نفس لوامه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[خواجه نصیرالدین طوسی]]، نفس لوامه را برآمده از قوۀ غضب در نفس انسان می‌داند.<ref> نصیرالدین طوسی، اخلاق ناصری، ۱۴۱۳ق‌، ج۱، ص۴۲.</ref> در ادبیات عرفانی و فلسفی، مسئولیت قوه غضبی دفع ضرر از انسان است.<ref>خمينی، شرح حديث جنود عقل و جهل، ۱۳۹۲، ص۱۵۵</ref> این قوه می‌تواند با سختگیری خود زیاده‌روی قوای غریزی و حیوانی را مدیریت کند.<ref>نراقی، علم اخلاق اسلامی، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۳ـ ۱۷۳.</ref>  

از نظر این اندیشمندان، نفس لوامه حکم عقل را بر خواسته‌های غریزی خود برتری می‌دهد و اگر بر اثر طغيان غريزه مرتکب گناهی شود، فوراً رفتار خود را سرزنش می‌کند و به توبه روی می‌آورد.<ref>شیرازی، مناهج أنوار المعرفة، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۲۱-۲۳</ref> با این حال، به گفته برخی عارفان این مرحله نمی‌تواند مرحلۀ نهایی رشد نفس باشد؛ زیرا غلبۀ صفت غضب در نفس منجر به خلقیاتی همچون درنده‌خویی، جاه‌طلبی و برتری‌جویی می‌گردد.<ref>خمينی، شرح حديث جنود عقل و جهل، ۱۳۹۲، ص۱۵۵؛ نراقی، علم اخلاق اسلامی، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۳ـ ۱۷۳.</ref>

{{ب|اگر نفس تو '''امّاره''' است، شیطان|چو '''لوّامه''' شود، گردد مسلمان}}

{{ب|چو باشد تند، '''امّاره''' است نامش|بود '''لوّامه'''، چون کردند رامَش<ref>[https://ganjoor.net/shabestari/kanzolhaghayegh/sh14/ شبستری، کنزالحقایق، وبگاه گنجور.]</ref>}}

{{ب|چون ز بند دام، باد او شکست|'''نفس لوّامه''' برو یابید دست<ref>[https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar5/sh81/ مولوی، مثنوی معنوی، دفتر پنجم، بخش ۸۱، وبگاه گنجور.]</ref>}}