مستبصر: تفاوت میان نسخه‌ها

مستبصر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۶

۲۵۶ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۳

←‏حکم عباداتِ قبلی مستبصر

دیداریویکی‌متن

P.motahari

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۳٬۲۷۶

ویرایش

@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 == حکم عباداتِ قبلی مستبصر ==
-[[نماز]] و [[روزه|روزه‌های]] قبل از استبصار: به فتوای فقیهان شیعه، لازم نیست مستبصر عباداتی را که قبل از استبصار انجام داده اعاده کند، مگر زکات. به شرطی که عبادات انجام داده شده طبق مذهب قبلی مستبصر صحیح بوده باشد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۶-۹؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۳۱۴؛ وحید خراسانی، منهاج الصلحین، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۲۲.</ref>
+برخی از [[فتوا|فتواهای]] فقیهان شیعه درباره عبادات قبلی مستبصر به شرح زیر است:
-نماز و روزه‌های فوت شده: به فتوای بیشتر فقیهان شیعه، بر مستبصر [[واجب]] است نماز و روزه‌هایی که قبل از استبصار فوت شده یا بر خلاف مذهب خود انجام داده را اعاده نماید.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۵۶؛ ابن‌ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ قمی، الغاية القصوى، المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۳۷۷؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۳۱۴.</ref> البته [[حسین آل‌عصفور]] (درگذشت: ۱۲۱۶ق) [[مجتهد|فقیه]] و [[محدث]]، قائل به عدم وجوب قضای آنها شده است.<ref>آل‌عصفور، سداد العباد و رشاد العباد، ۱۴۲۱ق، ص۲۰۰.</ref>
+* [[نماز]] و [[روزه|روزه‌های]] قبل از استبصار: به‌فتوای فقیهان شیعه، مستبصر لازم نیست به‌جز زکات، عباداتی را که قبل از استبصار انجام داده اعاده کند؛ به شرطی که عبادات انجام‌شده، طبق مذهب قبلی مستبصر، صحیح بوده باشد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۶-۹؛ امام خمینی، تحریرالوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۳۱۴؛ وحید خراسانی، منهاج‌الصالحین، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۲۲.</ref>
-[[حج]]: بر مستبصر لازم نیست حجی را که طبق مذهب خود انجام داده است اعاده کند<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۴۰۴.</ref> برخی از فقها نظیر صاحب جواهر، <ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۷، ص۳۰۵.</ref> [[شیخ طوسی]]<ref>شیخ‌طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۳۰۳.</ref> و [[علامه حلی]]،<ref>علامه حلی، تذکره الفقهاء، منشورات المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۴۰۰.</ref> معتقدند به شرطی که به رکنی از [[ارکان حج]] بر طبق مذهب شیعه<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۹۷ق، ج۲، ص۷۶۵؛ علامه حلی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> اخلال نشده باشد.
+* نمازها و روزه‌های انجام‌نشده: به فتوای بیشتر فقیهان شیعه، بر مستبصر [[واجب]] است نمازها و روزه‌هایی را که قبل از استبصار انجام نداده یا برخلاف مذهبش انجام داده اعاده کند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۵۶؛ ابن‌ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ قمی، الغاية القصوى، المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۳۷۷؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۳۱۴.</ref> [[حسین آل‌عصفور]] (درگذشت: ۱۲۱۶ق) [[مجتهد|فقیه]] و [[محدث]]، قائل به عدم وجوب قضای آنها شده است.<ref>آل‌عصفور، سداد العباد و رشاد العباد، ۱۴۲۱ق، ص۲۰۰.</ref>
-[[زکات|زکات مال]]: مستبصر اگر قبل از استبصار زکات مالش را به هم‌مذهبان خود داده باشد اعاده آن واجب است<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۴۷؛ ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۲۹؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> اما اگر آن را به [[شیعه|شیعیان]] داده باشد اعاده ندارد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> البته [[محمدتقی آملی]] در این صورت هم قائل به لزوم اعاده زکات شده است.<ref>آملی، مصباح الهدى، ۱۳۸۰ق، ج۱۰، ص۲۵۷.</ref> به فتوای شهید اول در کتاب البیان، اگر مخالف زکاتش را به غیرشیعه داد، بعد مستبصر شد و عین زکات باقی است می‌تواند آن را پس بگیرد<ref>شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۳۱۵.</ref> [[زکات فطره]] همانند زکات مال است.<ref>میرزای قمی، غنائم الأيام، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۶۲؛ کاشف‌‌‌الغطاء، کشف الغطاء، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۵۰۸.</ref>
+* [[حج]]: بر مستبصر لازم نیست حجی را که طبق مذهب خود انجام داده است اعاده کند.<ref>امام خمینی، تحریرالوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۴۰۴.</ref> البته برخی از فقها نظیر [[محمدحسن نجفی|صاحبْ‌جواهر]]، <ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۷، ص۳۰۵.</ref> [[شیخ طوسی]]<ref>شیخ‌طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۳۰۳.</ref> و [[علامه حلی]]،<ref>علامه حلی، تذکرةالفقهاء، منشورات المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۴۰۰.</ref> شرط کرده‌اند که در حج او به رکنی از [[ارکان حج]] طبق مذهب شیعه<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۹۷ق، ج۲، ص۷۶۵؛ علامه حلی، تحریرالاحکام، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> اخلال نشده باشد.
+* [[زکات|زکات مال]] و [[زکات فطره]]: مستبصر اگر قبل از استبصار، زکات مالش را به هم‌مذهبان خود داده باشد، اعاده آن واجب است؛<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۴۷؛ ابن‌حمزه، الوسيله، ۱۴۰۸ق، ص۱۲۹؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> اما اگر آن را به [[شیعه|شیعیان]] داده باشد، اعاده ندارد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> البته [[محمدتقی آملی]] در این صورت هم قائل به لزوم اعاده زکات شده است.<ref>آملی، مصباح‌الهدى، ۱۳۸۰ق، ج۱۰، ص۲۵۷.</ref> به‌فتوای [[شهید اول]] در کتاب البیان، اگر زکاتش را به غیرشیعه داده و بعد، مستبصر شده و عین زکاتش باقی است، می‌تواند آن را پس بگیرد.<ref>شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۳۱۵.</ref> حکم زکات فطره هم مانند زکات مال است.<ref>میرزای قمی، غنائم‌الايام، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۶۲؛ کاشف‌‌‌الغطاء، کشف‌الغطاء، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۵۰۸.</ref>
 == حکم افعال غیرعبادی مستبصر ==