پرش به محتوا

مستبصر: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۸۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
در ابواب مختلف فقه نظیر [[نماز]]، [[روزه]]، [[زکات]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به مرکز المعجم الفقهی، حیاة ابن أبی عقیل و فقهه‌، ۱۴۱۳ق، ص۳۹۸.
در ابواب مختلف فقه نظیر [[نماز]]، [[روزه]]، [[زکات]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به مرکز المعجم الفقهی، حیاة ابن أبی عقیل و فقهه‌، ۱۴۱۳ق، ص۳۹۸.


[[ویژه:Categories|رده]]</ref> [[حج]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به اشتهاردی، مجموعه فتاوی ابن جنید، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۲.</ref> [[ارث|میراث]] و [[قصاص]] از احکام مستبصر بحث شده است. بحث از احکام مستبصر در فتاوای [[ابن ابی عقیل عمانی|ابن‌ابی عقیل عمانی]] (درگذشت: ۳۲۹ق) که عصر [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] را درک کرده است<ref>مرکز المعجم الفقهی، حیاة ابن أبی عقیل و فقهه‌، ۱۴۱۳ق، ص۳۹۸.</ref> و [[ابن‌جنید اسکافی|ابن‌جنید]] از فقهای [[قرن چهارم]] هجری قمری<ref>اشتهاردی، مجموعه فتاوی ابن جنید، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۲.</ref> ذکر شده است. همچنین [[شیخ طوسی]] در کتاب‌های [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب]]،<ref>شیخ طوسی، تهذيب الأحكام، ۱۳۶۵ش، ج۴، ص۵۴.</ref> [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|استبصار]]<ref>شیخ طوسی، الإستبصار، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۱۴۵.</ref> و [[المبسوط فی فقه الامامیه (کتاب)|المبسوط]]<ref>شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الامامیه، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۴۷.</ref> به مسائل مستبصر نظیر زکات و حج پرداخته است. در کتاب‌‌های [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]]<ref>شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه‌، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۲۹.</ref> و [[الکافی (کتاب)|الکافی]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۷، ص۱۳۹.</ref> احادیثی مرتبط با مستبصر نقل شده است.   
[[ویژه:Categories|رده]]</ref> [[حج]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به اشتهاردی، مجموعه فتاوی ابن جنید، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۲.</ref> [[ارث|میراث]] و [[قصاص]] از احکام مستبصر بحث شده است. بحث از احکام مستبصر در فتاوای [[ابن ابی عقیل عمانی|ابن‌ابی عقیل عمانی]] (درگذشت: ۳۲۹ق) که عصر [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] را درک کرده است<ref>مرکز المعجم الفقهی، حیاة ابن أبی عقیل و فقهه‌، ۱۴۱۳ق، ص۳۹۸.</ref> و [[ابن‌جنید اسکافی|ابن‌جنید]] از فقهای [[قرن چهارم]] هجری قمری<ref>اشتهاردی، مجموعه فتاوی ابن جنید، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۲.</ref> ذکر شده است. همچنین [[شیخ طوسی]] در کتاب‌های [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب]]،<ref>شیخ طوسی، تهذيب الأحكام، ۱۳۶۵ش، ج۴، ص۵۴.</ref> [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|استبصار]]<ref>شیخ طوسی، الإستبصار، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۱۴۵.</ref> و [[المبسوط فی فقه الامامیه (کتاب)|المبسوط]]<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۴۷.</ref> به مسائل مستبصر نظیر زکات و حج پرداخته است. در کتاب‌‌های [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]]<ref>شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه‌، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۲۹.</ref> و [[الکافی (کتاب)|الکافی]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۷، ص۱۳۹.</ref> احادیثی مرتبط با مستبصر نقل شده است.   


در منابع فقهی، از عدم قضای عباداتی که مستبصر انجام داده بحث شده است.<ref>ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۵۶؛ ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۱۳، ص۹۷؛ شهید اول، الدروس الشرعية، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۴۳.</ref>
در منابع فقهی، از عدم قضای عباداتی که مستبصر انجام داده بحث شده است.<ref>ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۵۶؛ ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۱۳، ص۹۷؛ شهید اول، الدروس الشرعية، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۴۳.</ref>
خط ۱۷: خط ۱۷:
نماز و روزه‌های فوت شده : به فتوای بیشتر فقیهان شیعه، بر مستبصر [[واجب]] است نماز و روزه‌هایی که قبل از استبصار فوت شده یا بر خلاف مذهب خود انجام داده اعاده نماید.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۵۶؛ ابن‌ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ قمی، الغاية القصوى، المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۳۷۷؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۳۱۴.</ref> البته [[شیخ حسین آل‌عصفور]] (درگذشت: ۱۲۱۶ق) [[مجتهد|فقیه]] و [[محدث]]، قائل به عدم وجوب قضای آنها شده است.<ref>آل‌عصفور، سداد العباد و رشاد العباد، ۱۴۲۱ق، ص۲۰۰.</ref>
نماز و روزه‌های فوت شده : به فتوای بیشتر فقیهان شیعه، بر مستبصر [[واجب]] است نماز و روزه‌هایی که قبل از استبصار فوت شده یا بر خلاف مذهب خود انجام داده اعاده نماید.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۵۶؛ ابن‌ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۴۶۰؛ قمی، الغاية القصوى، المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۳۷۷؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۳۱۴.</ref> البته [[شیخ حسین آل‌عصفور]] (درگذشت: ۱۲۱۶ق) [[مجتهد|فقیه]] و [[محدث]]، قائل به عدم وجوب قضای آنها شده است.<ref>آل‌عصفور، سداد العباد و رشاد العباد، ۱۴۲۱ق، ص۲۰۰.</ref>


[[حج]]: بر مستبصر لازم نیست حجی را که طبق مذهبش انجام داده است اعاده کند<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۴۰۴.</ref> برخی از فقها نظیر صاحب جواهر،<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۷، ص۳۰۵.</ref> [[شیخ طوسی]]<ref>شیخ‌طوسی، المبسوط فی فقه الإمامية، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۳۰۳.</ref> و [[علامه حلی]]،<ref>علامه حلی، تذکره الفقهاء، منشورات المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۴۰۰.</ref> معتقدند به شرطی که به رکنی از [[ارکان حج]] بر طبق مذهب شیعه<ref>محقق حلی، المعتبر فی شرح المختصر، ۱۴۹۷ق، ج۲، ص۷۶۵؛ علامه حلی، تحریر الأحکام الشرعیة، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> اخلال نشده باشد.
[[حج]]: بر مستبصر لازم نیست حجی را که طبق مذهبش انجام داده است اعاده کند<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۴۰۴.</ref> برخی از فقها نظیر صاحب جواهر،<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۷، ص۳۰۵.</ref> [[شیخ طوسی]]<ref>شیخ‌طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۳۰۳.</ref> و [[علامه حلی]]،<ref>علامه حلی، تذکره الفقهاء، منشورات المكتبة المرتضوية، ج۱، ص۴۰۰.</ref> معتقدند به شرطی که به رکنی از [[ارکان حج]] بر طبق مذهب شیعه<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۹۷ق، ج۲، ص۷۶۵؛ علامه حلی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> اخلال نشده باشد.


[[زکات|زکات مال]]: مستبصر اگر قبل از استبصار زکات مالش را به هم‌مذهبان خود داده باشد اعاده آن واجب است<ref>شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الإمامية، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۴۷؛ ابن‌حمزه، الوسيلة إلى نيل الفضيلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۲۹؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> اما اگر آن را به [[شیعه|شیعیان]] داده باشد اعاده ندارد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> البته [[محمدتقی آملی]] در این صورت قائل به لزوم اعاده زکات شده است.<ref>آملی، مصباح الهدى فی شرح العروة الوثقى، ۱۳۸۰ق، ج۱۰، ص۲۵۷.</ref> به فتوای شهید اول در کتاب البیان، اگر مخالف زکاتش را به غیرشیعه داد، بعد مستبصر شد و عین زکات باقی است می‌تواند آن را پس بگیرد<ref>شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۳۱۵.</ref> [[زکات فطره]] همانند زکات مال است.<ref>میرزای قمی، غنائم الأيام فی مسائل الحلال و الحرام، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۶۲؛ کاشف‌‌‌الغطاء، کشف الغطاء، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۵۰۸.</ref>
[[زکات|زکات مال]]: مستبصر اگر قبل از استبصار زکات مالش را به هم‌مذهبان خود داده باشد اعاده آن واجب است<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۴۷؛ ابن‌حمزه، الوسيلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۲۹؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> اما اگر آن را به [[شیعه|شیعیان]] داده باشد اعاده ندارد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقى، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۱۲۷.</ref> البته [[محمدتقی آملی]] در این صورت قائل به لزوم اعاده زکات شده است.<ref>آملی، مصباح الهدى، ۱۳۸۰ق، ج۱۰، ص۲۵۷.</ref> به فتوای شهید اول در کتاب البیان، اگر مخالف زکاتش را به غیرشیعه داد، بعد مستبصر شد و عین زکات باقی است می‌تواند آن را پس بگیرد<ref>شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۳۱۵.</ref> [[زکات فطره]] همانند زکات مال است.<ref>میرزای قمی، غنائم الأيام، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۶۲؛ کاشف‌‌‌الغطاء، کشف الغطاء، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۵۰۸.</ref>


== حکم افعال غیرعبادی مستبصر ==
== حکم افعال غیرعبادی مستبصر ==
خط ۳۹: خط ۳۹:
* [[جلال‌الدين محمد بن سعد دوانی]]: معروف به محقق دوانی [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] و [[متکلم]] در قرن نهم هجری است که در ابتدا از پيروان اهل‌سنت بوده که شيعه شد و در کتاب نور الهدايه به تشيع خود تصريح نموده است.<ref>قمی، الكنى والألقاب، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۲۳۰.</ref>
* [[جلال‌الدين محمد بن سعد دوانی]]: معروف به محقق دوانی [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] و [[متکلم]] در قرن نهم هجری است که در ابتدا از پيروان اهل‌سنت بوده که شيعه شد و در کتاب نور الهدايه به تشيع خود تصريح نموده است.<ref>قمی، الكنى والألقاب، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۲۳۰.</ref>


* [[رفاعة بن موسی نخاس اسدی کوفی|رفاعة بن موسی نخّاس اسدی کوفی]]: از اصحاب و راویان [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] و [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] و از محدثان شیعه در عصر امام کاظم(ع) بود. به عقیده شیخ طوسی او ابتدا [[واقفیه|واقفی‌ مذهب]] بود<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۲۵ق، ص۷۱.</ref> سپس شیعه شد.<ref>شبستری، الفائق فی رواه و اصحاب الامام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۵۶۷.</ref>
* [[رفاعة بن موسی نخاس اسدی کوفی|رفاعة بن موسی نخّاس اسدی کوفی]]: از اصحاب و راویان [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] و [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] بود. به عقیده شیخ طوسی او [[واقفیه|واقفی‌‌مذهب]] بود<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۲۵ق، ص۷۱.</ref> سپس شیعه شد.<ref>شبستری، الفائق فی رواه و اصحاب الامام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۵۶۷.</ref>


* [[احمد بن داود بن سعيد فزاری]]: [[شیخ طوسی|شيخ طوسی]] در کتاب رجالی خود، او را در شمار [[فهرست اصحاب امام هادی(ع)|ياران امام هادی(ع)]] ذكر كرده است<ref>شیخ طوسی، رجال طوسی، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۲۶،</ref> او از بزرگان حديث اهل سنت بوده و سپس شیعه شد.<ref>حلی، کتاب الرجال، ۱۳۸۳ش، ص۲۷.</ref>  
* [[احمد بن داود بن سعيد فزاری]]: [[شیخ طوسی|شيخ طوسی]] در کتاب رجالی خود، او را در شمار [[فهرست اصحاب امام هادی(ع)|ياران امام هادی(ع)]] ذكر كرده است<ref>شیخ طوسی، رجال طوسی، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۲۶،</ref> او از بزرگان حديث اهل‌سنت بوده و سپس شیعه شد.<ref>حلی، کتاب الرجال، ۱۳۸۳ش، ص۲۷.</ref>  


* [[اولجایتو|غیاث‌الدین محمد خدابنده]] مشهور به اولْجایتو (درگذشت: [[سال ۷۱۶ هجری قمری|۷۱۶ق]]): از فرمانروایان سلسله [[ایلخانان]] [[ایران]]<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۲۸-۲۹.</ref> نخستین کسی بود که در دوران حکومتش به مذهب [[شیعه]] در [[ایران]] رسمیت داد<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۹ -۱۰۱.</ref> او ابتدا مسیحی بود<ref>اشپولر، تاریخ مغول در ایران، ۱۳۵۱ش، ص۱۹۵.</ref> و سپس به دین بودا درآمد<ref>اشپولر، تاریخ مغول در ایران، ۱۳۵۱ش، ص۱۹۵.</ref> اما کمی بعد مذهب [[حنفی]]<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۶.</ref> و بعدا مذهب شافعی<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۶ - ۹۹.</ref> اختیار کرد. سرانجام اولجایتو تحت تاثیر دانشمندان شیعه قرار گرفت و مذهب شیعه اختیار کرد<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۹ -۱۰۱.</ref> و به گفته [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] (زاده [[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶ش]])، از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]] تا آخر عمر به مذهب امامیه باقی ماند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۰۳.</ref>
* [[اولجایتو|غیاث‌الدین محمد خدابنده]] مشهور به اولْجایتو (درگذشت: [[سال ۷۱۶ هجری قمری|۷۱۶ق]]): از فرمانروایان سلسله [[ایلخانان]] [[ایران]]<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۲۸-۲۹.</ref> نخستین کسی بود که در دوران حکومتش به مذهب [[شیعه]] در [[ایران]] رسمیت داد<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۹ -۱۰۱.</ref> او ابتدا مسیحی بود<ref>اشپولر، تاریخ مغول در ایران، ۱۳۵۱ش، ص۱۹۵.</ref> و سپس به دین بودا درآمد<ref>اشپولر، تاریخ مغول در ایران، ۱۳۵۱ش، ص۱۹۵.</ref> اما کمی بعد مذهب [[حنفی]]<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۶.</ref> و بعدا مذهب شافعی<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۶ - ۹۹.</ref> اختیار کرد. سرانجام اولجایتو تحت تاثیر دانشمندان شیعه قرار گرفت و مذهب شیعه اختیار کرد<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۹ -۱۰۱.</ref> و به گفته [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] (زاده [[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶ش]])، از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]] تا آخر عمر به مذهب امامیه باقی ماند.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۰۳.</ref>


* [[محمد مرعی الامين الانطاكی|محمد مرعی الأمين الأنطاكی]] (درگذشت:۱۳۸۳ق): عالم سنی‌مذهب [[مصر|مصری]] دانش‌آموخته [[الازهر]] و دارای مقام قاضی‌القضاة که مذهب شیعه را انتخاب نمود.<ref>[https://rahyafteha.ir/7807/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%B7%D8%A7%DA%A9%DB%8C/ «علامه شیخ محمد و احمد امین انطاکی»]، سایت ره‌ یافته‌ها.</ref> او نویسنده کتاب الشیعة و حججهم فی التشیع است.<ref>[https://rahyafteha.ir/7807/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%B7%D8%A7%DA%A9%DB%8C/ «علامه شیخ محمد و احمد امین انطاکی»]، سایت ره‌ یافته‌ها.</ref>
* [[محمد مرعی الامين الانطاكی|محمد مرعی الأمين الأنطاكی]] (درگذشت:۱۳۸۳ق): عالم سنی‌مذهب [[مصر|مصری]] دانش‌آموخته [[الازهر]] و دارای مقام قاضی‌القضاة که مذهب شیعه را انتخاب نمود.<ref>[https://rahyafteha.ir/7807 «علامه شیخ محمد و احمد امین انطاکی»]، سایت ره‌ یافته‌ها.</ref> او نویسنده کتاب الشیعة و حججهم فی التشیع است.<ref>[https://rahyafteha.ir/7807 «علامه شیخ محمد و احمد امین انطاکی»]، سایت ره‌ یافته‌ها.</ref>


* [[سید محمد تیجانی|سید محمد تیجانی سماوی]] (زاده ۱۹۳۶م): عالم [[تونس|تونسی]] و نویسنده کتاب [[آنگاه هدایت شدم (کتاب)|ثُمَّ اهْتَدَیتُ]] (آنگاه هدایت شدم)، ابتدا [[مالکی|مالکی‌مذهب]] بود<ref>تیجانی، ثم اهتدیت، منشورات مدینة العلم، ص۲۸-۲۹.</ref> سپس مذهب شیعه را برگزید.<ref>[https://article.tebyan.net/141814 «مجموعه کتاب‌های دکتر محمد تیجانی»]، وبگاه تبیان.</ref>
* [[سید محمد تیجانی|سید محمد تیجانی سماوی]] (زاده ۱۹۳۶م): عالم [[تونس|تونسی]] و نویسنده کتاب [[آنگاه هدایت شدم (کتاب)|ثُمَّ اهْتَدَیتُ]] (آنگاه هدایت شدم)، ابتدا [[مالکی|مالکی‌مذهب]] بود<ref>تیجانی، ثم اهتدیت، منشورات مدینة العلم، ص۲۸-۲۹.</ref> سپس مذهب شیعه را برگزید.<ref>[https://article.tebyan.net/141814 «مجموعه کتاب‌های دکتر محمد تیجانی»]، وبگاه تبیان.</ref>
خط ۵۱: خط ۵۱:
* [[ابراهیم زکزاکی|ابراهیم زَکزاکی]] (زاده ۱۳۳۲ش): رهبر [[جنبش اسلامی نیجریه]]. زکزاکی ابتدا مالکی‌مذهب بود و پس از دیدار با [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] شیعه شد.<ref>[http://www.shamstoos.ir/fa/news/46853/ «گفت‌وگوی منتشر نشده با شیخ ابراهیم زکزاکی...»]، سایت شمس توس.</ref>
* [[ابراهیم زکزاکی|ابراهیم زَکزاکی]] (زاده ۱۳۳۲ش): رهبر [[جنبش اسلامی نیجریه]]. زکزاکی ابتدا مالکی‌مذهب بود و پس از دیدار با [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] شیعه شد.<ref>[http://www.shamstoos.ir/fa/news/46853/ «گفت‌وگوی منتشر نشده با شیخ ابراهیم زکزاکی...»]، سایت شمس توس.</ref>


* [[حسن شحاته]] (درگذشت: ۱۳۹۲ش): از عالمان [[حنفیه|حنفی‌مذهب]] اهل [[مصر]] بود که شیعه‌‌شدن خود را در سال ۱۹۹۶م ([[سال ۱۳۷۵ هجری شمسی|۱۳۷۵ش]]) اعلام کرد و گفته شده است که از آن پس در زمره مهمترین رهبر شیعیان مصر قرار گرفت.<ref>[https://ahlolbait.com/article/7307 «شیخ حسن شحاته»]، سایت مؤسسه تحقیقات و معارف اهل‌بیت،</ref>
* [[حسن شحاته]] (درگذشت: ۱۳۹۲ش): از عالمان [[حنفیه|حنفی‌مذهب]] اهل [[مصر]] بود که در سال ۱۹۹۶م ([[سال ۱۳۷۵ هجری شمسی|۱۳۷۵ش]]) شیعه شد.<ref>[https://ahlolbait.com/article/7307 «شیخ حسن شحاته»]، سایت مؤسسه تحقیقات و معارف اهل‌بیت،</ref>


* [[ادواردو آنیلی|اِدواردُو آنِیِلّی]] (درگذشت: [[سال ۱۳۷۹ هجری شمسی|۱۳۷۹ش]]): اهل [[ایتالیا]] و فرزند یکی از سرمایه‌داران معروف ایتالیا بود. او تحت تأثیر [[قرآن]] از [[مسیحیت]] به [[شیعه|مذهب شیعه]] گروید.<ref>زمانی، آشنایی با استشراق و اسلام‌شناسی غربیان، ۱۳۹۴ش، ص۱۷۵؛ [https://rahyafteha.ir/62145/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88-%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%84%DB%8C/ زهره بندیان،‌ «داستان زندگی شهید ادواردو آنیلی(۱)»]، سایت رهیافته.</ref>
* [[ادواردو آنیلی|اِدواردُو آنِیِلّی]] (درگذشت: [[سال ۱۳۷۹ هجری شمسی|۱۳۷۹ش]]): اهل [[ایتالیا]] و فرزند یکی از سرمایه‌داران معروف ایتالیا بود. او تحت تأثیر [[قرآن]] از [[مسیحیت]] به [[شیعه|مذهب شیعه]] گروید.<ref>زمانی، آشنایی با استشراق و اسلام‌شناسی غربیان، ۱۳۹۴ش، ص۱۷۵؛ [https://rahyafteha.ir/62145 زهره بندیان،‌ «داستان زندگی شهید ادواردو آنیلی(۱)»]، سایت رهیافته.</ref>


==پانویس==
==پانویس==