ویکی شیعه:Featured articles/2023/46
آیه مشورت ضمن بیان نقش اخلاق نیکوی پیامبر اسلام(ص) در جذب مسلمانان، به او فرمان میدهد با مردم مشورت کند. دلیل نزول این آیه را تأیید سیره پیامبر(ص) در مشورت با اصحاب خود در جنگ اُحُد دانستهاند. مفسران، ذیل آیه مشورت، فوایدی برای مشورت برشمردهاند؛ از جمله بالا بردن سطح تفکر مردم، ایجاد احساس مسئولیت در آنها در خصوص امور جامعه، گزینش بهترین رأی، اصلاح مردم و تجلیل از آنها. به گفته مفسران، مشورتِ پیامبر(ص) با مردم مربوط به کارهای عمومی و اجرایی جامعه و چگونگی پیاده کردن احکام الهی است، نه در خصوص حلال و حرام خدا؛ زیرا احکام الهی ناشی از وحی است و از قرآن و سنت گرفته میشود. برخی مامور شدن پیامبر(ص) به مشورت را به خاطر احترام به شخصیت مسلمانان دانسته و معتقدند تصمیمگیرنده نهایی، چنانچه آیه گفته، پیامبر اسلام است و پیامبر(ص) لازم نیست از نتیجه مشورت تبعیت کند. در مقابل گفته شده منظور از اینکه در آخر آیه، پیامبر(ص) بهعنوان تصمیمگیرنده نهایی معرفی شده، این نیست که او با مردم مشورت کند و بعد نظرات آنها را نادیده بگیرد؛ زیرا با هدف آیه ناسازگار است و سبب بیاحترامی به افکار عمومی و در نتیجه رنجش مسلمانان خواهد شد و نتیجه عکس خواهد داشت. آموزههای شورایی قرآن، از منظر برخی اندیشمندان اسلامی، مناسبترین روش برای تشکیل حکومت اسلامی دانسته شده است.