ندادن لهویات و نشنیدن غنا و هر صدای زشت ۴- انجام ندادن ارتباطات نامشروع <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۵۹.</ref>حلبی در پایان کتاب تصریح کرده است که علم به  این تکالیف نتیجه اعتقادات و علم به معارف اعتقادی است زیرا این تکالیف پس از اعتقاد به صدق و راستی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] است و صداقت پیامبر هم با [[معجزه]] اثبات می‌شود و معجزه هم از سوی[[خداوند| خداوندی]] است که امر  و تکلیف به قبیح از او صادر نمی‌شود. <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۶۱.</ref>
مطلب پایانی کتاب اختصاص دارد به تقسیمات مرتبط با تکلیف شرعی. حلبی تکلیف را تقسیم به افعال( کارهای که باید انجام داد) و تروک (کارهایی که باید ترک کرد)  کرده است و ۱۲ کار را به عنوان افعال برشمرده است که عبارتند از: [[نماز]]، حقوق اموال(مانند [[خمس]] و [[زکات]])، [[روزه]]، [[حج]]، زیارات، [[وفای به عهد]] و وعده و [[نذر]] و [[سوگند|قسم]]، [[امانت‌داری|ادای امانت]]، دادن [[کفاره|کفارات]]، [[وصیت]]، احکام مردگان، عباداتی که انجامش بر نیکوکار و گناهکار لازم است. وی هم‌چنین (تروک) کارهایی که باید انجام نگیرد را تقسیم به چهار گروه کرده است ۱- نخوردن خوردنی‌های حرام ۲- نخوردن نوشیدنی‌های حرام ۳- انجام ندادن [[لهو]]یات و نشنیدن [[غناء|غنا]] و هر صدای زشت ۴- انجام ندادن ارتباطات نامشروع <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۵۹.</ref>حلبی در پایان کتاب تصریح کرده است که علم به  این تکالیف نتیجه اعتقادات و علم به معارف اعتقادی است زیرا این تکالیف پس از اعتقاد به صدق و راستی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] است و صداقت پیامبر هم با [[معجزه]] اثبات می‌شود و معجزه هم از سوی[[خداوند| خداوندی]] است که امر  و تکلیف به قبیح از او صادر نمی‌شود. <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۶۱.</ref>


== حذفیات ==
== حذفیات ==
confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵

ویرایش