پرش به محتوا

اسلام‌هراسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۳
جز
خط ۴۴: خط ۴۴:
از دیگر دلایل احساسات منفی نسبت به مسلمانان را به ترس ریشه‌ای از اسلام در غرب بازگردانده‌اند. این ترس را به دو دسته «ترس تاریخی» و «ترس معاصر» دسته‌بندی کرده‌اند. ترس تاریخی یا تلقی اسلام به‌عنوان خطر مذهبی را مبلغان مسیحی درباره دوران رقابت دو دین مسیحیت و اسلام در فتح سرزمین‌های مختلف از لحاظ دینی مطرح می‌کردند. ترس معاصر یا تلقی اسلام به‌عنوان خطر سیاسی، به قابلیت تبدیل شدن اسلام به یک قدرت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در مقابل هژمونی اشاره دارد. این رویکرد به اسلام توسط سیاست‌مداران غربی رواج زیادی یافته است.<ref>عیسی‌زاده و همکاران، «ریشه‌های تاریخی و علل اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۱۲-۱۱۴.</ref>
از دیگر دلایل احساسات منفی نسبت به مسلمانان را به ترس ریشه‌ای از اسلام در غرب بازگردانده‌اند. این ترس را به دو دسته «ترس تاریخی» و «ترس معاصر» دسته‌بندی کرده‌اند. ترس تاریخی یا تلقی اسلام به‌عنوان خطر مذهبی را مبلغان مسیحی درباره دوران رقابت دو دین مسیحیت و اسلام در فتح سرزمین‌های مختلف از لحاظ دینی مطرح می‌کردند. ترس معاصر یا تلقی اسلام به‌عنوان خطر سیاسی، به قابلیت تبدیل شدن اسلام به یک قدرت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در مقابل هژمونی اشاره دارد. این رویکرد به اسلام توسط سیاست‌مداران غربی رواج زیادی یافته است.<ref>عیسی‌زاده و همکاران، «ریشه‌های تاریخی و علل اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۱۲-۱۱۴.</ref>


=== مهاجرت و افزایش جمعیت مسلمانان ===
=== مهاجرت و افزایش جمعیت مسلمانان در اروپا ===
مهاجرت گروه‌های متعدد مسلمانان به اروپا بعد از جنگ جهانی دوم برای کار و جمع‌آوری سرمایه و رشد جمعیت مسلمانان در کشورهای اروپایی از دیگر عوامل گسترش اسلام‌هراسی در اروپا دانسته شده است.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۸؛ عیسی‌زاده و همکاران، «ریشه‌های تاریخی و علل اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref> گفته شده طولانی شدن زمان‌ این مهاجرت‌ها منجر به شکل‌گیری جوامع و اقلیت‌های مسلمان و ظهور نسل‌های دوم و سوم این مهاجران در کشورهای غربی شد و به تدریج اسلام را به‌عنوان یکی از مذهب‌های اصلی در اروپا و در برخی کشورها به دومین مذهب بزرگ تبدیل کرد.<ref> نقیب‌زاده، نیاز به دشمن،‌این بار اسلام، ص ۴۰۱</ref>  
مهاجرت گروه‌های متعدد مسلمانان به اروپا بعد از جنگ جهانی دوم برای کار و جمع‌آوری سرمایه و رشد جمعیت مسلمانان در کشورهای اروپایی از دیگر عوامل گسترش اسلام‌هراسی در اروپا دانسته شده است.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۸؛ عیسی‌زاده و همکاران، «ریشه‌های تاریخی و علل اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref> گفته شده طولانی شدن زمان‌ این مهاجرت‌ها منجر به شکل‌گیری جوامع و اقلیت‌های مسلمان و ظهور نسل‌های دوم و سوم این مهاجران در کشورهای غربی شد و به تدریج اسلام را به‌عنوان یکی از مذهب‌های اصلی در اروپا و در برخی کشورها به دومین مذهب بزرگ تبدیل کرد.<ref> نقیب‌زاده، نیاز به دشمن،‌این بار اسلام، ص ۴۰۱</ref>  


خط ۵۰: خط ۵۰:


=== ظهور بنیادگرایی اسلامی ===
=== ظهور بنیادگرایی اسلامی ===
رواج ایدئولوژی‌های مرتبط با [[اسلام سیاسی]] به‌ویژه در قالب ظهور گروه‌های تندرو و اقدامات آنان را از مهم‌ترین دلائل رواج اسلام‌هراسی از درون جهان اسلام دانسته‌اند.<ref>سیفی، «افراط‌گرایی نوسلفی درجهان اسلام: آثار و روش‌های مواجهه با آن»، ص۱۳۳؛ افتحاری، «دوچهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی ...»، ص۳۸؛ مرشدی زاد و دیگران، اسلام‌هراسی در اروپا؛ ریشه‌ها و عوامل، ص ۱۲۷-۱۳۱.</ref> به گفته پژوهشگران، شکل‌گیری سازمان‌های سلفی مانند [[اخوان المسلمین]]، جماعت المسلمین، گروه التکفیر و الهجرة، سازمان الجهاد، [[القاعده|گروه‌ القاعده]]، [[طالبان]] و [[داعش]]<ref>مرشدی زاد و دیگران، اسلام‌هراسی در اروپا؛ ریشه‌ها و عوامل، ص۱۳۰-۱۳۱.</ref> و انجام اقدامات تروریستی مانند حادثه ۱۱ سپتامبر،<ref>شیرغلامی، «اسلام‌هراسی و اسلام‌ستیزی: ده سال پس از حادثه ۱۱ سپتامبر»، ص۱۰۰۳.</ref> کشتارهای بی‌رویه در [[عراق]] و [[سوریه]] و انجام [[عملیات انتحاری|عملیات‌های انتحاری]] توسط آنان<ref>زارع و رستمی، «پیامدهای ظهور تروریسم در غرب آسیا بر کشورهای اروپایی»، ص۵۷-۶۱.</ref> باعث قدرت‌یابی احزاب راست افراطی در اروپا شد. این احزاب در اروپا با پیوند زدن ناامنی‌های اروپا به مسلمانان مهاجر توانستند گفتمان اسلام‌هراسی را رواج بیشتری دهند و قوانین تبعیض‌آمیز علیه مسلمانان تصویب کنند.<ref>ترابی و فقیه عبداللهی، «تاثیر ظهور بنیادگرایی اسلامی در غرب آسیا بر قدرت‌یابی احزاب راست افراطی در اروپا»، ص۴۰-۴۱.</ref>
رواج ایدئولوژی‌های مرتبط با [[اسلام سیاسی]] به‌ویژه در قالب ظهور گروه‌های تندرو و اقدامات آنان را از مهم‌ترین دلائل رواج اسلام‌هراسی از درون جهان اسلام دانسته‌اند.<ref>سیفی، «افراط‌گرایی نوسلفی درجهان اسلام: آثار و روش‌های مواجهه با آن»، ص۱۳۳؛ افتحاری، «دوچهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی ...»، ص۳۸؛ مرشدی زاد و دیگران، اسلام‌هراسی در اروپا؛ ریشه‌ها و عوامل، ص ۱۲۷-۱۳۱.</ref> به گفته پژوهشگران، شکل‌گیری سازمان‌های سلفی مانند [[اخوان المسلمین]]، جماعت المسلمین، گروه التکفیر و الهجرة، سازمان الجهاد، [[القاعده|گروه‌ القاعده]]، [[طالبان]] و [[داعش]]<ref>مرشدی زاد و دیگران، اسلام‌هراسی در اروپا؛ ریشه‌ها و عوامل، ص۱۳۰-۱۳۱.</ref> و انجام اقدامات تروریستی مانند حادثه ۱۱ سپتامبر،<ref>شیرغلامی، «اسلام‌هراسی و اسلام‌ستیزی: ده سال پس از حادثه ۱۱ سپتامبر»، ص۱۰۰۳.</ref> کشتارهای بی‌رویه در [[عراق]] و [[سوریه]] و انجام [[عملیات انتحاری|عملیات‌های انتحاری]] توسط آنان<ref>زارع و رستمی، «پیامدهای ظهور تروریسم در غرب آسیا بر کشورهای اروپایی»، ص۵۷-۶۱.</ref> در سراسر دنیا، باعث قدرت‌یابی احزاب راست افراطی در اروپا شد. این احزاب در اروپا با پیوند زدن ناامنی‌های اروپا به مسلمانان مهاجر توانستند گفتمان اسلام‌هراسی را رواج بیشتری دهند و قوانین تبعیض‌آمیز علیه مسلمانان تصویب کنند.<ref>ترابی و فقیه عبداللهی، «تاثیر ظهور بنیادگرایی اسلامی در غرب آسیا بر قدرت‌یابی احزاب راست افراطی در اروپا»، ص۴۰-۴۱.</ref>


=== فعالیت رسانه‌ها ===
=== فعالیت رسانه‌ها ===
بهره‌گیری از ظرفیت‌های متنوع رسانه‌های جمعی و تأثیر شگرف آنها در فضاسازی و شکل‌دهی به افکار عمومی را از مهم‌ترین دلایل رواج پدیده اسلام‌هراسی دانسته‌اند؛<ref>عیسی‌زاده و شرف‌الدین، «اسلام‌هراسی در رسانه‌های تصویری غرب»، ص۵۱-۵۲.</ref> به‌صورتی‌که رسانه‌های غربی را منشأ اصلی اسلام‌هراسی می‌دانند<ref>مجیدی و صادقی، اسلام‌هراسی غربی، ۱۳۹۳ش، ص۴۹.</ref> و عده‌ای نیز معتقدند مبنای اسلام‌هراسی را تصاویر شکل می‌دهند و واقعیات در چارچوب این تصاویر معنا و مفهوم می‌یابند.<ref>افتحاری، «دوچهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی ...»، ص۳۲.</ref> به گفته پژوهشگران، شناخت شهروندان غربی نسبت به اسلام به‌شدت وابسته به رسانه‌هاست و آنها کمتر به منابع پژوهشی مراجعه می‌کنند؛ به‌همین‌دلیل رسانه‌ها در شکل‌دهی به ذهنیت عمومی مردم غرب و تعیین نوع رفتار آنان در قبال اسلام و مسلمانان قدرت بلامنازع را دارند.<ref>عیسی‌زاده و شرف‌الدین، «واکاوی نقش رسانه‌های غربی در اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۶۲-۱۶۵.</ref>
بهره‌گیری از ظرفیت‌های متنوع رسانه‌های جمعی و تأثیر شگرف آنها در فضاسازی و شکل‌دهی به افکار عمومی را از مهم‌ترین دلایل رواج پدیده اسلام‌هراسی دانسته‌اند؛<ref>عیسی‌زاده و شرف‌الدین، «اسلام‌هراسی در رسانه‌های تصویری غرب»، ص۵۱-۵۲.</ref> به‌صورتی‌که رسانه‌های غربی را منشأ اصلی اسلام‌هراسی می‌دانند.<ref>مجیدی و صادقی، اسلام‌هراسی غربی، ۱۳۹۳ش، ص۴۹.</ref> عده‌ای نیز معتقدند مبنای اسلام‌هراسی را تصاویر شکل می‌دهند و واقعیات در چارچوب این تصاویر معنا و مفهوم می‌یابند.<ref>افتحاری، «دوچهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی ...»، ص۳۲.</ref> به گفته پژوهشگران، شناخت شهروندان غربی نسبت به اسلام به‌شدت وابسته به رسانه‌هاست و آنها کمتر به منابع پژوهشی مراجعه می‌کنند؛ به‌همین‌دلیل رسانه‌ها در شکل‌دهی به ذهنیت منفی مردم غرب و تعیین نوع رفتار آنان در قبال اسلام و مسلمانان قدرت بلامنازع را دارند.<ref>عیسی‌زاده و شرف‌الدین، «واکاوی نقش رسانه‌های غربی در اسلام‌هراسی معاصر»، ص۱۶۲-۱۶۵.</ref>


==واکنش‌ها و مخالفت ها==
==واکنش‌ها نسبت به رواج اسلام‌هراسی==
=== [[نامه‌ای برای تو|نامه رهبر جمهوری اسلامی‌ایران]]===
=== [[نامه‌ای برای تو|نامه رهبر جمهوری اسلامی‌ایران]]===
در سال ۱۳۹۳ش و بعد از وقوع یک واقعه تروریستی در فرانسه توسط گروه‌هایی از مسلمانان، آیت الله [[سید علی خامنه‌ای]] رهبر [[ایران]]، پیامی خطاب به جوانان اروپا و آمریکای شمالی صادر کرد و در آن از جوانان خواست که برای شناخت اسلام، به جای تکیه بر رسانه‌ها به متن اصلی اسلام یعنی [[قرآن]] و زندگی [[پیامبر اسلام(ص)]] مراجعه کنند.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/ndata/news/28731/index.html#fa نامه‌ای برای تو]، سایت آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>
در سال ۱۳۹۳ش و بعد از وقوع یک واقعه تروریستی در فرانسه توسط گروه‌هایی از مسلمانان، آیت الله [[سید علی خامنه‌ای]] رهبر [[ایران]]، پیامی خطاب به جوانان اروپا و آمریکای شمالی صادر کرد و در آن از جوانان خواست که برای شناخت اسلام، به جای تکیه بر رسانه‌ها به متن اصلی اسلام یعنی [[قرآن]] و زندگی [[پیامبر اسلام(ص)]] مراجعه کنند.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/ndata/news/28731/index.html#fa نامه‌ای برای تو]، سایت آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۶۱

ویرایش