confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۱
ویرایش
ابی بن کعب انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''اُبَیّ بن کَعب'''، از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] و از [[کتابت قرآن|کاتبان وحی]]. برخی قرآن‌پژوهان او را برجسته‌ترین [[قاری]] امت اسلامی دانسته، معتقدند تعدادی از [[قاریان هفتگانه|قرائت‌های هفتگانه]] از قرائت او تأثیر پذیرفته‌اند. بر اساس روایتی که از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده، [[اهل‌بیت(ع)]] قرآن را بر اساس قرائت | '''اُبَیّ بن کَعب'''، از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] و از [[کتابت قرآن|کاتبان وحی]]. برخی قرآن‌پژوهان او را برجسته‌ترین [[قاری]] امت اسلامی دانسته، معتقدند تعدادی از [[قاریان هفتگانه|قرائت‌های هفتگانه]] از قرائت او تأثیر پذیرفته‌اند. بر اساس روایتی که از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده، [[اهل‌بیت(ع)]] قرآن را بر اساس قرائت اُبی تلاوت می‌کردند. برخی از صحابه و [[تابعین]]، مانند [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] و [[ابوعبدالرحمن سلمی|ابوعبدالرحمن سُلَّمی]] قرائت را از وی آموخته بودند. اُبی بن کعب در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] قرآن را جمع‌آوری کرده بود و مُصحَف او با [[قرآن]] امروزه اختلافاتی داشت. | ||
اُبی بن کعب از [[شیعه|شیعیان]] بود و با اعتراض به خلافت [[ابوبکر]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را [[خلافت|خلیفه]] پیامبر(ص) می‌دانست. وی از گروه هفتاد نفره [[انصار]] بود که در [[بیعت عقبه#بیعت دوم عقبه|عقبه دوم]] با پیامبر(ص) [[بیعت]] کرد. او در [[غزوه|غَزوه‌هایی]] مانند [[غزوه بدر|بَدر]]، [[غزوه احد|اُحُد]] و [[غزوه خندق|خَندق]] شرکت داشت. گفته شده او کتاب‌هایی را در موضوع [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[فضائل سور|فضایل قرآن]] نوشته بود. تاریخ‌نگاران در سال وفات او اختلاف نظر دارند، با این حال مطابق دیدگاه مشهورتر، وی در دوران [[خلافت عمر بن خطاب|خلافت عُمَر بن خَطّاب]] درگذشت. | |||
== جایگاه | == جایگاه اُبی بن کعب در تاریخ اسلام == | ||
اُبَیّ بن کَعْب بن قیس، از [[اوس و خزرج|قبیله خَزرَج]] و از [[انصار]] بود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> گفته شده [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] او را «ابوالمُنذِر» و [[عمر بن خطاب|عمر بن خَطّاب]] او را «ابوالطُفیل» کنیه داد.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید المسلمین»،<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید القُرّاء» (یعنی: پیشوای قاریان)<ref>مدنی، الدرجات الرفیعه، ۱۹۸۳م، ص۳۲۴.</ref> و «سید الأنصار» را از القاب او دانسته‌اند.<ref>خلف، تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب، ۲۰۰۱م، ص۱۱.</ref> در [[جاهلیت]] که کمتر کسی نوشتن می‌دانست، | اُبَیّ بن کَعْب بن قیس، از [[اوس و خزرج|قبیله خَزرَج]] و از [[انصار]] بود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> گفته شده [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] او را «ابوالمُنذِر» و [[عمر بن خطاب|عمر بن خَطّاب]] او را «ابوالطُفیل» کنیه داد.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید المسلمین»،<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید القُرّاء» (یعنی: پیشوای قاریان)<ref>مدنی، الدرجات الرفیعه، ۱۹۸۳م، ص۳۲۴.</ref> و «سید الأنصار» را از القاب او دانسته‌اند.<ref>خلف، تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب، ۲۰۰۱م، ص۱۱.</ref> در [[جاهلیت]] که کمتر کسی نوشتن می‌دانست، اُبی کتابت را فرا گرفته بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> | ||
مطابق برخی احادیث، | مطابق برخی احادیث، اُبی بن کعب از جمله افرادی بود که پس از درگذشت حضرت محمد(ص)، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را خلیفه پیامبر می‌دانست.<ref>نگاه کنید به: شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ۴۶۱؛ شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۹۰؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۷۵؛ و ۱۱۳.</ref> [[ابوالصلاح حلبی|ابوالصلاح حَلَبی]]، [[فقه|فقیه]] و [[کلام امامیه|متکلم]] شیعه در قرن چهارم و پنجم، نیز اُبی را از [[شیعه|شیعیان امام علی(ع)]] دانسته است.<ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۴؛ ۳۸۳؛ و ۴۰۳.</ref> مطابق برخی روایت‌ها، ابن‌کعب یکی از دوازده نفری بود که به [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] اعتراض کرد که چرا به جای امام علی(ع)، بر مسند [[خلافت]] تکیه زده است.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ۴۶۱.</ref> مطابق آنچه در [[الاحتجاج علی اهل اللجاج (کتاب)|کتاب احتجاج]] آمده، اُبی بن کعب روایتی را از پیامبر(ص) نقل کرده که در آن به [[امامت]] امام علی(ع) بعد از پیامبر، تصریح شده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۱۴.</ref> | ||
بر اساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] قرائت [[امامان شیعه]] بر اساس قرائت | بر اساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] قرائت [[امامان شیعه]] بر اساس قرائت اُبی بن کعب بوده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۴.</ref> [[سید حسن صدر]] نویسنده [[تأسیس الشیعة لعلوم الاسلام (کتاب)|کتاب تأسیس الشیعه]]، این روایت امام صادق را دلیلی بر مقام والای او می‌داند.<ref>صدر، تأسیس الشیعه، ۱۳۷۵ش، ص۳۲۴.</ref> او تمامی [[قرآن]] را از پیامبر آموخت و بر او عرضه کرد.<ref>ابن‌مهران، المبسوط فی القرائات العشر، مجمع اللغة، العربیه، ص۲۳.</ref> گفته شده، ابن‌کعب در رأس مکتب تفسیری مدینه قرار داشت.<ref>مؤدب، روش‌های تفسیر قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۴۵.</ref> مطابق برخی نقل‌ها او از جمله افرادی بود که در زمان پیامبر، قرآن را [[حفظ قرآن|حفظ]] کرده بود.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۸.</ref> طبق حدیث نقل شده در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل‌تسنن]]، او یکی از چهار فردی است که پیامبر(ص) فرا گرفتن قرآن از آنان را توصیه کرده است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۳۶؛ نیشابوری، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۹۱۴.</ref> گفته شده قرائت [[قاریان هفتگانه]]، به این دلیل معتبر بوده که آنها قرآن را از علی(ع)، [[عثمان بن عفان|عثمان]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[زید بن ثابت]] و یا اُبی بن کعب نقل کرده‌اند.<ref>مقدمتان فی علوم القرآن، ۱۳۹۲ق، ص۴۲.</ref> برخی احادیث اهل‌تسنن که در آن به فضایل برخی از [[صحابه]] پرداخته است، اُبی را آگاه‌ترین فرد امت به قرائت معرفی می‌کند.<ref>ترمذی، سنن الترمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۶۶۵؛ ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> | ||
== در زمان پیامبر(ص) == | == در زمان پیامبر(ص) == | ||
مطابق برخی گزارش‌ها | مطابق برخی گزارش‌ها اُبی بن کعب در [[بیعت عقبه#بیعت دوم عقبه|عقبه دوم]] با پیامبر(ص)، [[بیعت]] کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> البته ابن‌هشام، تاریخ‌نگار قرن سوم، نام او را در زمره افرادی که در عقبه دوم پیمان بستند، نیاورده است.<ref>خلف، تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب، ۲۰۰۱م، ص۱۳؛ نگاه کنید به، ابن‌هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۱، ص۴۴۲-۴۴۵.</ref> پیامبر پس از [[هجرت به مدینه|هجرت]] میان او و [[سعید بن زید بن عمرو]]<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۲۳.</ref> و به قولی میان او و [[طلحة بن عبیدالله]]، [[عقد اخوت|پیمان برادری]] برقرار کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ۲۷۱.</ref> ابن‌کعب در [[غزوه|غَزوه‌هایی]] مانند [[غزوه بدر|بَدر]]، [[غزوه احد|اُحُد]]، [[غزوه خندق|خَندَق]] همراه پیامبر(ص) بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> همچنین او در [[سریه|سَریّه‌ای]] که در آغاز هفتمین ماه از [[هجرت به مدینه|هجرت]] به فرماندهی [[حمزة بن عبدالمطلب|حَمْزَةِ بن عبدالمُطَّلِب]] روی داد، شرکت کرد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۹.</ref> طبق برخی نقل‌ها، او پیش از آنکه [[مسلمان]] شود، از [[احبار|اَحبار یهودی]] بوده است.<ref>ذهبی، التفسیر و المفسرون، دار احیاء التراث العربی، ج۱، ص۹۲.</ref> | ||
بر اساس گزارش‌های تاریخی، نخستین کسی که در [[مدینه]]،<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> نامه‌های پیامبر را نوشت | بر اساس گزارش‌های تاریخی، نخستین کسی که در [[مدینه]]،<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> نامه‌های پیامبر را نوشت اُبی بن کعب بود و در غیاب او، زید بن ثابت این کار را انجام می‌داد.<ref>بلاذری، انساب الأشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۵۳۱.</ref> البته پیمان‌نامه‌ها و صلح‌نامه‌های پیامبر را علی(ع) می‌نوشت.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۹.</ref> همچنین گفته شده اُبی بن کعب نخستین فردی بود که در پایان نامه‌ها، نام خود و پدرش را به عنوان کاتب ثبت می‌کرد.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> ابن‌کعب گاهی از طرف پیامبر(ص) به نومسلمانان، [[قرآن]] و [[احکام شرعی]] را می‌آموخت.<ref>نگاه کنید به: ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۷۵-۴۷۶.</ref> ابن‌کعب از کاتبان [[وحی]] بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸؛ ابن‌قتیبه، المعارف، ۱۹۹۲ق، ج۱ ص۲۶۱.</ref> مطابق نقل [[محمد بن جریر بن یزید طبری|ابن‌جریر طبری]]، تاریخ‌نگار قرن چهارم، اُبی بن کعب و [[زید بن ثابت]] تنها در غیاب [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] و [[عثمان بن عفان|عثمان]]، وحی را می‌نوشتند.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۱۷۹.</ref> | ||
== قرائت | == قرائت اُبی == | ||
ابن‌جَزَری، از عالمان علم قرائت، اُبی بن کعب را برجسته‌ترین [[قاری]] امت دانسته است.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایه، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۳۱.</ref> به گفته برخی پژوهشگران، قرائت اُبی پایه اصلی قرائت‌هایی است که در سده‌های بعد از خود، به عنوان قرائت‌های معتبر شناخته می‌شوند؛ به گونه‌ای که ادعا شده قرائت اُبی بن کعب از بنیان‌های اصلی قرائت حجازی است، چرا که در میان [[قرائات سَبْع]]، قرائت‌های [[نافع بن عبدالرحمن مدنی|نافع]] و [[عبدالله بن کثیر مکی|ابن‌کَثیر]] (از قاریان حجازی) تا حد زیادی از قرائت اُبی تأثیر پذیرفته‌اند.<ref>پاکتچی، «ابی بن کعب و علوم قرآنی»، ص۴۶۴.</ref> در قرائت‌های کوفی نیز تأثیر ابن‌کعب را بر قرائت‌های [[عاصم بن ابی النجود|عاصم]] و [[علی بن حمزه کسائی|کسائی]]، قابل ملاحظه ارزیابی کرده‌اند.<ref>پاکتچی، «ابی بن کعب و علوم قرآنی»، ص۴۶۴.</ref> اُبی بن کعب پس از رحلت پیامبر(ص) به تعلیم قرآن پرداخت و جمعی از صحابه، مانند [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] و [[ابوهریره|ابوهُرَیره]] و از [[تابعین]] افرادی چون [[ابوعبدالرحمن سلمی|ابوعبدالرحمن سُلَّمی]] و [[ابوالعالیه ریاحی]] از وی [[علم قرائت|قرائت]] آموختند.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایه، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۳۱.</ref> | |||
== مصحف | == مصحف اُبی بن کعب == | ||
پژوهشگران علوم قرآنی، برای | پژوهشگران علوم قرآنی، برای اُبی بن کعب [[مصحف|مُصحَف]] به خصوصی نقل کرده‌اند؛<ref>علوی‌مهر، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> چنان‌که گزارش‌های مختلفی نیز بر این امر دلالت دارد.<ref>ابن ابی‌داود، المصاحف، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۴-۱۶۶.</ref> بر اساس برخی نقل‌ها او قرآن را در زمان پیامبر(ص) جمع‌آوری کرد.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۹۳.</ref> وی مصحف خود را به شاگردانش املا کرد.<ref>ابن ابی‌داود، المصاحف، ۱۴۲۳ق، ص۱۱۲.</ref> بر این اساس که اُبی بن کعب در زمان [[عثمان بن عفان|عُثمان]] زنده باشد، او را از جمله افرادی دانسته‌اند که به دستور عثمان مأمور [[مصحف عثمانی|یکسان‌سازی قرآن]] شد.<ref>ابن ابی‌داود، المصاحف، ۱۴۲۳ق، ص۱۰۵؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۸۱.</ref> | ||
مصحف | مصحف اُبی بن کعب، همانند قرآن‌های در دسترس، با [[سوره فاتحه|سوره حَمد]] آغاز و با [[معوذتین|مُعَوَّذَتَیْن]] پایان می‌یافت، ولی در ترتیب تعدادی از [[سوره|سوره‌ها]] متفاوت بود.<ref>ابن‌ندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۴۴-۴۵.</ref> مصحف او در نقل اندکی از کلمات، با دیگر مصحف‌ها تفاوت داشت.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۴-۳۲۵.</ref> به گفته [[آلوسی]]، از مفسران اهل سنت و [[محمدهادی معرفت]] از مفسران شیعه، در مصحف او، [[سوره قریش]] و [[سوره فیل]] به صورت یک سوره نوشته شده بود، اما در مقابل، دو سوره با نام‌های «الخُلْع» و «الحَفْد» وجود داشت که در مصحف‌های دیگر نبود.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۶-۲۷؛ معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> به همین دلیل قرآن وی ۱۱۵ سوره داشت.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۶-۲۷؛ معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> البته مطابق نقل [[ابن‌ندیم]]، کتابشناس و فهرست‌نگار بغدادی، قرآن او ۱۱۶ سوره داشته است.<ref>ابن‌ندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۴۴-۴۵.</ref> | ||
وجود داشتن دو سوره یاد شده در قرآن، بر خلاف دیدگاه سایر [[صحابه]] و بر خلاف اجماع مسلمانان دانسته شده است.<ref>علوی‌مهر، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> برخی از قرآن‌پژوهان نیز بر این باورند دلیلی وجود ندارد که «الخلع» و «الحفد» ذکر شده در مصحف اُبی ، از [[قرآن]] باشد؛<ref>زرکشی، البرهان، ۱۳۷۶ق، ج۲، ص۱۲۷-۱۲۸.</ref> زیرا مصحف صحابه، تنها دربردارنده قرآن مُتواتر نبود، بلکه در کنار آیات و سوره‌ها، برخی روایت‌ها، تفسیر‌ها و دعاها نیز نوشته می‌شد، و «الخلع» و «الحفد» از جمله دعایی بود که در مصحف اُبی بن کعب وجود داشت.<ref>رضوان، آراء المستشرقین حول القرآن الکریم و تفسیره، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> | |||
== احادیث و آثار منسوب به | == احادیث و آثار منسوب به اُبی == | ||
مطابق نقل ابن‌ندیم در | مطابق نقل [[ابن‌ندیم]] در [[الفهرست (ابن‌ندیم)|الفهرست]]، ابن‌کعب در موضوع [[فضائل سور|فضائل قرآن]] کتابی نوشته بود.<ref>ابن‌ندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۵۶.</ref> به گفته [[آقابزرگ تهرانی]]، کتابشناس شیعه، کتاب او نخستین کتاب تألیف شده در موضوع فضائل قرآن بوده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۲۶۲.</ref> چنان‌که در برخی کتاب‌های تفسیری، مانند [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]] و الکشف و البیان، روایت‌هایی از اُبی بن کعب در فضیلت خواندن سوره‌های قرآن نقل شده است.<ref>نگاه کنید به: طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۴۱۹، ۴۶۳، ۵۰۱، ۵۳۵و۶۰۷؛ ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۱۳۸، ۲۲۰، ۲۶۲، ۳۰۱، ۳۲۷و۳۵۸.</ref> به گفته سیوطی، اُبی بن کعب نسخه‌ای بزرگ در [[تفسیر قرآن]] داشت که در سده‌های نخستین متداول بود و مفسرانی چون [[محمد بن جریر بن یزید طبری|محمد بن جَریر طَبَری]] و [[ابن ابی حاتم]] از آن استفاده کرده‌اند.<ref>سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۴۷۲.</ref> | ||
بنا بر شمارش نَوَوی، از محققان [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، ۱۶۴ [[حدیث]] از پیامبر(ص) به واسطه ابن‌کعب نقل شده است که برخی از آنها در [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بُخاری]] و تعدادی هم در [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مُسلم]] وجود دارد.<ref>نووی، تهذیب الأسماء، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۱۰۹.</ref> از صحابه [[ابوایوب انصاری]]، [[عبدالله بن عباس]] و [[ابوموسی اشعری]] و از تابعین [[سوید بن غفله]]، [[عبدالرحمان بن اسود]] و [[عبدالرحمان بن ابی لیلی]] احادیثی را از او نقل کرده‌اند.<ref>نووی، تهذیب الأسماء، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۱۰۹.</ref> احادیث منقول از | بنا بر شمارش نَوَوی، از محققان [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، ۱۶۴ [[حدیث]] از پیامبر(ص) به واسطه ابن‌کعب نقل شده است که برخی از آنها در [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بُخاری]] و تعدادی هم در [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مُسلم]] وجود دارد.<ref>نووی، تهذیب الأسماء، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۱۰۹.</ref> از صحابه [[ابوایوب انصاری]]، [[عبدالله بن عباس]] و [[ابوموسی اشعری]] و از تابعین [[سوید بن غفله]]، [[عبدالرحمان بن اسود]] و [[عبدالرحمان بن ابی لیلی]] احادیثی را از او نقل کرده‌اند.<ref>نووی، تهذیب الأسماء، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۱۰۹.</ref> احادیث منقول از اُبی بن کعب از نظر موضوع، مسائلی مربوط به [[فقه]]، [[تفسیر]]، [[سیره]]، و [[زهد]] و [[اخلاق]] را در برمی‌گیرد.<ref>سلیم، «ابی بن کعب»، ۴۶۴.</ref> | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
اُبی بن کعب در [[مدینه]] درگذشت.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۹۵.</ref> برای تاریخ وفات او، سال‌های مختلفی را ذکر کرده‌اند، ولی به گفته ابنعبدالبر، از شرح‌حال نویسان قرن پنجم قمری، درگذشت او در دوران [[خلافت عمر]] (یعنی [[سال ۱۳ هجری قمری|۱۳]]-[[سال ۲۳ هجری قمری|۲۳ق]]) از دیگر دیدگاه‌ها مشهورتر است.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۹.</ref> در گزارش‌های تاریخی سال‌های ۱۹، ۲۰، ۲۲، ۳۰ و ۳۲ به عنوان سال وفات او ذکر شده است.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۳.</ref> بر اساس این نقل که درگذشت او بعد از دوران [[عمر بن خطاب|عُمَر]] باشد، گفته شده [[نماز میت]] او را [[عثمان بن عفان|عثمان]] خوانده است.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۱۱۶.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||