دعای مکارم الاخلاق: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دعای مکارم الاخلاق'''، دعا‌ی بیستم [[صحیفه سجادیه]] است که در آن براى كسب اخلاق نیک و انجام كارهاى پسنديده و همچنین دوری از رذائل اخلاقی از [[خدا]] درخواست یاری می‌شود. درخواست‌ها در این [[دعا]] شامل اخلاقیات در زمینه‌های گوناگون اندیشه، گفتار و کردار، در دو محور اخلاق فردی و اجتماعی است. [[امام سجاد(ع)]] در این دعا به موانع رشد انسان و راه‌های نجات او از شر القائات [[شیطان]] اشاره کرده است.

در آغاز بیشتر فرازهای این دعا [[صلوات]] تکرار شده و بعد از آن از خداوند درخواست شده است. دلیل این تکرار را نزدیک شدن دعا به [[استجابت دعا|استجابت]] دانسته‌اند. دعای بیستم صحیفه سجادیه به دلیل دربرداشتن تعالیم انسان‌ساز جهت کسب اخلاق و انجام كارهاى پسنديده، مکارم الاخلاق نامیده شده است.

دعای بیستم صحیفه سجادیه که به دلیل دربرداشتن تعالیم انسان‌ساز جهت کسب اخلاق نیک و انجام كارهاى پسنديده، به دعای مکارم الاخلاق معروف شده است.<ref> خاتمی، آینه مکارم، ۱۳۶۸ش، ص۱۳؛ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۲۰۷.</ref> گفته شده، امام سجّاد(ع) در این دعا، بسیارى از [[اخلاق|رذایل اخلاقى]] و [[گناهان]] را برمى‌شمرد تا از آنها اجتناب شود و فهرستى از فضایل اخلاقى را نیز بازگو مى‌کند و آراستگى به آن صفات را از خداوند مى‌طلبد تا [[مؤمنان]] براى کسب این صفات، به او اقتدا کنند.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=11850&catid=0&pid=61829 ترجمه دعای مکارم الاخلاق] پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref>

استفاده امام سجاد(ع) از آرایه‌های ادبی و گزینش اسلوب‌های نحوی و صرفی، همچنین گزینش مفاهیم و واژه‌های هماهنگ با محتوا را از امتیازات دعای مکارم الاخلاق جهت ماندگار شدن آموزه‌هایش در ذهن مخاطب دانسته‌اند.<ref>قاسم‌پیوندی، «سبک‌شناسی دعای مکارم الاخلاق»، ص۳-۴.</ref>

[[صلوات]] بر محمد و آل محمد در دعاى مكارم الاخلاق ۲۰ بار تکرار شده است و در هر بار پس از صلوات خواسته‌های جدیدی بیان شده است.<ref>انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶، ص۱۸۳.</ref> آغاز كردن دعا با صلوات را از سنت‌هايى دانسته‌اند كه از [[سیره]] [[معصومان]] به ما رسيده و دستور داده‌اند كه قبل از درخواست از [[خدا]] و نيز بعد از آن، صلوات فرستاده شود.<ref>خاتمی، آینه مکارم، ۱۳۶۸ش، ص.</ref> گفته شده چون طبق روایات صلوات مستجاب می‌شود، درخواست‌هایی که همراه آن به پيشگاه خدا عرضه شود نیز زمينه [[استجابت دعا|استجابت]] بهتری خواهد داشت؛ به همین دلیل امام سجاد در این دعا و در دیگر دعاهای صحیفه از صلوات زیاد استفاده کرده است.<ref>فلسفی، شرح دعای مکارم الاخلاق، ج۱، ص۶-۷.</ref>

==چرایی درخواست مکارم اخلاق از خداوند==

* ايمان سرچشمه همه خيرات و اخلاق پسنديده

* نيت صالح منشأ [[عمل صالح‌]]

* درخواست بهترین‌ها از خدواند

* [[امتحان الهی]] با ثروت

* درخواست [[برکت]] در مال (درخواست روزی از جایی که گمان به آن نمی‌رود)

* تغییر هر چیزی به دست خداست

* دعا برای اصلاح بداندیشی‌های دیگران: تبدیل [[حسد]] به مودت

* بیان ویژگی‌های صالحان: گسترش عدالت، کنترل خشم، اصلاح بین مردم، آشکار کردن کارهای خوب مردم، [[عیب‌پوشی]]، نرم‌خویی، فروتنی، خوش‌رفتاری، آرامش، وقار، خوش‌اخلاقی، رعایت ادب اجتماعی و اخلاق عمومی و ...

* اجتناب از [[اسراف]]

* القائات شیطانی در قلب و زبان انسان‌ها (آرزوی باطل، [[بدگمانی]]، [[حسد]]، [[فحش]] و ناسزا، شهادت باطل، آبروریزی و...

* لزوم بیان هدایت‌های الهی (قدرت بيان و تأثير آن در هدايت مردم‌)  

* داشتن الگو و اسوه و تعیین جهت گیری در بسط و گسترش [[عدالت]]