۱۴٬۹۸۰
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
::«روز فطر، از آن جهت عید قرار داده شده است که مسلمانان، اجتماعی داشته باشند که در آن روز گرد هم آیند و برای خدا بیرون آیند و او را بر نعمتهایی که به آنان داده شده است، بستایند و روز عید، روز تجمع، روز خوردن روزه، روز [[زکات فطره|زکات]]، روز شوق و روز نیایش است؛ و برای آن که اولین روز از سال است که خوردن و آشامیدن در آن [[حلال]] است؛ چرا که ماه رمضان، اولین ماه سال نزد اهل حق (شیعیان اثنی عشری) است. پس خداوند، دوست داشت که در چنین روزی، همایشی داشته باشند تا خدا را حمد و ستایش کنند و در این روز، [[تکبیر]] در [[نماز عید|نماز]]، از آن روی بیش از روزهای دیگر قرار داده شده که تکبیر، بزرگداشت خداوند و ستایش و ثنای او بر نعمت هدایت است....»<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۲۲.</ref> | ::«روز فطر، از آن جهت عید قرار داده شده است که مسلمانان، اجتماعی داشته باشند که در آن روز گرد هم آیند و برای خدا بیرون آیند و او را بر نعمتهایی که به آنان داده شده است، بستایند و روز عید، روز تجمع، روز خوردن روزه، روز [[زکات فطره|زکات]]، روز شوق و روز نیایش است؛ و برای آن که اولین روز از سال است که خوردن و آشامیدن در آن [[حلال]] است؛ چرا که ماه رمضان، اولین ماه سال نزد اهل حق (شیعیان اثنی عشری) است. پس خداوند، دوست داشت که در چنین روزی، همایشی داشته باشند تا خدا را حمد و ستایش کنند و در این روز، [[تکبیر]] در [[نماز عید|نماز]]، از آن روی بیش از روزهای دیگر قرار داده شده که تکبیر، بزرگداشت خداوند و ستایش و ثنای او بر نعمت هدایت است....»<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۲۲.</ref> | ||
==نامگذاری== | ==نامگذاری== | ||
کلمه «فِطر» | کلمه «فِطر» از ریشه فَطر به معنای شکافتن، ابتدا و اختراع گرفته شده است<ref>ابنمنظور، لسان العرب، ذیل واژه «فطر».</ref> گفته شده «افطار» و «عید فطر» نیز از همین ریشه است؛ زیرا روزهدار دهانش را در وقت مغرب و روز عید فطر بر خوردنیها و آشامیدنیها باز میکند.<ref>ابنمنظور، لسان العرب، ذیل واژه «فطر».</ref> | ||
==احکام و آداب== | ==احکام و آداب== | ||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
احکام شب عید فطر عبارتند از: | احکام شب عید فطر عبارتند از: | ||
* خواندن [[دعا]]، [[نماز]] و [[تلاوت|قرائت قرآن]].<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۸ق، ص۵۹۰-۵۸۹.</ref> | * خواندن [[دعا]]، [[نماز]] و [[تلاوت|قرائت قرآن]].<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۸ق، ص۵۹۰-۵۸۹.</ref> | ||
* هنگام | * خواندن دعای استهلال به هنگام رؤیت هلال شوال.<ref>مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۲۹.</ref> | ||
* [[زیارت امام حسین(ع)]] | * استحباب [[زیارت امام حسین(ع)]]<ref>سید ابنطاووس، اقبال الاعمال، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۶۴.</ref> | ||
* [[غسل]] کردن: روایت شده که قبل از غروب شب عید فطر غسل شود. نیز روایت شده که اواخر شب عید، غسل شود.<ref>سید | * [[غسل]] کردن: روایت شده که قبل از غروب شب عید فطر غسل شود. نیز روایت شده که اواخر شب عید، غسل شود.<ref>سید ابنطاووس، اقبال الاعمال، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۵۷.</ref> گفته شده وقت غسل شب عید فطر، از اول [[مغرب شرعی|مغرب]] تا [[طلوع فجر|اذان صبح]] است.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۵۹.</ref> | ||
* زکات فطره: بنابر قول فقها، زمان وجوب [[زکات فطره]] آغاز شرعی شب عید فطر است؛ اما برخی همچون [[سید ابوالقاسم خویی]]، مرجع شیعه در قرن چهاردهم شمسی، زمان آن را [[طلوع فجر]] روز عید دانستهاند.<ref>نگاه کنید به: یزدی، عروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج ۴، ص۲۲۲.</ref> | * زکات فطره: بنابر قول فقها، زمان وجوب [[زکات فطره]] آغاز شرعی شب عید فطر است؛ اما برخی همچون [[سید ابوالقاسم خویی]]، مرجع شیعه در قرن چهاردهم شمسی، زمان آن را [[طلوع فجر]] روز عید دانستهاند.<ref>نگاه کنید به: یزدی، عروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج ۴، ص۲۲۲.</ref> | ||
* نماز؛ [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] به نقل از حضرت علی(ع) فرمود: هر کس در شب عید فطر، دو رکعت نماز بخواند، که در رکعت اول [[سوره فاتحه|حمد]] یک بار و هزار بار سوره «'''قل هو الله احد'''»، و در رکعت دوم، حمد و یک بار سوره «قل هو الله احد» را بخواند، از خدای متعال چیزی درخواست نمیکند، مگر آنکه [[خدا|خداوند]] به او عطا میکند.<ref>سید | * نماز؛ [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] به نقل از حضرت علی(ع) فرمود: هر کس در شب عید فطر، دو رکعت نماز بخواند، که در رکعت اول [[سوره فاتحه|حمد]] یک بار و هزار بار سوره «'''قل هو الله احد'''»، و در رکعت دوم، حمد و یک بار سوره «قل هو الله احد» را بخواند، از خدای متعال چیزی درخواست نمیکند، مگر آنکه [[خدا|خداوند]] به او عطا میکند.<ref>سید ابنطاووس، الاقبال بالأعمال الحسنة، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۶۱.</ref> | ||
* تکبیر بعد از نمازها؛ مستحب است بعد از [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشای]] شب عید فطر این تکبیرها گفته شود: «'''الله اکبر الله اکبر، لا اله الا الله و الله اکبر، و لله الحمد علی ما هدانا، و له الشکر علی ما اولانا.'''<ref>سید | * تکبیر بعد از نمازها؛ مستحب است بعد از [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشای]] شب عید فطر این تکبیرها گفته شود: «'''الله اکبر الله اکبر، لا اله الا الله و الله اکبر، و لله الحمد علی ما هدانا، و له الشکر علی ما اولانا.'''<ref>سید ابنطاووس، الاقبال بالأعمال الحسنة، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۵۹؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۲۷.</ref>{{یادداشت|ترجمه: خدا بزرگتر از آن است که وصف شود، خدا بزرگتر از آن است که وصف شود، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگتر از آن است که وصف شود و ستایش ویژه خداست و ستایش ویژه خداست بر آنچه ما را بدان هدایت کرد و او را سپاس بر آنچه به ما ارزانی داشت.}} گفته شده مقصود از «'''و لِتُکبِّرُوا اللَّهَ'''» در آیه «'''وَ لِتُکمِلُوا الْعِدَّةَ وَ لِتُکبِّرُوا اللَّهَ عَلَیٰ مَا هَدَاکمْ وَ لَعَلَّکمْ تَشْکرُونَ'''»<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۵.</ref>{{یادداشت| هدف این است که این روزها را تکمیل کنید؛ و خدا را بر اینکه شما را هدایت کرده، بزرگ بشمرید؛ باشد که شکرگزاری کنید!}} [[تکبیر|تکبیرهایی]] است که در شب عید فطر وارد شده است.<ref>سید ابنطاووس، الاقبال بالأعمال الحسنة، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۵۹؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۵۹.</ref> | ||
* [[احیا|شبزندهداری]]؛ [[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم(ع)]] میفرماید: علی بن ابیطالب(ع) فرمود: ''این، مرا شادمان میسازد که هر شخص در طول سال، خودش را در چهار شب (برای عبادت) فارغ سازد: شب عید فطر، شب [[عید قربان]]، شب [[نیمه شعبان]] و شب اول [[رجب|ماه رجب]]''.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۹.</ref> [[امام محمد باقر علیهالسلام|امام باقر(ع)]] فرمود: پدرم [[امام سجاد علیهالسلام|علی بن حسین(ع)]] شب عید فطر را در [[مسجد]] میماند و تا صبح نماز میخواند و شب زندهداری میکرد و میفرمود: ''ای پسرم این شب کمتر از [[شب قدر]] نیست''.<ref>سید | * [[احیا|شبزندهداری]]؛ [[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم(ع)]] میفرماید: علی بن ابیطالب(ع) فرمود: ''این، مرا شادمان میسازد که هر شخص در طول سال، خودش را در چهار شب (برای عبادت) فارغ سازد: شب عید فطر، شب [[عید قربان]]، شب [[نیمه شعبان]] و شب اول [[رجب|ماه رجب]]''.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۹.</ref> [[امام محمد باقر علیهالسلام|امام باقر(ع)]] فرمود: پدرم [[امام سجاد علیهالسلام|علی بن حسین(ع)]] شب عید فطر را در [[مسجد]] میماند و تا صبح نماز میخواند و شب زندهداری میکرد و میفرمود: ''ای پسرم این شب کمتر از [[شب قدر]] نیست''.<ref>سید ابنطاووس، اقبال الاعمال، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۶۵.</ref> | ||
===روز عید=== | ===روز عید=== | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
* افطار: [[مستحب]] است قبل از نماز عید، خوراکیای به ویژه خرما خورده شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۱، ص۳۷۷.</ref> | * افطار: [[مستحب]] است قبل از نماز عید، خوراکیای به ویژه خرما خورده شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۱، ص۳۷۷.</ref> | ||
* تکبیرات خاص پس از [[نماز صبح]] و نماز عید<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۳۷۸ و ۳۸۲.</ref> و همچنین نماز ظهر و عصر<ref>خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۲۷.</ref> روز عید [[مستحب]] است. | * تکبیرات خاص پس از [[نماز صبح]] و نماز عید<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۳۷۸ و ۳۸۲.</ref> و همچنین نماز ظهر و عصر<ref>خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۲۷.</ref> روز عید [[مستحب]] است. | ||
*خواندن [[دعای ندبه]] نیز مستحب است.<ref>سید | *خواندن [[دعای ندبه]] نیز مستحب است.<ref>سید ابنطاووس، اقبال الاعمال، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۵۰۴.</ref> | ||
* توسعه دادن بر خانواده در خوردنی و غیر آن مستحب است.<ref>حلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۱۵۵.</ref> | * توسعه دادن بر خانواده در خوردنی و غیر آن مستحب است.<ref>حلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۱۵۵.</ref> | ||
* [[روزه]] گرفتن در روز عید فطر [[حرام]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، جواهر الکلام، ج۱۶، ص۳۲۴.</ref> | * [[روزه]] گرفتن در روز عید فطر [[حرام]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، جواهر الکلام، ج۱۶، ص۳۲۴.</ref> | ||
خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
* [https://www.yjc.news/fa/news/6953410 «آداب و رسوم عید فطر در کشورهای مختلف»]، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۲ خرداد ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ش. | * [https://www.yjc.news/fa/news/6953410 «آداب و رسوم عید فطر در کشورهای مختلف»]، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۲ خرداد ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ش. | ||
*آملی، محمدتقی، مصباح الهدی فی شرح عروة الوثقی، تهران، بینا، ۱۳۱۰ق. | *آملی، محمدتقی، مصباح الهدی فی شرح عروة الوثقی، تهران، بینا، ۱۳۱۰ق. | ||
* | *ابنمنظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت،دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق. | ||
*ابوالصلاح الحلبی، تقی الدین بن نجم الدین، الکافی فی الفقه، تحقیق رضا استادی، اصفهان، کتابخانه عمومی امیرالمومنین(ع)، ۱۴۰۳ق. | *ابوالصلاح الحلبی، تقی الدین بن نجم الدین، الکافی فی الفقه، تحقیق رضا استادی، اصفهان، کتابخانه عمومی امیرالمومنین(ع)، ۱۴۰۳ق. | ||
* [http://www.shora-gc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&ID=8430ff5f-6de2-4bf7-bbcb-5510d2e34e45&WebPartID=6d09f0b5-ba72-4511-9dc4-b46930f2a2c3&CategoryID=8fac823a-5745-41b6-a9e2-b879c74deb7b «افزایش تعطیلات عید فطر مغایرتی با شرع و قانون اساسی ندارد»]، سایت شورای نگهبان، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۳۱ خرداد ۱۳۹۶ش. | * [http://www.shora-gc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&ID=8430ff5f-6de2-4bf7-bbcb-5510d2e34e45&WebPartID=6d09f0b5-ba72-4511-9dc4-b46930f2a2c3&CategoryID=8fac823a-5745-41b6-a9e2-b879c74deb7b «افزایش تعطیلات عید فطر مغایرتی با شرع و قانون اساسی ندارد»]، سایت شورای نگهبان، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۳۱ خرداد ۱۳۹۶ش. | ||
*حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث، ۱۴۱۶ق. | *حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث، ۱۴۱۶ق. | ||
*سید | *سید ابنطاووس، علی بن موسی، الاقبال بالأعمال الحسنه، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی، ۱۳۷۶ش. | ||
*صدوق، محمد بن علی، کتاب من لایحضره الفقیه، تصحیح علی اکبر غفاری، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۱۳ق. | *صدوق، محمد بن علی، کتاب من لایحضره الفقیه، تصحیح علی اکبر غفاری، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۱۳ق. | ||
*طباطبائی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، بیتا. | *طباطبائی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، بیتا. |
ویرایش