confirmed، templateeditor
۱۱٬۱۲۹
ویرایش
(اضافه کردن متنی از شهید آوینی) |
(ویکی سازی) |
||
خط ۲۳۶: | خط ۲۳۶: | ||
*'''[[سقایی]]:''' یکی از آیینهای منقبتخوانی است که در ایام عزاداری به ویژه تاسوعا و عاشورا در ایران برگزار میشود. این آیین گاهی به صورت نوحهخوانی جمعی و گاهی به صورت سیراب کردن تشنگان در مسیر عزاداریها و در هیئتهای مذهبی برگزار میشود؛ در صورت اول اشعار و نوحههای مخصوصی دارد و در صورت دوم نیز سقاها لباسی مخصوص میپوشند و با کوزه یا مشک، عزاداران را سیراب میکنند.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۸۱-۲۸۳؛ ربانی خلخالی، چهره درخشان قمر بنیهاشم، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۱۸۲-۲۱۳.</ref> شرکتکنندگان در این هیئتها سقا میشوند و نشانههای سقایی به خود میآویزند. آنها با یک دست دهانۀ مشک پرآبی را که بر دوش دارند، میگیرند و در دست دیگر کاسهای دارند و میان عزاداران رفتوآمد میکنند و به تشنگان آب میرسانند و اشعاری را در بیان تشنگی امام حسین (ع) و یارانش میخوانند تا نوشندۀ آب را بیشتر به یاد امام(ع) و یارانش بیندازند؛ برای نمونه، سقایان سروستان فارس این اشعار را میخوانند: آبی بنوش و لعنت حق بر یزید کن / جان را فدای مرقد شاه شهید کن.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/257663 «سقاخانی»]، وبگاه مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.</ref> فرهنگ سقایی در بسیاری از شهرهای شیعهنشین [[عراق]] و [[ایران]] رایج است<ref>ربانی خلخالی، چهره درخشان قمر بنیهاشم، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۱۸۲-۲۱۳.</ref> و تأثیر فرهنگ سقایی در [[سقاخانه|سقاخانههای]] متعددی که به نام حضرت عباس ساخته شده قابل مشاهده است.<ref>کلباسی، خصائص العباسیه، ۱۳۸۷ش، ص۲۱۳-۲۱۴.</ref> | *'''[[سقایی]]:''' یکی از آیینهای منقبتخوانی است که در ایام عزاداری به ویژه تاسوعا و عاشورا در ایران برگزار میشود. این آیین گاهی به صورت نوحهخوانی جمعی و گاهی به صورت سیراب کردن تشنگان در مسیر عزاداریها و در هیئتهای مذهبی برگزار میشود؛ در صورت اول اشعار و نوحههای مخصوصی دارد و در صورت دوم نیز سقاها لباسی مخصوص میپوشند و با کوزه یا مشک، عزاداران را سیراب میکنند.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۸۱-۲۸۳؛ ربانی خلخالی، چهره درخشان قمر بنیهاشم، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۱۸۲-۲۱۳.</ref> شرکتکنندگان در این هیئتها سقا میشوند و نشانههای سقایی به خود میآویزند. آنها با یک دست دهانۀ مشک پرآبی را که بر دوش دارند، میگیرند و در دست دیگر کاسهای دارند و میان عزاداران رفتوآمد میکنند و به تشنگان آب میرسانند و اشعاری را در بیان تشنگی امام حسین (ع) و یارانش میخوانند تا نوشندۀ آب را بیشتر به یاد امام(ع) و یارانش بیندازند؛ برای نمونه، سقایان سروستان فارس این اشعار را میخوانند: آبی بنوش و لعنت حق بر یزید کن / جان را فدای مرقد شاه شهید کن.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/257663 «سقاخانی»]، وبگاه مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.</ref> فرهنگ سقایی در بسیاری از شهرهای شیعهنشین [[عراق]] و [[ایران]] رایج است<ref>ربانی خلخالی، چهره درخشان قمر بنیهاشم، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۱۸۲-۲۱۳.</ref> و تأثیر فرهنگ سقایی در [[سقاخانه|سقاخانههای]] متعددی که به نام حضرت عباس ساخته شده قابل مشاهده است.<ref>کلباسی، خصائص العباسیه، ۱۳۸۷ش، ص۲۱۳-۲۱۴.</ref> | ||
*'''[[قسم خوردن]] به حضرت عباس(ع)''': قسم خوردن به حضرت عباس در میان شیعیان و حتی [[اهل سنت]] امری رایج است، به طوری که به نقل برخی، بسیاری از شیعیان برای پایان دادن به نزاعهای خود به حضرت عباس قسم میخورند. و برخی تنها سوگند واقعی را همین سوگند به نام عباس میدانند.<ref>چلکوسکی، «عباس جوانمرد دلیر»، ص۳۷۵.</ref> برخی از اقوام [[شیعه]]، عهدها، پیمانها، معاملات و قراردادهای خود را با قسم خوردن به حضرت عباس(ع) تثبیت و تحکیم میکنند.<ref>بغدادی، العباس، ۱۴۳۳ق، ص۲۰.</ref> دلیل توجه ویژه به قسم حضرت عباس(ع)، [[شجاعت]]، وفاداری، [[غیرت]]، ادب و جوانمردی وی عنوان شده است.<ref>میردریکوندی، دریای تشنه؛ تشنه دریا، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۱-۱۱۳.</ref> برخی نقلها درباره اعتماد به قسم حضرت عباس از طرف اهل سنت و مخصوصا اهل سنت عراق وجود دارد؛ از جمله حردان تکریتی وزیر دفاع پیشین [[عراق]] نقل کرده است که به همراه احمد حسن البکر (یکی از روسای جمهور قبلی عراق) و [[صدام]] و چند نفر دیگر میخواستند پیمانی ببندند و برای تحکیم پیمان خود و برای اینکه به همدیگر خیانت نکنند، تصمیم گرفتند که قسم بخورند. با وجود اینکه برخی محل دفن [[ابوحنیفه]] را برای قسم خوردن پیشنهاد دادند، اما در نهایت تصمیم گرفتند برای قسم خوردن به حرم حضرت عباس بروند و آنجا قسم بخورند.<ref>تکريتی، مذکرات حردان التکريتی، ۱۹۷۱م، ص۵.</ref> | *'''[[قسم خوردن]] به حضرت عباس(ع)''': قسم خوردن به حضرت عباس در میان شیعیان و حتی [[اهل سنت]] امری رایج است، به طوری که به نقل برخی، بسیاری از شیعیان برای پایان دادن به نزاعهای خود به حضرت عباس قسم میخورند. و برخی تنها سوگند واقعی را همین سوگند به نام عباس میدانند.<ref>چلکوسکی، «عباس جوانمرد دلیر»، ص۳۷۵.</ref> برخی از اقوام [[شیعه]]، عهدها، پیمانها، معاملات و قراردادهای خود را با قسم خوردن به حضرت عباس(ع) تثبیت و تحکیم میکنند.<ref>بغدادی، العباس، ۱۴۳۳ق، ص۲۰.</ref> دلیل توجه ویژه به قسم حضرت عباس(ع)، [[شجاعت]]، وفاداری، [[غیرت]]، ادب و جوانمردی وی عنوان شده است.<ref>میردریکوندی، دریای تشنه؛ تشنه دریا، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۱-۱۱۳.</ref> برخی نقلها درباره اعتماد به قسم حضرت عباس از طرف اهل سنت و مخصوصا اهل سنت عراق وجود دارد؛ از جمله حردان تکریتی وزیر دفاع پیشین [[عراق]] نقل کرده است که به همراه احمد حسن البکر (یکی از روسای جمهور قبلی عراق) و [[صدام]] و چند نفر دیگر میخواستند پیمانی ببندند و برای تحکیم پیمان خود و برای اینکه به همدیگر خیانت نکنند، تصمیم گرفتند که قسم بخورند. با وجود اینکه برخی محل دفن [[ابوحنیفه]] را برای قسم خوردن پیشنهاد دادند، اما در نهایت تصمیم گرفتند برای قسم خوردن به حرم حضرت عباس بروند و آنجا قسم بخورند.<ref>تکريتی، مذکرات حردان التکريتی، ۱۹۷۱م، ص۵.</ref> | ||
*'''[[سفره نذری|سُفْره ابوالفضل]]''': سفره یا سفره | *'''[[سفره نذری|سُفْره ابوالفضل]]''': سفره یا سفره [[نذری (آیین)|نذری]]، گونهای از نذرهای شیعیان و مراسمی زنانه است<ref>چلکوسکی، «عباس جوانمرد و دلیر»، ص۳۷۴.</ref> که در آن با گستراندن سفره خوراکی و اجرای آداب و خواندن اذکار خاص برگزار میشود. یکی از مهمترین و رایجترین سفرهها سفره «ابوالفضل» است.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۷۴-۲۷۵.</ref> | ||
*'''[[عباسیه|عباسیهها]] یا بیتالعباس''': به مکانهایی گفته میشود که به نام حضرت عباس(ع) و برای عزاداری ساخته میشود. برخی عنوان کردهاند که در این مکانها برنامههای متعدد دیگری نیز انجام میشود و کارکرد آنها شبیه [[حسینیه|حسینیهها]] است.<ref>ربانی خلخالی، چهره درخشان قمر بنیهاشم، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۲۴۳-۲۵۸.</ref> | *'''[[عباسیه|عباسیهها]] یا بیتالعباس''': به مکانهایی گفته میشود که به نام حضرت عباس(ع) و برای عزاداری ساخته میشود. برخی عنوان کردهاند که در این مکانها برنامههای متعدد دیگری نیز انجام میشود و کارکرد آنها شبیه [[حسینیه|حسینیهها]] است.<ref>ربانی خلخالی، چهره درخشان قمر بنیهاشم، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۲۴۳-۲۵۸.</ref> | ||
*'''روز جانباز''': در تقویم رسمی [[ نظام جمهوری اسلامی ایران | جمهوری اسلامی ایران]] روز [[۴ شعبان|چهارم شعبان]] به مناسبت تولد حضرت عباس(ع) به عنوان روز [[جانباز]] نامگذاری شده است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/100430 «نامگذاری روزها و هفته های خاص»]، وبگاه مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.</ref> | *'''روز جانباز''': در تقویم رسمی [[ نظام جمهوری اسلامی ایران | جمهوری اسلامی ایران]] روز [[۴ شعبان|چهارم شعبان]] به مناسبت تولد حضرت عباس(ع) به عنوان روز [[جانباز]] نامگذاری شده است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/100430 «نامگذاری روزها و هفته های خاص»]، وبگاه مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.</ref> |