تبعید امام خمینی به ترکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱ مهر ۱۳۴۳ش حسنعلی منصور نخست‌وزیر وقت [[پهلوی|حکومت پهلوی]]، طرحی در مجلس شورای ملی به نام کاپیتولاسیون (capitulation) یا قضاوت کنسولی{{یادداشت| کاپیتولاسیون، واژه‌ای فرانسوی به معنای قرارداد که به موجب آن، دولت‌ها حق ندارند که اتباع و کارگزاران کشورهای ابرقدرت را در صورت هرگونه تخلفی در دادگاه‌های کشور خود محاکمه کنند؛ بلکه باید این موضوع را به محاکم قضایی کشورهای خودشان بسپارند.(گلی زواره، غلامرضا، «کاپیتولاسیون؛ نمادی از نفوذ همه جانبه اجانب در ایران»، در مجله مبلغان، شماره ۲۰۹، آذر و دی ۱۳۹۵ش. ص۶۹.)}} تصویب کرد.<ref>گلی زواره، «کاپیتولاسیون؛ نمادی از نفوذ همه جانبه اجانب در ایران»، ص۶۹.</ref> با تصویب این قانون، حکومت پهلوی به مستشاران آمریکایی ساکن در ایران مصونیت قضایی می‌داد که هیچ دادگاهی در ایران حق رسیدگی به جرم‌های آن‌ها را ندارد.<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات سالهای ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸، ۱۳۸۸ش، ص۳۸.</ref>

=== مخالفت با کاپیتولاسیون ===

پس از سخنرانی، نوار آن در سراسر ایران پخش شد و حتی بر اساس اسناد سازمان امنیت وقت از رادیو عراق نیز پخش گردید.<ref>آقایی، «دوران تبعید امام خمینی(ره) در ترکیه»، ص۴۷.</ref> پس از این سخنرانی، اعلامیه دیگری که سخنان امام خمینی در آن چاپ شده بود، در [[۹ آبان]] ۱۳۴۳ش نیز منتشر گردید.<ref>[https://irdc.ir/fa/news/3925 «ماجرای توزیع نسخه چاپی سخنرانی امام علیه کاپیتولاسیون در سراسر کشور/ عملکرد دارالتبلیغ در جهت انحراف مبارزه پس از تبعید امام»]، پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> در این اعلامیه خمینی رأی مجلس را ننگین دانسته و آن را مخالف [[اسلام]] و [[قرآن]] ذکر کرد و کاپیتولاسیون را سند بردگی و اقرار به مستعمره بودن [[ایران]] دانست.<ref>صوفی‌آبادی، «کاپیتولاسیون؛ حق توحش امریکا از ملت ایران»، ص۴۷.</ref>