Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۸۵
ویرایش
احیا: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اِحیا''' یا '''شب‌زنده‌داری''' | '''اِحیا''' یا '''شب‌زنده‌داری''' ''به معنای شب را به [[دعا]] و [[عبادت]] گذراندن'' از سنت‌های مهم [[مسلمان|مسلمانان]] است. | ||
در احادیث، احیای [[شبهای قدر]]، شبِ اولِ [[ماه رجب]]، شب [[نیمه شعبان]]، شب [[عید فطر]] و شب [[عید قربان]] توصیه شده است. | در احادیث، احیای [[شبهای قدر]]، شبِ اولِ [[ماه رجب]]، شب [[نیمه شعبان]]، شب [[عید فطر]] و شب [[عید قربان]] توصیه شده است. | ||
به گفته [[تفسیر| | به گفته [[تفسیر|مفسران]]، براساس [[سوره مزمل]] در صدر [[اسلام]]، شب‌زنده‌داری به قصد [[نماز شب]] حدود یک سال بر [[پیامبر(ص)]]، [[واجب]] بوده و مسلمانان در کنار پیامبر، آن را به‌جای می‌آوردند؛ اما پس از حدود یک‌سال، [[خداوند]] در این حکم تخفیف قائل شد و [[تهجد]] جای شب‌زنده‌داری را گرفت. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
اِحیاء واژه‌ای عربی به معنای زنده کردن و شب‌زنده‌داری است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> این واژه در اصطلاح خاص به‌معنای شب‌زنده‌داری و بیدار ماندن در شبهای خاصی از سال به ویژه [[شبهای قدر]]، برای [[دعا]] و [[عبادت]] است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | اِحیاء واژه‌ای عربی به معنای زنده کردن و شب‌زنده‌داری است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> این واژه در اصطلاح خاص به‌معنای شب‌زنده‌داری و بیدار ماندن در شبهای خاصی از سال به ویژه [[شبهای قدر]]، برای [[دعا]] و [[عبادت]] است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | ||
== | ==شب‌هایی برای احیا== | ||
از میان شبهای متعددی که احیای آنها در روایات سفارش شده است، شب‌زنده‌داری در شبهای [[ماه رمضان]] به ویژه دهه آخر آن، به سبب احتمال واقع شدن شب قدر در آنها، در میان مسلمانان و به ویژه [[شیعه|شیعیان]] مورد توجه بیشتر بوده است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | از میان شبهای متعددی که احیای آنها در روایات سفارش شده است، شب‌زنده‌داری در شبهای [[ماه رمضان]] به ویژه دهه آخر آن، به سبب احتمال واقع شدن شب قدر در آنها، در میان مسلمانان و به ویژه [[شیعه|شیعیان]] مورد توجه بیشتر بوده است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | ||
براساس [[حدیث|حدیثی]] از [[امام باقر(ع)]] هر کس شب قدر را احیا بدارد، [[گناه|گناهانش]] بخشیده می‌شود هرچند به عدد ستارگان آسمان، سنگینی کوه‌ها و وسعت دریاها باشد.<ref>شیخ صدوق، فضائل الاشهر الثلاثة، ۱۳۹۶ق، ص۱۱۸.</ref> همچنین در روایتی از [[امام علی(ع)]]، احیای چهار شب یعنی شبِ اولِ [[ماه رجب]]، شب [[نیمه شعبان]]، شب [[عید فطر]] و شب [[عید قربان]] توصیه شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۷، ص۴۷۸؛ دایرة المعارف تشیع، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۵۳۶-۵۳۷.</ref> | براساس [[حدیث|حدیثی]] از [[امام باقر(ع)]] هر کس شب قدر را احیا بدارد، [[گناه|گناهانش]] بخشیده می‌شود هرچند به عدد ستارگان آسمان، سنگینی کوه‌ها و وسعت دریاها باشد.<ref>شیخ صدوق، فضائل الاشهر الثلاثة، ۱۳۹۶ق، ص۱۱۸.</ref> همچنین در روایتی از [[امام علی(ع)]]، احیای چهار شب یعنی شبِ اولِ [[ماه رجب]]، شب [[نیمه شعبان]]، شب [[عید فطر]] و شب [[عید قربان]] توصیه شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۷، ص۴۷۸؛ دایرة المعارف تشیع، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۵۳۶-۵۳۷.</ref> | ||
از [[حضرت محمد(ص)]] | از [[حضرت محمد(ص)]] روایت شده که هرکس شبهای [[عیدین]] را زنده نگه دارد، در روزی که قلب‌ها می‌میرند، دلش زنده خواهد ماند. روایتی به‌همین مضمون درباره شب‌زنده‌داری در شب [[نیمه شعبان]] نیز وارد شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۷، ص۴۷۸.</ref>{{یادداشت|قال رسول الله صلى‌الله‌عليه‌وآله : من أحيا ليلة العيد لم يمت قلبه يوم تموت القلوب. از امثال این روایت شاید بتوان استفاده کرد که منظور از احیا و شب زنده داری زنده ساختن قلب ( باطن) در پرتو عبادت و دعا و اعمال مخصوص شبهای احیاست.}} | ||
==وجوب | ==وجوب شب زنده‌داری بر پیامبر اسلام(ص)== | ||
به گفته اکثر [[تفسیر|مفسّران]]، از [[سوره مزمل]] به‌دست می‌آید که در صدر [[اسلام]]، شب‌زنده‌داری به قصد [[نماز شب]] حدود یک سال بر [[پیامبر(ص)]]، [[واجب]] بوده و مسلمانان در کنار پیامبر، آن را به‌جای می‌آوردند. به نظر بیشتر [[فقه|فقها]] و مفسران و طبق آیات یک تا سه سوره مزمل، پس از حدود یک‌سال، [[خداوند]] در این حکم تخفیف قائل شد و [[تهجد]] جای شب‌زنده‌داری را گرفت.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۷۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۱۰، ص۱۶۱.</ref> | به گفته اکثر [[تفسیر|مفسّران]]، از [[سوره مزمل]] به‌دست می‌آید که در صدر [[اسلام]]، شب‌زنده‌داری به قصد [[نماز شب]] حدود یک سال بر [[پیامبر(ص)]]، [[واجب]] بوده و مسلمانان در کنار پیامبر، آن را به‌جای می‌آوردند. به نظر بیشتر [[فقه|فقها]] و مفسران و طبق آیات یک تا سه سوره مزمل، پس از حدود یک‌سال، [[خداوند]] در این حکم تخفیف قائل شد و [[تهجد]] جای شب‌زنده‌داری را گرفت.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۷۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۱۰، ص۱۶۱.</ref> | ||
==مراسم شبهای احیا== | ==مراسم شبهای احیا== | ||
گفته شده در شبهای احیا، هر شهر آداب و مراسم خاصی دارد؛ اما خواندن [[قرآن]] و [[دعا|دعاهای]] مخصوص این شب‌ها از جمله مراسم عمومی در همه جا است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | گفته شده در شبهای احیا، هر شهر آداب و مراسم خاصی دارد؛ اما خواندن [[قرآن]] و [[دعا|دعاهای]] مخصوص این شب‌ها از جمله مراسم عمومی در همه جا است.<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | ||
برخی از اعمالی که در این شب‌ها انجام می‌شود عبارتند از: [[غسل]]، خواندن دعاهای | برخی از اعمالی که در این شب‌ها انجام می‌شود عبارتند از: [[غسل]]، خواندن دعاهای خاص همچون [[دعای جوشن کبیر]]، خواندن سوره‌های [[سوره قدر|قدر]]، [[سوره دخان|دخان]]، [[سوره عنکبوت|عنکبوت]] و [[سوره روم|روم]]، [[توسل]] به [[ائمه(ع)]]، خواندن زیارت‌نامه امام حسین(ع) و [[قرآن به سر گرفتن]].<ref>احمدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/238321/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7 احیا]»، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||