فحاشی: تفاوت میان نسخهها
←چیستی و جایگاه
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
اهل لغت و بیشتر فقیهان، شَتْم و سَبّْ را مرادف یکدیگر دانسته و به ناسزا معنا کردهاند.<ref>تاج العروس ذیل واژه سبّ؛ الکلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۵۵؛ حسینی، زيارة عاشوراء تحفة من السماء، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۱۰.</ref> اما برخی سبّ و شتم را متفاوت دانسته و سبّ را شدیدتر از شَتْم معرفی کردهاند.<ref>العسکری، الفروق فی اللّغه، ۱۴۰۰ق، ج۱، ص۴۳؛ خمینی، بررسی حکم شرعی دشنام و بهتان، ۱۴۰۲ق، ص۳۵.</ref> | اهل لغت و بیشتر فقیهان، شَتْم و سَبّْ را مرادف یکدیگر دانسته و به ناسزا معنا کردهاند.<ref>تاج العروس ذیل واژه سبّ؛ الکلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۵۵؛ حسینی، زيارة عاشوراء تحفة من السماء، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۱۰.</ref> اما برخی سبّ و شتم را متفاوت دانسته و سبّ را شدیدتر از شَتْم معرفی کردهاند.<ref>العسکری، الفروق فی اللّغه، ۱۴۰۰ق، ج۱، ص۴۳؛ خمینی، بررسی حکم شرعی دشنام و بهتان، ۱۴۰۲ق، ص۳۵.</ref> | ||
غزالی، سَب و شَتم را از فُحش و [[قذف|قَذْف]] جدا دانسته و سبّ را بیان کلماتی چون؛ ای جاهل، ای احمق و... معرفی کرده و فحش و قذف را بر [[زنا]] تطبیق کرده است؛ چنانچه [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] نیز با جدا کردن احادیث هرکدام، در ابوابی جداگانه، این معنا را تایید کرده است.<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، دارالکتب العربی، ج۷، ص۲۰ و ۴۷؛ الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۵۹ و ۳۲۳.</ref> بهعبارت دیگر هرگاه الفاظ ناسزا بهقدری رکیک و ناسپند باشد که از حد گذشته و نسبتهایی چون زنا و [[لواط]] را شامل شود قَذف و فُحش است و احکام آنرا خواهد داشت.<ref>روحانی، فقه الصادق، ج۱۴، ص۲۹۶؛ لسان العرب، ذیل واژه سبّ.</ref> برخی فقیهان برای فُحش از اصطلاح «هُجْر» و برای ناسزایی که حالتی شعرگونه داشته باشد باشد «هَجْو» استفاده کردهاند.انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۳۹و ۲۴۰. | غزالی، سَب و شَتم را از فُحش و [[قذف|قَذْف]] جدا دانسته و سبّ را بیان کلماتی چون؛ ای جاهل، ای احمق و... معرفی کرده و فحش و قذف را بر [[زنا]] تطبیق کرده است؛ چنانچه [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] نیز با جدا کردن احادیث هرکدام، در ابوابی جداگانه، این معنا را تایید کرده است.<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، دارالکتب العربی، ج۷، ص۲۰ و ۴۷؛ الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۵۹ و ۳۲۳.</ref> بهعبارت دیگر هرگاه الفاظ ناسزا بهقدری رکیک و ناسپند باشد که از حد گذشته و نسبتهایی چون زنا و [[لواط]] را شامل شود قَذف و فُحش است و احکام آنرا خواهد داشت.<ref>روحانی، فقه الصادق، ج۱۴، ص۲۹۶؛ لسان العرب، ذیل واژه سبّ.</ref> برخی فقیهان برای فُحش از اصطلاح «هُجْر» و برای ناسزایی که حالتی شعرگونه داشته باشد باشد «هَجْو» استفاده کردهاند.<ref>انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۳۹و ۲۴۰.</ref> | ||
«[[لعن]]» در لغت و فرهنگ دینی غیر از سبّ و ناسزا و آن دوری از رحمت و نعمتهای خداست. برخی محققان با پایش آیات قرآن و روایات مربوطه، نتیجه گرفتهاند: همانگونه که خداوند در ۳۷ مورد، برخی افراد و اقوام را به دلالیل گوناگون لعن کرده است، لعن میتواند در مواردی جایز باشد امّا سبّ و ناسزا به دلیل نهی خداوند از سبّ در آیه ۱۰۸ سوره انعام و برخی احادیث، در هر صورت ممنوع است.<ref>جمعی از نویسندگان، فی رحاب أهل البیت، صيانة القرآن الكريم من التحريف، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۱۳؛ ذاکری، سبّ و لعن در قرآن، ص۹؛ روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۹.</ref> | «[[لعن]]» در لغت و فرهنگ دینی غیر از سبّ و ناسزا و آن دوری از رحمت و نعمتهای خداست. برخی محققان با پایش آیات قرآن و روایات مربوطه، نتیجه گرفتهاند: همانگونه که خداوند در ۳۷ مورد، برخی افراد و اقوام را به دلالیل گوناگون لعن کرده است، لعن میتواند در مواردی جایز باشد امّا سبّ و ناسزا به دلیل نهی خداوند از سبّ در آیه ۱۰۸ سوره انعام و برخی احادیث، در هر صورت ممنوع است.<ref>جمعی از نویسندگان، فی رحاب أهل البیت، صيانة القرآن الكريم من التحريف، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۱۳؛ ذاکری، سبّ و لعن در قرآن، ص۹؛ روحانی و دیگران، فقه الصادق، ۱۴۳۵ق، ج۲۱، ص۶۹.</ref> |