نفس لوامه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[خواجه نصیرالدین طوسی]]، نفس لوامه را برآمده از قوۀ غضب در نفس انسان می‌دانند.<ref> نصیرالدین طوسی، اخلاق ناصری، ۱۴۱۳ق‌، ج۱، ص۴۲. </ref> در ادبیات عرفانی و فلسفی اسلام، مسئولیت قوه غضبی دفع ضرر از انسان است.<ref>خمينی، شرح حديث جنود عقل و جهل، ۱۳۹۲، ص۱۵۵</ref> این قوه می‌تواند با سختگیری خود زیاده‌روی قوای غریزی و حیوانی را مدیریت کند.<ref>نراقی، علم اخلاق اسلامی، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۳ـ ۱۷۳.</ref> از نظر این اندیشمندان، نفس لوامه حکم عقل را بر خواسته‌های غریزی خود برتری می‌دهد و اگر بر اثر طغيان غريزه مرتکب گناهی شود، فوراً رفتار خود را سرزنش می‌کند و به توبه روی می‌آورد.<ref>شیرازی، مناهج أنوار المعرفة، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۲۱-۲۳</ref> با این حال، به گفته برخی عارفان این مرحله نمی‌تواند مرحلۀ نهایی رشد نفس باشد؛ زیرا غلبۀ صفت غضب در نفس منجر به خلقیاتی همچون درنده‌خویی، جاه‌طلبی و برتری‌جویی می‌گردد.<ref>خمينی، شرح حديث جنود عقل و جهل، ۱۳۹۲، ص۱۵۵؛ نراقی، علم اخلاق اسلامی، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۳ـ ۱۷۳.</ref>