پرش به محتوا

تقریب المعارف (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
(ویکی سازی)
(ویکی سازی)
خط ۴۴: خط ۴۴:


== ساختار و محتوای کتاب ==
== ساختار و محتوای کتاب ==
کتاب تقریب المعارف، کتابی استدلالی و برهانی است که در چهار قسم تنظیم شده و مؤلف شیوه‌ای منطقی را برای بحث در هر یک از موضوعات کتاب به کار گرفته است. کتاب، شامل مباحث [[توحید|توحید]]، [[عدل]]، [[نبوت]]، [[امامت]] و بحثی درباره [[امام زمان(عج)]] است.{{سخ}}
کتاب تقریب المعارف، کتابی استدلالی و برهانی است که در چهار قسم تنظیم شده و مؤلف شیوه‌ای منطقی را برای بحث در هر یک از موضوعات کتاب به کار گرفته است. کتاب، شامل مباحث [[توحید]]، [[عدل]]، [[نبوت]]، [[امامت]] و بحثی درباره [[امام زمان(عج)]] است.{{سخ}}
در آغاز مبحث توحید، مسئله لزوم شناخت و معرفت مطرح شده و سپس به حدوث اجسام اشاره شده و صفات خداوند متعال مورد بحث قرار گرفته است.{{سخ}}
در آغاز مبحث توحید، مسئله لزوم شناخت و معرفت مطرح شده و سپس به حدوث اجسام اشاره شده و صفات خداوند متعال مورد بحث قرار گرفته است.{{سخ}}
در مبحث عدل، به [[حسن و قبح]] و قدرت خداوند بر قبیح و انجام ندادن آن، [[جبر و اختیار|جبر و اختیار]]، حقیقت [[تکلیف]] و صفات [[مکلف]] و [[قاعده لطف]] اشاره دارد.{{سخ}}
در مبحث عدل، به [[حسن و قبح]] و قدرت خداوند بر قبیح و انجام ندادن آن، [[جبر و اختیار]]، حقیقت [[تکلیف]] و صفات [[مکلف]] و [[قاعده لطف]] اشاره دارد.{{سخ}}
در مبحث نبوت، مسئله لزوم انتخاب رهبر از طرف خداوند و اینکه پیامبر آگاه‌ترین مردم نسبت به امور سیاسی است و راه‌های شناخت پیامبر، عصمت و [[معجزات پیامبر|معجزات پیامبر اسلام]]، مانند قرآن مطرح شده است.{{سخ}}
در مبحث نبوت، مسئله لزوم انتخاب رهبر از طرف خداوند و اینکه پیامبر آگاه‌ترین مردم نسبت به امور سیاسی است و راه‌های شناخت پیامبر، عصمت و [[معجزات پیامبر|معجزات پیامبر اسلام]]، مانند قرآن مطرح شده است.{{سخ}}
در مبحث امامت، به مسئله [[عصمت]] امام، [[معجزه|معجزات]] ائمه(ع)، نص بر امامت، آیات و نصوص دال بر امامت حضرت علی(ع)، مخالفت‌های آن حضرت با خلفای سه‌گانه، انگیزه بیعت آن حضرت با آن‌ها، علت پذیرفتن شورا و معایب خلفای سه‎گانه و... اشاره شده است.{{سخ}}
در مبحث امامت، به مسئله [[عصمت]] امام، [[معجزه|معجزات]] ائمه(ع)، [[نص بر امام]]ت، آیات و نصوص دال بر امامت [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]]، مخالفت‌های آن حضرت با خلفای سه‌گانه، انگیزه بیعت آن حضرت با آن‌ها، علت پذیرفتن شورا و معایب خلفای سه‎گانه و... اشاره شده است.{{سخ}}
در بحث مربوط به امام زمان(عج) با دلیل‌های عقلی و نقلی بر امامت آن حضرت، انگیزه غیبت و طول عمر آن حضرت، استدلال شده و نمونه‌هایی از انسان‌هایی که عمر طولانی داشته‌اند ذکر شده است.<ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ص۴۸ - ۵۰.</ref>
در بحث مربوط به [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام زمان(عج)]] با دلیل‌های عقلی و نقلی بر امامت آن حضرت، انگیزه غیبت و طول عمر آن حضرت، استدلال شده و نمونه‌هایی از انسان‌هایی که عمر طولانی داشته‌اند ذکر شده است.<ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ص۴۸ - ۵۰.</ref>


نخستین مطلب کتاب مسأله‌ای است با عنوان (فی وجوب النظر)، حلبی در این مسأله تصریح کرده که نخستین کاری که بر هر  خردمندی لازم است دقت  و شناسایی راهی است که در پرتو آن بتواند حق را از باطل تشخیص بدهد. نویسنده بر این باور است که در برابر انسان در برخورد با آراء دیگر خردمندان  چهار راه بیشتر قرار ندراد  ۱- پیروی از تمام آنها که محال است زیرا میان این آراء تنافی است و پیروی از همه ممکن نیست. ۲- کنار گذاشتن تمام دیدگاه‌ها که در این صورت باز ترس ازدست دادن مصلحت  و قول حق وجود دارد. ۳-  پیروی از برخی افکار بر اساس تقلید که در این صورت نیز نگرانی از دست دادن قول حق و مصلحت وجود دارد. ۴- پیروی از برخی افکار بر اساس دقت نظر و  تشخیص درست حق از باطل که در این راه نگرانی از دست دادن حق و مصلحت وجود ندارد. <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۶۵.</ref>
نخستین مطلب کتاب مسأله‌ای است با عنوان (فی وجوب النظر)، حلبی در این مسأله تصریح کرده که نخستین کاری که بر هر  خردمندی لازم است دقت  و شناسایی راهی است که در پرتو آن بتواند حق را از باطل تشخیص بدهد. نویسنده بر این باور است که در برابر انسان در برخورد با آراء دیگر خردمندان  چهار راه بیشتر قرار ندراد  ۱- پیروی از تمام آنها که محال است زیرا میان این آراء تنافی است و پیروی از همه ممکن نیست. ۲- کنار گذاشتن تمام دیدگاه‌ها که در این صورت باز ترس ازدست دادن مصلحت  و قول حق وجود دارد. ۳-  پیروی از برخی افکار بر اساس تقلید که در این صورت نیز نگرانی از دست دادن قول حق و مصلحت وجود دارد. ۴- پیروی از برخی افکار بر اساس دقت نظر و  تشخیص درست حق از باطل که در این راه نگرانی از دست دادن حق و مصلحت وجود ندارد. <ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۶۵.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۷۶

ویرایش