۱۷٬۰۴۳
ویرایش
جهر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
اگر فردی بر اثر جنایت دیگری به‌گونه‌ای آسیب ببیند که نتواند جوهر صدای خود را آشکار کند، بر جانی [[دیه انسان|دیه]] کامل واجب می‌شود. | اگر فردی بر اثر جنایت دیگری به‌گونه‌ای آسیب ببیند که نتواند جوهر صدای خود را آشکار کند، بر جانی [[دیه انسان|دیه]] کامل واجب می‌شود. | ||
== مفهوم‌شناسی و جایگاه == | == مفهوم‌شناسی و جایگاه == | ||
جهر در مقابل [[اخفات|اِخفات]] و به معنی بلند و آشکار کردن صدا است.<ref> مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۱۳؛ دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> گروهی از فقیهان ملاک جهر را آشکار شدن جوهر صدا دانسته<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی یزدی، | جهر در مقابل [[اخفات|اِخفات]] و به معنی بلند و آشکار کردن صدا است.<ref> مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۱۳؛ دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> گروهی از فقیهان ملاک جهر را آشکار شدن جوهر صدا دانسته<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۱۰، م۲۶؛ خمینی، تحریر الوسیله، دارالعلم، ج۱، ص۱۶۶، م۱۱.</ref> و تشخیص آن را بر عهده [[عرف]] می‌دانند.<ref>خویی، موسوعة الإمام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج۱۴، ص۴۰۲؛ [https://www.sistani.org/persian/qa/0873/ «جهر و اخفات در نماز»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> به‌گفته فقیهان در رعایت جهر نباید صدا از حد متعارف بالاتر رود و شبیه فریاد‌زدن شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۱۱.</ref> از این موضوع در بخش‌های [[نماز]]، [[حج]] و [[دیه انسان|دیه]] سخن به میان آمده است.<ref>نگاه کنید به مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref> اصطلاح جهر در [[تجوید|علم تجوید]] نیز به معنی حبس شدن جریان نفَس و آزادشدن یکباره آن، هنگام تلفظ برخی حروف به‌کار‌رفته است.<ref>علامی، پژوهشی در علم تجوید، ۱۳۸۱ش، ص۱۳۷.</ref> ۱۸ حرف از ۲۸ حرف زبان عربی دارای چنین صفتی هستند که به «مُجَهَورات» (در مقابل بقیه حروف زبان عربی که مَهْمُوسات نام دارند.) معروف‌اند.<ref>علامی، پژوهشی در علم تجوید، ۱۳۸۱ش، ص۱۳۷.</ref> | ||
== احکام جهر == | == احکام جهر == | ||
فقیهان شیعه موارد وجوب، استحباب، جواز و کراهت جهر را بیان کرده‌اند که عبارتند از؛ | فقیهان شیعه موارد وجوب، استحباب، جواز و کراهت جهر را بیان کرده‌اند که عبارتند از؛ | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
# [[نماز جمعه]]<ref>حکیم، مستمسک العروه، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۰۳.</ref> | # [[نماز جمعه]]<ref>حکیم، مستمسک العروه، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۰۳.</ref> | ||
#حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه برای مردان<ref>خمینی، تحریرالوسیله، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( ره)، ج۱، ص۱۵۸</ref> | #حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه برای مردان<ref>خمینی، تحریرالوسیله، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( ره)، ج۱، ص۱۵۸</ref> | ||
# نماز عیدین (عید فطر و قربان)<ref>طباطبایی یزدی، | # نماز عیدین (عید فطر و قربان)<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۳۹۷.</ref> | ||
# [[استسقاء|نماز باران]]<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۱۵۲.</ref> | # [[استسقاء|نماز باران]]<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۱۵۲.</ref> | ||
# نمازهای مستحبی شبانه<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۱۸۵.</ref> | # نمازهای مستحبی شبانه<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۱۸۵.</ref> | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
# تکبیرهای [[نماز میت]] بر [[امام جماعت]]<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۹۹.</ref> | # تکبیرهای [[نماز میت]] بر [[امام جماعت]]<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۹۹.</ref> | ||
# [[تکبیرة الاحرام]] بر امام جماعت<ref>میرزای قمی، مناهج الاحکام، ۱۴۲۰ق، ص۴۹۶.</ref> | # [[تکبیرة الاحرام]] بر امام جماعت<ref>میرزای قمی، مناهج الاحکام، ۱۴۲۰ق، ص۴۹۶.</ref> | ||
# [[تلبیه]] بر مردان<ref>طباطبایی یزدی، | # [[تلبیه]] بر مردان<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۶۶۸.</ref>{{پایان}}همچنین جهر در موارد زیر جایز شمرده شده و نمازگزار می‌تواند آنها را با صدای بلند یا آهسته بخواند: | ||
#حمد و سوره در نمازهای [[نماز صبح|صبح]]، مغرب و عشا برای زن، اگر [[نامحرم]] صدای او را نشنود.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۴.</ref> | #حمد و سوره در نمازهای [[نماز صبح|صبح]]، مغرب و عشا برای زن، اگر [[نامحرم]] صدای او را نشنود.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۴.</ref> | ||
#ذکرهای نماز، غیر از [[سوره فاتحه|حمد]] و سوره و [[تسبیحات اربعه]].<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=276287 «مخیر بودن نسبت به جهر و اخفات در اذکار»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref> | #ذکرهای نماز، غیر از [[سوره فاتحه|حمد]] و سوره و [[تسبیحات اربعه]].<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=276287 «مخیر بودن نسبت به جهر و اخفات در اذکار»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
* اراکی، محمد‌علی، المسائل الواضحه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. | * اراکی، محمد‌علی، المسائل الواضحه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. | ||
* [https://www.sistani.org/persian/qa/0873/ «جهر و اخفات در نماز»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله سیستانی، تاریخ بازدید: ۷ مهر ۱۴۰۲ش. | * [https://www.sistani.org/persian/qa/0873/ «جهر و اخفات در نماز»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله سیستانی، تاریخ بازدید: ۷ مهر ۱۴۰۲ش. | ||
* حکیم، سید | * حکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، قم، موسسه دار التفسیر، ۱۴۱۶ق. | ||
* خمینی، سید | * خمینی، سید روح‌اللّٰه، تحریر الوسیله، قم، دارالعلم، چاپ اول، بی‌تا. | ||
* خمینی، سید | * خمینی، سید روح‌اللّٰه، توضیح المسائل(محشی)، تحقیق: سید محمد‌حسین بنی‌هاشمی خمینی، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق. | ||
* خویی، سید | * خویی، سید ابوالقاسم، موسوعة الإمام الخوئی، قم، موسسة احیاء آثار الامام الخویی، ۱۴۱۸ق. | ||
* دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، تحقیق محمد معین و سید جعفر شهیدی، تهران، موسسه لغت‌نامه دهخدا، ۱۳۷۷ش. | * دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، تحقیق محمد معین و سید جعفر شهیدی، تهران، موسسه لغت‌نامه دهخدا، ۱۳۷۷ش. | ||
* طباطبایی یزدی، سید محمد‌کاظم، | * طباطبایی یزدی، سید محمد‌کاظم، العروة الوثقی(محشی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق. | ||
* شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، تحقیق: جمعی از نویسندگان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق. | * شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، تحقیق: جمعی از نویسندگان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق. | ||
* علامی، ابوالفضل، پژوهشی در علم تجوید، قم، یاقوت، ۱۳۸۱ش. | * علامی، ابوالفضل، پژوهشی در علم تجوید، قم، یاقوت، ۱۳۸۱ش. | ||
* فاضل مقداد، مقداد بن | * فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله، کنز العرفان فی فقه القرآن، قم، انتشارات مرتضوی، چاپ اول، ۱۴۲۵ق. | ||
* کرکی، علی بن | * کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق. | ||
* محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۱ش. | * محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۱ش. | ||
* [https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=276287 «مخیر بودن نسبت به جهر و اخفات در اذکار»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: ۱۰ مهر ۱۴۰۲ش. | * [https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=276287 «مخیر بودن نسبت به جهر و اخفات در اذکار»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: ۱۰ مهر ۱۴۰۲ش. | ||