پرش به محتوا

صفات ذاتی خدا: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۸ ژوئن ۲۰۲۰
جز
جز (ویکی سازی)
خط ۵: خط ۵:
[[صفات خداوند]] از جهتی به صفات ذاتی و صفات فعلی تقسیم شده‌اند. در تبیین چیستی صفات ذاتی و فعلی دو اصطلاح وجود دارد:
[[صفات خداوند]] از جهتی به صفات ذاتی و صفات فعلی تقسیم شده‌اند. در تبیین چیستی صفات ذاتی و فعلی دو اصطلاح وجود دارد:
===اصطلاح رایج===
===اصطلاح رایج===
هر گاه برای انتزاع صفتی از [[ذات]] و وصف کردن ذات به آن صفت، تنها تصور ذات الهی کافی بوده و تصور فاعلیت خداوند لازم نباشد، آن صفت، صفت ذات یا ذاتی خواهد بود. مانند صفت حیات و حی، اراده و مرید، علم و عالم، قدرت و قادر. و هر گاه تصور فاعلیت خداوند لازم باشد، آن را صفت فعل یا فاعل گویند، مانند خلق و خالق، رزق و رازق، اماته و ممیت، احیاء و محیی، مغفرت و غافر، انتقام و منتقم، و مانند آن. صفات ذاتی عین ذات و همچون ذات، قدیم و نامحدودند.
صفات ذاتیه، صفاتی هستند که در توصیف ذات الهی به آنها، تنها تصور ذات کافی بوده و هر یک از آن صفات با توجه به نوعی از کمال، از [[ذات الهی]] انتزاع می‌شوند مانند حیات، علم و قدرت. صفات فعلیه، صفاتی هستند که از رابطه [[خدا]] با مخلوقات انتزاع می‌شوند همچون خالقیت و رازقیت.<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۸۴ش، ص۷۴.</ref> صفات ذاتی عین ذات و همچون ذات، قدیم و نامحدودند.{{مدرک}} این اصطلاح  در کتب [[فلسفه]] و [[کلام]] رایج‌تر است.{{مدرک}}
این اصطلاح  در کتب [[فلسفه]] و [[کلام]] رایج‌تر است.
===اصطلاح قدیمی===
===اصطلاح قدیم===
هر صفتی که بتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف کرد، صفت فعل است، و هر صفتی را که نتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف کرد، صفت ذات است. بنابراین قدرت، علم و حیات از صفات ذاتی الهی‌اند، چون خداوند به مقابل و ضد آن‌ها وصف نمی‌شود، زیرا مقابل آن‌ها نقص وجودی است، ولی اراده از صفات ذات نخواهد بود، زیرا وصف خداوند به مقابل آن محال نیست، مثلاً گفته می‌شود خداوند ظلم به بندگان خود را اراده نکرده است. بر این اساس، عدل از صفات ذات الهی خواهد بود، ولی بنابر اصطلاح نخست از صفات فعل است. این اصطلاح محدث [[کلینی]] در کتاب [[اصول کافی]] بوده و بر این اساس [[حدیث|روایاتی]] که «[[اراده الهی|اراده]]» را از صفات فعل دانسته‌اند، تبیین کرده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، باب اراده، ص۸۶.</ref> [[سید شریف گرگانی]] نیز در کتاب تعریفات همین اصطلاح را آورده است. <ref> جرجانی، التعریفات، ۱۴۱۲ق، ص۹۵.</ref>
هر صفتی که بتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف کرد، صفت فعل است، و هر صفتی را که نتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف کرد، صفت ذات است. بنابراین قدرت، علم و حیات از صفات ذاتی الهی‌اند، چون خداوند به مقابل و ضد آن‌ها وصف نمی‌شود، زیرا مقابل آن‌ها نقص وجودی است، ولی اراده از صفات ذات نخواهد بود، زیرا وصف خداوند به مقابل آن محال نیست، مثلاً گفته می‌شود خداوند ظلم به بندگان خود را اراده نکرده است. بر این اساس، عدل از صفات ذات الهی خواهد بود، ولی بنابر اصطلاح نخست از صفات فعل است.
 
این اصطلاح محدث [[کلینی]] در کتاب [[اصول کافی]] بوده <ref> کلینی، ج۱، باب اراده، ص۸۶.</ref>  و بر این اساس روایاتی که «اراده» را از صفات فعل دانسته‌اند تبیین کرده است. [[سید شریف گرگانی]] نیز در کتاب تعریفات همین اصطلاح را آورده است. <ref> جرجانی، ص۹۵</ref>


==صفات ذاتی حقیقی و اضافی==
==صفات ذاتی حقیقی و اضافی==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۱۰

ویرایش