پرش به محتوا

چله کلیمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۰ ژوئن ۲۰۲۳
ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی سازی)
خط ۱: خط ۱:
'''چله کلیمیه''' یا '''چله موسویه''' خلوت و [[عبادت]] چهل روز، از اول ماه [[ذی‌القعده]] تا دهم ماه [[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]] و دارای آداب ویژه‌ای است. برخی عارفان و فرقه‌ها با استناد به چهل شب وعده [[خدا|خداوند]] با [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]] چله‌گیری در این ایام را به پیروانشان سفارش کرده‌اند. گفته شده معروف‌ترین [[چله‌نشینی]] در نزد [[صوفیه]]، چله موسویه است.
'''چله کلیمیه''' یا '''چله موسویه''' خلوت و [[عبادت]] چهل روز، از اول ماه [[ذی‌القعده]] تا دهم ماه [[ذی‌الحجة]] و دارای آداب ویژه‌ای است. برخی عارفان و فرقه‌ها با استناد به [[چهل]] شب وعده [[خدا|خداوند]] با [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]] چله‌گیری در این ایام را به پیروانشان سفارش کرده‌اند. گفته شده معروف‌ترین [[چله‌نشینی]] در نزد [[صوفیه]]، چله موسویه است.


از دیدگاه [[مجتهد|فقیهانی]] چون [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|لطف الله صافی گلپایگانی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید]] ریاضت چله‌نشینی روشی ساختگی و غیر‌شرعی است.  
از دیدگاه [[مجتهد|فقیهانی]] چون [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید]] ریاضت چله‌نشینی روشی ساختگی و غیر‌شرعی است.  
برای چله‌گیران دستورات و سفارشاتی داده شده است، از جمله: [[محاسبه نفس|محاسبه]] نسبت به اعمال گذشته پیش از ورود به ماه [[ذی‌القعده]]، [[مراقبه]]، توجه به خداوند در اعمال روزانه و پرهیز از [[گناه]]،  عزلت و دوری از گناه‌کاران و اهل دنیا.
برای چله‌گیران دستورات و سفارشاتی داده شده است، از جمله: [[محاسبه نفس|محاسبه]] نسبت به اعمال گذشته پیش از ورود به ماه [[ذی‌القعده]]، [[مراقبه]]، توجه به خداوند در اعمال روزانه و پرهیز از [[گناه]]،  عزلت و دوری از گناه‌کاران و اهل دنیا.


== اهمیت ==
== اهمیت ==
برخی عارفان و فرقه‌ها با استناد به چهل شب وعده [[خدا|خداوند]] با [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]]، گرفتن چله کلیمیه را به مریدان و پیروانشان سفارش کرده‌اند.<ref>[https://aghigh.ir/fa/news/112767/%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D9%84%D9%87-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%87 «توصیه‌های یک استاد اخلاق برای چله کلیمیه»]، سایت عقیق.</ref>
برخی عارفان و فرقه‌ها با استناد به چهل شب وعده [[خدا|خداوند]] با [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]]، گرفتن چله کلیمیه را به مریدان و پیروانشان سفارش کرده‌اند.<ref>[https://aghigh.ir/fa/news/112767/%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D9%84%D9%87-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%87 «توصیه‌های یک استاد اخلاق برای چله کلیمیه»]، سایت عقیق.</ref>
[[عبدالله جوادی آملی]]، [[تفسیر قرآن|مفسر قرآن]] چله کلیمی را از دستورات رسمی و نوآوری‌های [[اسلام|دین اسلام]] دانسته<ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/89573 «آیت الله جوادی آملی: اربعین گیری از بهترین راههای دریافت فیوضات است/ هیچ دشمنی بدتر از هوس وجود ندارد»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> و [[حسن حسن‌زاده آملی|حسن‌زاده آملی]] و  [[سید محمدحسین حسینی طهرانی|سیدمحمد‌حسین حسینی طهرانی]] بعضی افراد را در سیر و سلوک بدان توصیه کرده‌اند.<ref>[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C#_bref8 «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref>
[[عبدالله جوادی آملی]]، [[تفسیر قرآن|مفسر قرآن]] چله کلیمی را از دستورات رسمی و نوآوری‌های [[اسلام|دین اسلام]] دانسته<ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/89573 «آیت الله جوادی آملی: اربعین گیری از بهترین راههای دریافت فیوضات است/ هیچ دشمنی بدتر از هوس وجود ندارد»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> و [[حسن حسن‌زاده آملی]] و  [[سید محمدحسین حسینی طهرانی]] بعضی افراد را در سیر و سلوک بدان توصیه کرده‌اند.<ref>[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C#_bref8 «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref>
گفته شده معروف‌ترین [[چله‌نشینی]] در نزد [[صوفیه]]، چله موسویه است.<ref>کاشانی بیدختی، «چله‌نشینی»، ص۲۱.</ref>
گفته شده معروف‌ترین [[چله‌نشینی]] در نزد [[صوفیه]]، چله موسویه است.<ref>کاشانی بیدختی، «چله‌نشینی»، ص۲۱.</ref>


خط ۱۲: خط ۱۲:


== تعریف ==
== تعریف ==
خلوت و [[عبادت]] چهل روز، از اول ماه [[ذی‌القعده]] تا دهم ماه [[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]] چله کلیمیه، چله موسویه، اربعین کلیمی و اربعین موسوی نام دارد و دارای آداب ویژه‌ای است.<ref>منصوری لاریجانی، در محضر حافظ، ج۲، ص۲۳۳؛ [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref> گفته شده این چهل روز بنا‌بر آیه ۱۴۲ سوره اعراف{{یادداشت| قسمت اول آیه: «وَ واعَدْنا مُوسی‏ ثَلاثِینَ لَیلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیلَةً؛ و با موسى، سى شب وعده گذاشتیم و آن را با ده شب دیگر تمام كردیم. تا آنكه وقت معین پروردگارش در چهل شب به سر آمد.»}} و برخی [[حدیث|احادیث شیعه]] زمان مناجات و خلوت [[موسی (پیامبر)|حضرت موسای کلیم]] با [[خدا]] بوده و بدان جهت اربعین موسوی و کلیمی نامیده شده است.<ref>[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref>
خلوت و [[عبادت]] چهل روز، از اول ماه [[ذی‌القعده]] تا دهم ماه [[ذی‌الحجة]] چله کلیمیه، چله موسویه، اربعین کلیمی و اربعین موسوی نام دارد و دارای آداب ویژه‌ای است.<ref>منصوری لاریجانی، در محضر حافظ، ج۲، ص۲۳۳؛ [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref> گفته شده این چهل روز بنا‌بر آیه ۱۴۲ سوره اعراف{{یادداشت| قسمت اول آیه: «وَ واعَدْنا مُوسی‏ ثَلاثِینَ لَیلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیلَةً؛ و با موسى، سى شب وعده گذاشتیم و آن را با ده شب دیگر تمام كردیم. تا آنكه وقت معین پروردگارش در چهل شب به سر آمد.»}} و برخی [[حدیث|احادیث شیعه]] زمان مناجات و خلوت [[موسی (پیامبر)|حضرت موسای کلیم]] با [[خدا]] بوده و بدان جهت اربعین موسوی و کلیمی نامیده شده است.<ref>[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref>
به گفته [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]] حضرت موسی در این چله خواب و غذا نداشته و مشغول مناجات با خدا در [[طور سیناء|کوه طور]] بوده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/89573 «آیت الله جوادی آملی: اربعین گیری از بهترین راههای دریافت فیوضات است/ هیچ دشمنی بدتر از هوس وجود ندارد»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
به گفته [[عبدالله جوادی آملی]] حضرت [[موسی (پیامبر)|موسی]] در این چله خواب و غذا نداشته و مشغول مناجات با [[خدا]] در [[طور سیناء|کوه طور]] بوده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/89573 «آیت الله جوادی آملی: اربعین گیری از بهترین راههای دریافت فیوضات است/ هیچ دشمنی بدتر از هوس وجود ندارد»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
چنانچه گفته شده این چله در [[دین یهود]] وجود ندارد و ارتباطی میان یهودیان و کلیمیان با آن نیست.<ref>[https://article.tebyan.net/283945 «ماجرای این «اربعین کلیمی» چیست؟»]، سایت تبیان.</ref>
چنانچه گفته شده این چله در [[دین یهود]] وجود ندارد و ارتباطی میان یهودیان و کلیمیان با آن نیست.<ref>[https://article.tebyan.net/283945 «ماجرای این «اربعین کلیمی» چیست؟»]، سایت تبیان.</ref>


== اعتبار فقهی ==
== اعتبار فقهی ==
از دیدگاه [[مجتهد|فقیهانی]] چون [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|لطف الله صافی گلپایگانی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید]] ریاضت چله‌نشینی روشی ساختگی و غیر‌شرعی است.<ref>صافی گلپایگانی، معارف دین، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، ج۳، ص۳۵۰.</ref>
از دیدگاه [[مجتهد|فقیهانی]] چون [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید]] ریاضت چله‌نشینی روشی ساختگی و غیر‌شرعی است.<ref>صافی گلپایگانی، معارف دین، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، ج۳، ص۳۵۰.</ref>
[[ناصر مکارم شیرازی]] در پاسخ به سوالی درباره [[احکام شرعی|حکم شرعی]] چله کلیمیه، خودسازی و تهذیب نفس در چارچوب شرع را در هر زمانی مطلوب دانسته است.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=28865&mid=268655 «چله کلیمیه»]، سایت آیت الله مکارم شیرازی.</ref>
[[ناصر مکارم شیرازی]] در پاسخ به سوالی درباره [[احکام شرعی]] چله کلیمیه، خودسازی و [[تزکیه|تهذیب نفس]] در چارچوب شرع را در هر زمانی مطلوب دانسته است.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=28865&mid=268655 «چله کلیمیه»]، سایت آیت الله مکارم شیرازی.</ref>
از نظر برخی مجتهدین مانند محمد‌جواد فاضل لنکرانی، به لحاظ دینی [[چله‌نشینی]]  و چله کلیمیه به معنای خلوت و نشستن در خانه و مشغول شدن به عبادت مردود و مربوط به عارفان و [[صوفیه]] است.<ref>[http://fazellankarani.com/persian/news/23732/ «در منابع دينی چيزی به نام چله نشينی نداريم»]، سایت فاضل لنکرانی.</ref>
از نظر برخی مجتهدین مانند محمد‌جواد فاضل لنکرانی، به لحاظ دینی [[چله‌نشینی]]  و چله کلیمیه به معنای خلوت و نشستن در خانه و مشغول شدن به [[عبادت]] مردود و مربوط به عارفان و [[صوفیه]] است.<ref>[http://fazellankarani.com/persian/news/23732/ «در منابع دينی چيزی به نام چله نشينی نداريم»]، سایت فاضل لنکرانی.</ref>
علی نصیری، رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد نیز شرعی بودن چله کلیمیه و استحبابش را نپذیرفته است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/4040722 «چله کلیمیه چیست؟/ آیا چله کلیمیه مسبوق به شرع است؟»]، خبرگزاری مهر.</ref>
علی نصیری، رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد نیز شرعی بودن چله کلیمیه و [[مستحب|استحباب]]ش را نپذیرفته است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/4040722 «چله کلیمیه چیست؟/ آیا چله کلیمیه مسبوق به شرع است؟»]، خبرگزاری مهر.</ref>


به باور [[محمد‌حسن وکیلی]]، نویسنده کتاب صراط مستقیم اگر‌چه مجموع این چله دارای پشتوانه حدیثی خاصی نیست، ولی تجربه بزرگان معرفت، شهرت اربعین کلیمی و موسوی در نزد ایشان و اشاره برخی روایات به خصوصیت این ایام نشانگر شرافت آن می‌باشد.<ref>[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C#_bref8 «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref>
به باور [[محمد‌حسن وکیلی]]، نویسنده کتاب صراط مستقیم اگر‌چه مجموع این چله دارای پشتوانه [[حدیث]]ی خاصی نیست، ولی تجربه بزرگان معرفت، شهرت اربعین کلیمی و موسوی در نزد ایشان و اشاره برخی روایات به خصوصیت این ایام نشانگر شرافت آن می‌باشد.<ref>[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C#_bref8 «اربعین موسوی»]، سایت عرفان و حکمت.</ref>


== آداب چله موسوی ==
== آداب چله موسوی ==
عارفان و اساتید اخلاق در این چله برای شاگردان و چله‌گیران دستورات و سفارشاتی داشته‌اند، از جمله:
عارفان و اساتید [[اخلاق]] در این چله برای شاگردان و چله‌گیران دستورات و سفارشاتی داشته‌اند، از جمله:
* [[محاسبه نفس|محاسبه]] نسبت به اعمال گذشته پیش از ورود به ماه [[ذی‌القعده]]
* [[محاسبه نفس|محاسبه]] نسبت به اعمال گذشته پیش از ورود به ماه [[ذی‌القعده]]
* [[مراقبه]]، توجه به خداوند در اعمال روزانه و پرهیز از [[گناه]]  
* [[مراقبه]]، توجه به خداوند در اعمال روزانه و پرهیز از [[گناه]]  
* عزلت و دوری از گناه‌کاران و اهل دنیا
* عزلت و دوری از گناه‌کاران و اهل دنیا
* انجام اعمال و خواندن دعاهای مخصوص این مدت طبق آنچه در [[مفاتیح الجنان (کتاب)|کتاب مفاتیح‌الجنان]] آمده است، مانند غسل و نماز یکشنبه‌های ماه ذی قعده، اعمال شب و روز [[دحو الارض]] و [[روز عرفه]]، روزه نه روز اول ماه [[ذی‌الحجة|ذی الحجه]] و [[نماز]] مشهور شب‌های دهه اول آن<ref>[https://www.jelveh.org/blog/2241 «ادب حضور در اربعین موسوی»]، سایت جلوه.</ref>
* انجام اعمال و خواندن دعاهای مخصوص این مدت طبق آنچه در [[مفاتیح الجنان (کتاب)|کتاب مفاتیح‌الجنان]] آمده است، مانند غسل و [[نماز یکشنبه ماه ذی‌القعده|نماز یکشنبه‌های ماه ذی قعده]]، اعمال شب و روز [[دحو الارض]] و [[روز عرفه]]، روزه نه روز اول ماه [[ذی‌الحجة]] و [[نماز دهه اول ذی‌الحجه|نماز مشهور شب‌های دهه اول]] آن<ref>[https://www.jelveh.org/blog/2241 «ادب حضور در اربعین موسوی»]، سایت جلوه.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹

ویرایش