خسف بیداء: تفاوت میان نسخه‌ها

==موقعیت جغرافیایی==

«خَسْف» به معنای فرو رفتن و پنهان شدن<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «خسف»، ج۲، ص۲۵۴.</ref> و بَیداء، بیابانی بدون آب و گیاه، میان مکّه و مدینه است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۱، ص۵۲۳.</ref> برخی منابع، این مکان را در حدود دو کیلومتری [[مسجد شجره]] به سمت مکه دانسته‌اند.<ref> فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ۱۳۹۲ش، ج‌۲، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref>

یکی از نشانه‌های حتمی قیام [[امام زمان(عج)]]، «خسف بیداء» یا «خسف به بیداء» معرفی شده است<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۷۸، باب ۲۵، حدیث ۷.</ref> و منظور از  این اصطلاح این است که [[سفیانی]]، لشکری به قصد جنگ با [[امام مهدی]] عازم مکه می‌کند؛ اما بین [[مکه]] و [[مدینه]] در محلی که به سرزمین «[[بیداء]]» معروف است به گونه‌ای [[معجزه]]‌آسا در زمین فرو می‌روند. این حادثه در روایات [[اهل سنت]]<ref>صنعانی، المصنف، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۷۱، حدیث ۲۰۷۶۹.</ref> و [[شیعه]]، یکی از نشانه‌های [[ظهور]] و قیام امام زمان(عج) معرفی شده و در شماری از آنها بر حتمی بودن آن تأکید شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۳۱۰؛ شیخ صدوق، کتاب الخصال، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۳۰۳؛ نعمانی، الغیبة، مکتبة الصدوق، ص۲۵۷، باب ۱۴، حدیث ۱۵.</ref>

درباره جزئیات خسف به بیداء سخن روشنی در [[روایات]] نیامده و تنها به فرو رفتن سپاهیان سفیانی در این زمین اشاره شده است. [[امام باقر(ع)]] فرمود:

«سفیانی گروهی را به مدینه روانه می‌کند و [[مهدی]] از آنجا به مکه می‌رود. خبر به فرمانده سپاه سفیانی می‌رسد که مهدی(عج) به سوی مکه رفته است. او لشکری به تعقیب امام می‌فرستد ولی او را نمی‌یابند تا اینکه مهدی، با حالت ترس و نگرانی همانند [[موسی بن عمران]]، داخل مکه می‌شود. هنگامی که سپاه [[سفیانی]] وارد سرزمین [[بیداء]] می‌شوند منادی از آسمان ندا می‌کند: «ای دشت! آن قوم را نابود ساز»؛ سپس زمین، لشکر سفیانی را فرو برده و همگی به جز سه نفر از بین می‌روند.»<ref>نعمانی، الغیبة، مکتبة الصدوق، ص۲۷۹، باب۱۴، حدیث ۶۷.</ref>

 

تعداد افرادی که در این لشکر حضور داشته و نابود می‌شوند را دوازده هزار،<ref>سلیمان، روزگار رهایی، ۱۳۸۶ش، ص۳۱۷.</ref> صد و هفتاد هزار<ref>سید بن طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۹۷۸م، ص۱۳۶.</ref> و سیصد هزار نفر<ref>نهاوندی، العبقری الحسان، انتشارات دبستانی، ص۱۲۸.</ref> ذکر کرده‌اند.

پدیده خسف پس از [[ظهور]] و قبل از قیام [[امام زمان]] اتفاق می‌افتد. بعضی [[روایات]] زمان این اتفاق را پس از ظهور معرفی کرده و برخی دیگر آن را پس از بیعت یاران خاص امام مهدی(عج) دانسته‌اند. مصنّف عبدالرزاق،<ref>صنعانی، المصنف، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۳۷۱.</ref> مصنف ابن ابی‌شیبه،<ref>ابن ابی شیبه، المصنف، ۱۴۰۹ق، ج۱۵، ص۴۵.</ref> مسند احمد<ref> احمد بن حنبل، مسند، مؤسسه قرطبه، ج۶، ص۳۱۶.</ref> و برخی منابع دیگر، به طور روشن به این رخداد اشاره کرده‌اند.

* ابن ابی شیبه کوفی، المصنف، تحقیق سعید اللحام، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.

* ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق.

* احمدبن حنبل، مسند، مصر، مؤسسه قرطبه، [بی تا].

* نهاوندی، علی اکبر، العَبْقَری الحِسان فی أحوال مولانا صاحب الزمان، تهران، انتشارات دبستانی، [بی تا].