پرش به محتوا

لولا علی لهلک عمر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
روان سازی
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (روان سازی)
خط ۴: خط ۴:
از دیدگاه برخی از علمای شیعه و اهل سنت، این عبارت بر برتری و [[فضیلت امام علی(ع)]] نسبت به خلیفه دوم دلالت دارد.
از دیدگاه برخی از علمای شیعه و اهل سنت، این عبارت بر برتری و [[فضیلت امام علی(ع)]] نسبت به خلیفه دوم دلالت دارد.


[[ابن ابی‌الحدید]] این جمله را [[خبر مشهور]] و برخی آن را [[خبر مستفیض|مستفیض]] دانسته‌اند. از جمله راویان مشهور این عبارت، [[سعید بن مسیب]]، [[عبدالله بن عباس]]، [[ابوسعید خدری]] و [[محمد بن ابی‌عمیر]] هستند. برخی نقل سعید بن مسیب را برمبنای [[رجال]] اهل سنت [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده‌اند.
[[ابن ابی‌الحدید]] این جمله را مشهور و برخی آن را [[خبر مستفیض|مستفیض]] دانسته‌اند. از جمله راویان مشهور این عبارت، [[سعید بن مسیب]]، [[عبدالله بن عباس]]، [[ابوسعید خدری]] و [[محمد بن ابی‌عمیر]] هستند. برخی نقل سعید بن مسیب را برمبنای [[رجال]] اهل سنت [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده‌اند.


مشابه این جمله از [[خلیفه اول]] و [[خلیفه سوم|سوم]] در وصف علی(ع) نیز نقل شده است.
مشابه این جمله از [[خلیفه اول]] و [[خلیفه سوم|سوم]] در وصف علی(ع) نیز نقل شده است.
خط ۳۲: خط ۳۲:
علمای اهل سنت نیز این عبارات را دلیلی بر برتری و فضیلت علی(ع) در [[قضاوت]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳؛ خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱.</ref> [[فقه]]<ref>ابن ابی الحدید،‌ شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱،‌ ص۱۸.</ref> و علم<ref>خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱؛ ابن ابی الحدید،‌ شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱،‌ ص۱۴۱؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۱۶.</ref> دانسته‌اند.
علمای اهل سنت نیز این عبارات را دلیلی بر برتری و فضیلت علی(ع) در [[قضاوت]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳؛ خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱.</ref> [[فقه]]<ref>ابن ابی الحدید،‌ شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱،‌ ص۱۸.</ref> و علم<ref>خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱؛ ابن ابی الحدید،‌ شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱،‌ ص۱۴۱؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۱۶.</ref> دانسته‌اند.
   
   
[[ابراهیم بن محمد جوینی]]، از علمای اهل سنت در کتاب [[فرائد السمطین]] (کتابی درباره فضایل اهل بیت) در دو باب به این مطلب پرداخته و در آنها، عبارات عمر را دلیلی بر ویژگی [[امامت]] و [[ولایت]] علی(ع)،‌ یعنی بی‌نیازی [[امام]] از مردم و نیازمندی مردم به امام ذکر کرده است.<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۶.</ref> عناوین این دو باب چنین است: ۱. «شش مورد از تحیر عمر در قضاوت و اعتراف عمر به عظمت علی(ع) و جمله أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ مُعْضِلَة...»<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۶-۳۴۹.</ref> و ۲. «دو مورد از جهل عمر در قضاوت و جمله لولا علی لهلک عمر»،<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۹-۳۵۱.</ref>
[[ابراهیم بن محمد جوینی]]، از علمای اهل سنت در کتاب [[فرائد السمطین]] که درباره فضایل اهل بیت نوشته شده در باب‌های ««شش مورد از تحیر عمر در قضاوت و اعتراف عمر به عظمت علی(ع) و جمله أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ مُعْضِلَة...»<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۶-۳۴۹.</ref>» و ««دو مورد از جهل عمر در قضاوت و جمله لولا علی لهلک عمر»،<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۹-۳۵۱.</ref>» عبارات عمر را دلیلی بر ویژگی [[امامت]] و [[ولایت]] علی(ع)، که آن را به معنای بی‌نیازی [[امام]] از مردم و نیازمندی مردم به امام دانسته، ذکر کرده است.<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>
 
==راویان و اعتبار خبر==
==راویان و اعتبار خبر==
از جمله راویان مشهور جمله «لولا علی لهلک عمر»، می‌توان [[سعید بن مسیب]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳.</ref> [[محمد بن ابی عمیر|محمّد بن أَبِی عُمَیْر]]<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۱.</ref> و [[زید بن علی]] از پدرانش از امام علی(ع)<ref>خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۱.</ref> را نام برد.
از جمله راویان مشهور جمله «لولا علی لهلک عمر»، می‌توان [[سعید بن مسیب]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳.</ref> [[محمد بن ابی عمیر|محمّد بن أَبِی عُمَیْر]]<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۱.</ref> و [[زید بن علی]] از پدرانش از امام علی(ع)<ref>خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۱.</ref> را نام برد.
خط ۳۹: خط ۳۸:
برخی از راویان دیگر عبارات نیز عبارتند از:‌ سعید بن مسیب،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱،‌ ص۳۹۵ و۳۹۷؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۴.</ref> [[عبدالله بن عباس]]<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۸.</ref> و [[ابوسعید خدری|ابوسعید خُدری]].<ref>طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱،‌ ص۳۹۸.</ref>
برخی از راویان دیگر عبارات نیز عبارتند از:‌ سعید بن مسیب،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱،‌ ص۳۹۵ و۳۹۷؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۴.</ref> [[عبدالله بن عباس]]<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۸.</ref> و [[ابوسعید خدری|ابوسعید خُدری]].<ref>طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱،‌ ص۳۹۸.</ref>
===اعتبار خبر===
===اعتبار خبر===
[[ابن ابی الحدید]]،<ref>ابن ابی الحدید،‌ شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱،‌ ص۱۴۱.</ref> گفتهٔ خلیفه دوم را [[خبر مشهور]] و برخی<ref>ابن عطیه، ابهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۸.</ref> آن را [[خبر مستفیض]] و بعضی<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۲۴۰(پاورقی۱).</ref> [[متواتر]] دانسته‌اند.
[[ابن ابی الحدید]]،<ref>ابن ابی الحدید،‌ شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱،‌ ص۱۴۱.</ref> گفتهٔ خلیفه دوم را خبر مشهور و برخی<ref>ابن عطیه، ابهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۸.</ref> آن را [[خبر مستفیض]] و بعضی<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۲۴۰(پاورقی۱).</ref> [[متواتر]] دانسته‌اند.


در میان راویان، محمد بن ابی‌عمیر جزو [[اصحاب اجماع]] است که  مورد اعتماد علمای شیعه هستند.<ref>کشی، رجال الکشی-اختیار معرفة الرجال‌، ۱۴۰۹ق، ص۵۵۶.</ref> عبدالله بن عباس<ref>بن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۹۳۳.</ref> و ابوسعید خدری<ref>کشی، رجال الکشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۰.</ref> نیز از [[صحابه]] مشهور [[پیامبر(ص)]] و [[ثقه]] هستند.
در میان راویان، محمد بن ابی‌عمیر جزو [[اصحاب اجماع]] است که  مورد اعتماد علمای شیعه هستند.<ref>کشی، رجال الکشی-اختیار معرفة الرجال‌، ۱۴۰۹ق، ص۵۵۶.</ref> عبدالله بن عباس<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۹۳۳.</ref> و ابوسعید خدری<ref>کشی، رجال الکشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۰.</ref> نیز از [[صحابه]] [[پیامبر(ص)]] و [[ثقه]] هستند.


درباره سعید بن مسیب که از راویان اصلی عبارت «لولا علی...» است، ابن حجر عسقلانی او را ثقه و از [[فقیه|فقهای]] بزرگی دانسته که همه روایات [[مرسل]] او را [[حدیث صحیح|صحیح]] می‌دانند.<ref>ابن حجرعسقلانی، تقریب التهذیب، ۱۴۰۶ق، ص۲۴۱.</ref> برخی با بررسی راویان نقلِ سعید بن مسیب، آنها را از رجال [[صحیح بخاری]] و بنابر مبانی [[رجال|رجالی]] اهل سنت ثقه دانستند و از این رو نقل سعید بن مسیب را از دیدگاه اهل سنت [[حدیث صحیح|صحیح]] شمردند.<ref>[https://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5154 «روایت لولا علی(ع) لهلک عمر در چه منابعی آمده است؟»، سایت مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر(ع).]</ref>
ابن حجر عسقلانی از رجالیان اهل سنت، سعید بن مسیب را که از راویان اصلی عبارت «لولا علی...» است، ثقه و از [[فقیه|فقهای]] بزرگی دانسته که روایات [[مرسل]] او را [[حدیث صحیح|صحیح]] می‌دانند.<ref>ابن حجرعسقلانی، تقریب التهذیب، ۱۴۰۶ق، ص۲۴۱.</ref> برخی با بررسی راویان نقلِ سعید بن مسیب، آنها را از رجال [[صحیح بخاری]] و بنابر مبانی [[رجال|رجالی]] اهل سنت ثقه دانسته‌اند و از این رو نقل سعید بن مسیب را از دیدگاه اهل سنت [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده‌اند.<ref>[https://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5154 «روایت لولا علی(ع) لهلک عمر در چه منابعی آمده است؟»، سایت مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر(ع).]</ref>


==در اشعار==
==در اشعار==