پرش به محتوا

عید فطر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۵۸۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۳ آوریل ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


== جایگاه و اهمیت ==
== جایگاه و اهمیت ==
عید فطر اولین روز ماه [[شوال]] است که با [[رؤیت هلال]] ماه شوال یا گذشت سی روز از ابتدای ماه [[رمضان]] ثابت می‌شود.
عید فطر اولین روز ماه [[شوال]] است. در روایات روز عید فطر، روزه جایزه‌های خدا،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۷، ص۶۵۰.</ref> روز پاداش نیکوکاران<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> [[استغفار|آمرزش گناهان]]<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۶، ص۱۵۴.</ref> معرفی شده است. از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نقل شده عید فطر عیدی کسی است که خداوند، [[روزه]] او را پذیرفته و عبادتش را قبول کرده است.<ref>نهج البلاغه، حکمت ۴۲۸.</ref>
در روایات روز عید فطر، روزه جایزه‌های خدا،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۷، ص۶۵۰.</ref> روز پاداش نیکوکاران<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> [[استغفار|آمرزش گناهان]]<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۶، ص۱۵۴.</ref> معرفی شده است. از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نقل شده عید فطر عیدی کسی است که خداوند، [[روزه]] او را پذیرفته و عبادتش را قبول کرده است.<ref>نهج البلاغه، حکمت ۴۲۸.</ref>
* [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] فرمود:
* [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] فرمود:
::«روز فطر، از آن جهت عید قرار داده شده است که مسلمانان، اجتماعی داشته باشند که در آن روز گرد هم آیند و برای خدا بیرون آیند و او را بر نعمت‌هایی که به آنان داده شده است، بستایند و روز عید، روز تجمع، روز خوردن روزه، روز [[زکات فطره|زکات]]، روز شوق و روز نیایش است؛ و برای آن که اولین روز از سال است که خوردن و آشامیدن در آن [[حلال]] است؛ چرا که ماه رمضان، اولین ماه سال نزد اهل حق (شیعیان اثنی عشری) است. پس خداوند، دوست داشت که در چنین روزی، همایشی داشته باشند تا خدا را حمد و ستایش کنند و در این روز، [[تکبیر]] در [[نماز عید|نماز]]، از آن روی بیش از روزهای دیگر قرار داده شده که تکبیر، بزرگداشت خداوند و ستایش و ثنای او بر نعمت هدایت است، آن گونه که خداوند فرموده است: «تا خداوند را بر این که هدایتتان کرد، بزرگ بدارید و باشد که شکر گزارید». و در آن روز، دوازده تکبیر قرار داده شده است؛ چون در هر دو رکعت، دوازده تکبیر است هفت تکبیر در رکعت اول و پنج تکبیر در رکعت دوم قرار داده شده و آن دو، یکسان نشده‌اند؛{{یادداشت| احتمالاً منظور از ۷ تکبیر در رکعت اول این است که با یک تکبیر نماز شروع می‌شود و ۵ قنوت دارد وپیش از هر قنوتی نیز تکبیری دارد ویک تکبیر هم برای رفتن به رکو ع که روی هم می‌شود ۷ تکبیر و در رکعت دوم چون ۴ قنوت دارد ۴ تکبیر دارد ویک تکبیر هم برای رفتن به رکوع که روی هم می‌شود ۵ تکبیر }} چرا که [[مستحب]] است [[نمازهای واجب|نماز واجب]]، با هفت تکبیر آغاز شود. از این رو در این جا با هفت تکبیر آغاز شده است. و در رکعت دوم، پنج تکبیر است؛ چرا که [[تکبیرة الاحرام]] نمازها در شبانه روز، پنج تکبیر است، و برای این که تکبیرها در هر دو رکعت، فرد فرد باشند.»<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۲۲.</ref>
::«روز فطر، از آن جهت عید قرار داده شده است که مسلمانان، اجتماعی داشته باشند که در آن روز گرد هم آیند و برای خدا بیرون آیند و او را بر نعمت‌هایی که به آنان داده شده است، بستایند و روز عید، روز تجمع، روز خوردن روزه، روز [[زکات فطره|زکات]]، روز شوق و روز نیایش است؛ و برای آن که اولین روز از سال است که خوردن و آشامیدن در آن [[حلال]] است؛ چرا که ماه رمضان، اولین ماه سال نزد اهل حق (شیعیان اثنی عشری) است. پس خداوند، دوست داشت که در چنین روزی، همایشی داشته باشند تا خدا را حمد و ستایش کنند و در این روز، [[تکبیر]] در [[نماز عید|نماز]]، از آن روی بیش از روزهای دیگر قرار داده شده که تکبیر، بزرگداشت خداوند و ستایش و ثنای او بر نعمت هدایت است....»<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۲۲.</ref>
==معنای فطر==
==نامگذاری==
کلمه «فِطر» به معنای روزه نبودن است<ref>فراهیدی، العین، ذیل واژه «فطر»؛ واسطی، تاج العروس، ج۷، ص۳۵۱.</ref> که از ریشه فَطر به معنای شکافتن، ابتدا و اختراع گرفته شده است<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «فطر».</ref> و نیز گفته شده «تَفَطَّرَتْ» و «انْفَطَرتْ» به یک معنا است و «افطار» و «عید فطر» نیز از همین ریشه است؛ زیرا روزه‌دار دهانش را در وقت مغرب و روز عید فطر بر خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها باز می‌کند.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «فطر».</ref>
کلمه «فِطر» به معنای روزه نبودن است<ref>فراهیدی، العین، ذیل واژه «فطر»؛ واسطی، تاج العروس، ج۷، ص۳۵۱.</ref> که از ریشه فَطر به معنای شکافتن، ابتدا و اختراع گرفته شده است<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «فطر».</ref> و نیز گفته شده «تَفَطَّرَتْ» و «انْفَطَرتْ» به یک معنا است و «افطار» و «عید فطر» نیز از همین ریشه است؛ زیرا روزه‌دار دهانش را در وقت مغرب و روز عید فطر بر خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها باز می‌کند.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «فطر».</ref>


خط ۲۷: خط ۲۶:


===روز عید===
===روز عید===
*غسل: از [[مستحب|مستحبات]] روز عید فطر، [[غسل]] است. آغاز وقت آن [[طلوع فجر]] است؛ ولی در اینکه پایان وقت غسل، پیش از بیرون رفتن برای نماز عید است یا زوال خورشید (وقت [[نماز ظهر]]) و یا غروب آفتاب، نظرات مختلفی است.<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۱۰ق، ج ۷، ص۸۶.</ref>
*غسل: از [[مستحب|مستحبات]] روز عید فطر، [[غسل]] است. آغاز زمان غسل از [[طلوع فجر]] است؛ ولی در اینکه پایان وقت غسل، پیش از بیرون رفتن برای نماز عید است یا زوال خورشید (وقت [[نماز ظهر]]) و یا غروب آفتاب، نظرات مختلفی وجود دارد.<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۱۰ق، ج ۷، ص۸۶.</ref>
* نماز عید: [[نماز عید]] در عصر [[غیبت امام مهدی(عج)]] مستحب است؛ ولی در عصر حضور و حاکمیت امام(ع) [[واجب]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۱، ص۳۳۲ ۳۳۳</ref>
* نماز عید: [[نماز عید]] در دوره [[غیبت امام مهدی(عج)]] مستحب است؛ ولی در عصر حضور و حاکمیت امام(ع) [[واجب]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۱، ص۳۳۲ ۳۳۳</ref>
* افطار: [[مستحب]] است قبل از نماز عید خوراکی‌ای به ویژه خرما بخورند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۱، ص۳۷۷.</ref>
* افطار: [[مستحب]] است قبل از نماز عید، خوراکی‌ای به ویژه خرما خورده شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۱، ص۳۷۷.</ref>
* تکبیرات خاص پس از [[نماز صبح]] و نماز عید<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۱، ص۳۷۸ و ۳۸۲.</ref> و همچنین نماز ظهر و عصر<ref>خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۲۷.</ref> روز عید [[مستحب]] است.
* تکبیرات خاص پس از [[نماز صبح]] و نماز عید<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۳۷۸ و ۳۸۲.</ref> و همچنین نماز ظهر و عصر<ref>خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۲۷.</ref> روز عید [[مستحب]] است.
*خواندن [[دعای ندبه]] نیز مستحب است.<ref>سید ابن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۵۰۴.</ref>
*خواندن [[دعای ندبه]] نیز مستحب است.<ref>سید ابن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۵۰۴.</ref>
* توسعه دادن بر خانواده در خوردنی و غیر آن مستحب است.<ref>أبو الصلاح الحلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۱۵۵.</ref>
* توسعه دادن بر خانواده در خوردنی و غیر آن مستحب است.<ref>حلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۱۵۵.</ref>
* [[روزه]] گرفتن در روز عید فطر [[حرام]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، جواهر الکلام، ج ۱۶، ص۳۲۴.</ref>  
* [[روزه]] گرفتن در روز عید فطر [[حرام]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، جواهر الکلام، ج۱۶، ص۳۲۴.</ref>  
* مسافرت کردن در روز عید پس از طلوع خورشید و پیش از گزاردن نماز عید در فرض وجوب نماز عید، حرام و در غیر این صورت، [[مکروه]] است.<ref>حلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۱۵۵.</ref>
* به گفته ابوالصلاح حلبی، مسافرت کردن در روز عید پس از طلوع خورشید و پیش از گزاردن نماز عید در فرض وجوب نماز عید، حرام و در غیر این صورت، [[مکروه]] است.<ref> حلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۱۵۵.</ref>


==آداب و رسوم عید فطر ==
==آداب و رسوم عید فطر ==
عید فطر از مهم‌ترین عیدهای مسلمانان در کشورهای مختلف است که با آداب و رسوم خاص و تعطیلات دو روزه تا ۲۳ روزه همراه است.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6953410 «آداب و رسوم عید فطر در کشورهای مختلف»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> در عید فطر، مسلمانان نماز عید فطر را به جماعت می‌خوانند. آنها در این روز شرینی‌های محلی می‌پزند و چند روز جشن می‌گیرند و به دید و بازدید خویشان و دوستان و همچنین زیارت اهل قبور می‌روند.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6953410 «آداب و رسوم عید فطر در کشورهای مختلف»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>
عید فطر از مهم‌ترین عیدهای مسلمانان که با آداب و رسوم خاص و تعطیلات دو روزه تا ۲۳ روزه همراه است.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6953410 «آداب و رسوم عید فطر در کشورهای مختلف»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> در عید فطر، مسلمانان نماز عید فطر را به جماعت می‌خوانند. آنها در این روز شرینی‌های محلی می‌پزند و چند روز جشن می‌گیرند و به دید و بازدید خویشان و دوستان و همچنین زیارت اهل قبور می‌روند.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6953410 «آداب و رسوم عید فطر در کشورهای مختلف»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>
<center>
<center>
{| class="wikitable" ;
{| class="wikitable" ;