پرش به محتوا

فتوا: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱ مارس ۲۰۲۱
جز
تمیزکاری
جز (←‏احتیاط واجب فتوا نیست: تغییر عنوان و ویرایش)
جز (تمیزکاری)
خط ۴۸: خط ۴۸:
تعبیر «احتیاط» در كتاب‌های فتوایی، اگر پیش یا پس از فتوا باشد، نشانه احتیاط مستحب و اگر پیش یا پس از فتوا نباشد، نشان‌دهنده احتیاط واجب است.<ref>مؤسسه دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۹۶-۲۹۷. </ref>
تعبیر «احتیاط» در كتاب‌های فتوایی، اگر پیش یا پس از فتوا باشد، نشانه احتیاط مستحب و اگر پیش یا پس از فتوا نباشد، نشان‌دهنده احتیاط واجب است.<ref>مؤسسه دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۹۶-۲۹۷. </ref>


==فتواهای مشهور==
==فتواهای تاریخی==
برخی از فتواهای مشهور [[فقهای شیعه]] عبارتند از:
برخی از فتواهای مشهور [[فقهای شیعه]] عبارتند از:
{{جعبه نقل قول| عنوان = فتوای تحریم تنباکو |:«بسم الله الرحمن الرحیم»
{{جعبه نقل قول| عنوان = فتوای تحریم تنباکو |:«بسم الله الرحمن الرحیم»
خط ۶۰: خط ۶۰:


==فتواهای شاذ==
==فتواهای شاذ==
به فتوایی که مخالف با فتوای مشهور باشد، فتوای شاذ یا «تفرد فتوایی» گفته می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، انوارالاصول، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۴۱۷.</ref> برخی از فتاوی شاذی که از طرف فقها صادر شده عبارتند از:
به فتوایی که مخالف با فتوای مشهور باشد، فتوای شاذ یا «تفرد فتوایی» گفته می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، انوارالاصول، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۴۱۷.</ref> برخی از فتواهای شاذی که از طرف فقها صادر شده عبارتند از:
*'''پاک بودن اجزای بی‌روح سگ و خوک:''' [[سید مرتضی]] از فقهای شیعه معتقد است که موی سگ و خوک به جهت این‌که از اجزای بی‌روح بوده و همچنین با توجه به آیه ۸۰ [[سوره نحل]]،{{یادداشت|«...وَ مِنْ أَصْوٰافِهٰا وَ أَوْبٰارِهٰا وَ أَشْعٰارِهٰا أَثٰاثاً وَ مَتٰاعاً إِلىٰ حِينٍ؛ برای شما از پشم‌ها و کرک‌ها و موهای آنها تا زمانی که معین، وسایل زندگی و کالای تجارت پدید آورد.»}} نجس نیستند.<ref>سید مرتضی، المسائل الناصریات، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۰.</ref> بنا به گفته [[محمدحسن نجفی]] فتوای سید مرتضی برخلاف نظر مشهورِ فقیهان شیعه است.<ref>نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۳۳۱.</ref>
*'''پاک بودن اجزای بی‌روح سگ و خوک:''' [[سید مرتضی]] از فقهای شیعه معتقد است که موی سگ و خوک به جهت این‌که از اجزای بی‌روح بوده، نجس نیستند.<ref>سید مرتضی، المسائل الناصریات، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۰.</ref> بنا به گفته [[محمدحسن نجفی]] فتوای سید مرتضی برخلاف نظر مشهورِ فقیهان شیعه است.<ref>نجفی، جواهر لكلام، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۳۳۱.</ref>
*'''پاک بودن شراب:''' بنا به گفته صاحب‌جواهر برخی از فقها مانند [[شیخ صدوق]]، [[ابن ابی‌عقیل عمانی]]<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۶، ص۳.</ref> و [[محقق اردبیلی]]<ref>محقق اردبیلی، مجمع الفائدة و البیان، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۱۰.</ref> برخلاف نظر مشهور فقهای شیعه، به پاک بودن شراب و مسکرات فتوا داده‌اند. [[علامه حلی]] در کتاب [[مختلف الشیعه]] نجاست شراب و مسکرات را به مشهور فقهای شیعه نسبت داده است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref>
*'''پاک بودن شراب:''' بنا به گفته صاحب‌جواهر برخی از فقها مانند [[شیخ صدوق]]، [[ابن ابی‌عقیل عمانی]]<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۶، ص۳.</ref> و [[محقق اردبیلی]]<ref>محقق اردبیلی، مجمع الفائدة و البیان، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۱۰.</ref> برخلاف نظر مشهور فقهای شیعه، به پاک بودن شراب و مسکرات فتوا داده‌اند. [[علامه حلی]] در کتاب [[مختلف الشیعه]] نجاست شراب و مسکرات را به مشهور فقهای شیعه نسبت داده است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref>
*'''تساوی دیه زن و مرد:''' بنا به فتوای [[یوسف صانعی|آیت‌ الله صانعی]] [[دیه زن]] و مرد مسلمان، مساوی است.<ref>ابراهیم‌نژاد، «بررسی و نقد ادلّۀ نظر یە آیت‌الله صانعی در برابری دیه زن و مرد مسلمان»، ص۵.</ref> بنا به دیدگاه مشهور فقهای شیعه، [[دیه]] جنایت بر زن مسلمان، نصف دیه مرد است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۳، ص۳۲.</ref>
*'''تساوی دیه زن و مرد:''' بنا به فتوای [[یوسف صانعی|آیت‌‌الله صانعی]] [[دیه زن]] و مرد مسلمان، مساوی است.<ref>ابراهیم‌نژاد، «بررسی و نقد ادلّۀ نظر یە آیت‌الله صانعی در برابری دیه زن و مرد مسلمان»، ص۵.</ref> بنا به دیدگاه مشهور فقهای شیعه، [[دیه]] جنایت بر زن مسلمان، نصف دیه مرد است.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۳، ص۳۲.</ref>


==شورای فتوایی==
==شورای فتوایی==
خط ۷۲: خط ۷۲:


==شورای استفتاء==
==شورای استفتاء==
به مجموعه مجتهدانی گفته می‌شود که نسبت به یک مسئله شرعی تحقیق می‌کنند و در آن مسئله به [[مرجع تقلید]] نظر مشورتی می‌دهند.<ref>[https://b2n.ir/431845 «شورای استفتاء چگونه کار می‌کند؟»، سایت تبیان.]</ref> مرجع تقلید در مقام پاسخگویی به مقلدان خود، نظر خود را به اعضای شورا می‌دهد و آنها اگر مطلبی در تکمیل آن فتوا و نظر داشته باشند ارائه می‌دهند و در نهایت تنظیم و تبیین و جمع کردن مطالب برای فتوا، به عهده مرجع تقلید است.<ref>هاشمی شاهرودی، «شورای افتاء مقام معظم رهبری: در مصاحبه با حضرات آیات هاشمی و مؤمن»، ص۲۵۷.</ref>
به گروهی از مجتهدان که نسبت به یک مسئله شرعی تحقیق می‌کنند و در آن مسئله به [[مرجع تقلید]] نظر مشورتی می‌دهند، شورای استفتاء گفته می‌شود.<ref>[https://b2n.ir/431845 «شورای استفتاء چگونه کار می‌کند؟»، سایت تبیان.]</ref> مرجع تقلید در مقام پاسخگویی به مقلدان خود، نظر خود را به اعضای شورا می‌دهد و آنها اگر مطلبی در تکمیل آن فتوا و نظر داشته باشند ارائه می‌دهند و در نهایت تنظیم و تبیین و جمع کردن مطالب برای فتوا، به عهده مرجع تقلید است.<ref>هاشمی شاهرودی، «شورای افتاء مقام معظم رهبری: در مصاحبه با حضرات آیات هاشمی و مؤمن»، ص۲۵۷.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==