آیه مشورت: تفاوت میان نسخه‌ها

آيه ۱۵۹ سوره آل عمران به عنوان آیه مشورت معرفی شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۸۷-۸۸.</ref> البته مفسران علاوه بر این آیه،<ref>مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۱۸۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ۱۴۲-۱۴۸.</ref> ذیل [[آیه ۳۸ سوره شوری]] نیز مسئله مشورت و اهمیت آن را بررسی کرده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۶۳</ref> پژوهشگران دینی معتقدند این آیات باعث بسط مشورت در جامعه شد و همه مردم در فرایند تصمیم‌گیری‌ها سهیم شدند. به گفته آنان در این آیات وجهه حکومتی پیامبر(ص) مورد خطاب قرار گرفته است نه حیثیت پیامبری او؛ زیرا پیام‌آوری رابطه‌ای مستقیم با خدا است و نیازی به خلق ندارد در حالی که مشورت، خصلت مثبت حکومت است و غیر قابل تجدید نظر، حتّی اگر در رأس آن معصوم نشسته باشد.<ref>مبلغی، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n120503/ «نقش مشورت و مشارکت در فرایند تصمیم سازی با نگاهی تاریخی و تطبیقی»]، مندرج در پرتال امام خمینی.</ref>

به گفته پژوهشگران، بیان مشورت در ضمن وظایف پیامبر(ص) به عنوان حاکم جامعه اسلامی (در آیه ۱۵۹ سوره آل عمران) و همچنین در میان صفات [[ایمان|مؤمنان]]، (در آیه ۳۸ سوره شوری) <ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۸۷-۸۸.</ref> نشان از فراگیر بودن چنین روشی در جامعه اسلامی دارد و اینکه تصمیم‌گیری درباره تمام امور عمومی باید با مشورت میان حاکمان و مردم صورت گیرد.<ref>شیرخانی، [https://psri.ir/?id=iwgv86cmno «مفهوم شورا در اندیشه سیاسى آیه الله طالقانى»]، مندرج در سایت موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] آیه ۱۵۹ سوره آل عمران تأیید [[سیره نبوی|سیره پیامبر اسلام(ص)]] می‌داند و اینکه عملکرد رسول خدا بر اساس امر خدا بوده و خدا از کار او خشنود است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۵۶.</ref> همچنین قرار گرفتن مشورت در ردیف [[ایمان|ایمان به خدا]] و نماز را نشان از اهمیت فوق‌العاده آن دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۸۸.</ref>

آموزه‌های شورایی قرآن از منظر برخی اندیشمندان اسلامی از جمله [[سید محمود طالقانی]] و [[رشید رضا]]، مناسب‌ترین محتوا برای تشکیل حکومت اسلامی در عصر جدید دانسته شده که می‌تواند به بحران‌های جامعه اسلامی پایان دهد.<ref>خان‌محمدی و جعفری، «جایگاه شورا در حکومت اسلامی ...» ص۲۳.</ref> طالقانی استناد به آیات ۱۵۹ سوره آل عمران، ۳۸ سوره شوری و [[آیه رضاع|آیه ۲۳۳ سوره بقره]]، اعتقاد دارد وقتی قرآن در مسائل ریز خانوادگی مشورت را اصل قرار داده، باید هر خانه مرکزی باشد برای شورا  و آن را به اداره جامعه یا کشور سرایت داد.<ref>طالقانی، تبیین رسالت برای قیام به قسط، ۱۳۶۰، ص۱۵۸.</ref> به باور طالقانی نظام شورایی از سویی استبداد را نفی می‌کند و از سویی با مردم‌سالاری منطبق است و حتی بالاتر از آن معتقد است مردم‌سالاری فقط بر جنبه‌های مادی تأکید دارد در حالی که نظام شورایی اسلام چون انسان را [[خلیفةالله|خلیفه خدا]] می‌داند، آرمان‌های بزرگ انسانی را در پرتو [[وحی]] برای او در نظر می‌گیرد.<ref>خان‌محمدی و جعفری، «جایگاه شورا در حکومت اسلامی ...» ص۳۲-۳۳.</ref>