پرش به محتوا

فتوا: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۲۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱ مارس ۲۰۲۱
جز
←‏احتیاط واجب فتوا نیست: تغییر عنوان و ویرایش
جز (←‏احتیاط واجب فتوا نیست: ویرایش صوری و ساختاری)
جز (←‏احتیاط واجب فتوا نیست: تغییر عنوان و ویرایش)
خط ۴۳: خط ۴۳:
*تعابیری که مستقیماَ فتوا است. مانند [[واجب]]، [[حرام]]، [[مکروه|مکروه]]، [[مستحب]] و [[مباح]] است.<ref>مؤسسه دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۶۷۱.</ref> همچنین عباراتی مانند «اقوی آن است»، «بنا براقوی»، «اظهر آن است»، «بعید نیست»، «خالی از قوت نیست» و «احوط اقوی».<ref>اصولی، بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسایل (مراجع)، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۱، ص۱۹.</ref>  
*تعابیری که مستقیماَ فتوا است. مانند [[واجب]]، [[حرام]]، [[مکروه|مکروه]]، [[مستحب]] و [[مباح]] است.<ref>مؤسسه دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۶۷۱.</ref> همچنین عباراتی مانند «اقوی آن است»، «بنا براقوی»، «اظهر آن است»، «بعید نیست»، «خالی از قوت نیست» و «احوط اقوی».<ref>اصولی، بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسایل (مراجع)، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۱، ص۱۹.</ref>  
*تعابیری که در حکم فتوایند مانند: «بعید نیست لکن مسئله مشکل است»، «احوط اگرچه اقوی نیست»، «خالی از وجه نیست»، «مشکل است اگرچه خالی از قرب نیست» و «ممکن است قول به آن ولی خالی از اشکال نیست». مقلد در این موارد نمی‌تواند به مجتهد دیگری رجوع کند.<ref>عاملی، الاصطلاحات الفقهیه، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۷.</ref>
*تعابیری که در حکم فتوایند مانند: «بعید نیست لکن مسئله مشکل است»، «احوط اگرچه اقوی نیست»، «خالی از وجه نیست»، «مشکل است اگرچه خالی از قرب نیست» و «ممکن است قول به آن ولی خالی از اشکال نیست». مقلد در این موارد نمی‌تواند به مجتهد دیگری رجوع کند.<ref>عاملی، الاصطلاحات الفقهیه، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۷.</ref>
===احتیاط واجب فتوا نیست===
===احتیاط واجب و احتیاط مستحب فتوا نیستند===
گاهى مجتهد در خصوص مسئله‌ای شرعی، به نتیجه قطعی نرسیده و فتوایی نمى‌دهد. در چنین مواردی، از ابتدا وظيفه مكلف را به‌صورت احتياط بيان مى‌كند. از این مسئله با عنوان [[احتیاط واجب]] یاد می‌کنند. در این موارد، مقلد مى‏‌تواند به همان احتیاط عمل کند یا به نظریه مجتهد دیگری عمل کند كه بعد از مرجع تقلیدش، اَعلم می‌داند.<ref>مکارم شیرازی، رساله احکام برای جوانان، ۱۳۸۶ش، ص۱۴.</ref> فرق احتیاط واجب با [[احتیاط مستحب]] در این است که احتیاط مستحب همیشه همراه فتوا است؛ یعنی مجتهد در آن مسئله علاوه بر اظهارنظر، راه احتیاط را هم نشان داده است و مقلد می‌تواند در این مسئله به فتوا یا به احتیاط عمل کند.<ref>مکارم شیرازی، رساله احکام برای جوانان، ۱۳۸۶ش، ص۱۳.</ref>
[[احتیاط واجب]] و [[احتیاط مستحب]] فتوا نیستند. در احتیاط واجب،  مجتهد در خصوص مسئله‌ای شرعی، به نتیجه قطعی نرسیده و فتوایی نمى‌دهد. در چنین مواردی، از ابتدا وظيفه مكلف را به‌صورت احتياط بيان مى‌كند. در این موارد، [[مقلد|مُقَلِّد]] مى‏‌تواند به همان احتیاط عمل کند یا به فتوای مجتهد دیگری عمل کند كه بعد از مرجع تقلیدش، اَعلم می‌داند.<ref>مکارم شیرازی، رساله احکام برای جوانان، ۱۳۸۶ش، ص۱۴.</ref> در احتیاط مستحب، مجتهد به نتیجه رسیده و فتوا داده است؛ اما راه احتیاط را هم نشان داده است. در این صورت، مقلد می‌تواند به فتوا یا به احتیاط عمل کند.<ref>مکارم شیرازی، رساله احکام برای جوانان، ۱۳۸۶ش، ص۱۳.</ref>


البته گاه مجتهد از ادله یک مسئله، به این نتیجه رسیده که واجب است در خصوص آن احتیاط کرد. به این حکم، «فتوای به احتیاط» می‌گویند. «فتوای به احتیاط» با احتیاط واجب که «احتیاط در فتوا» است، متفاوت است. در احتیاط واجب یا «احتیاط در فتوا»، مجتهد به نتیجه قطعی نرسیده و اساساً فتوایی ندارد.<ref>مؤسسه دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۹۶-۲۹۷. </ref>
تعبیر «احتیاط» در كتاب‌های فتوایی، اگر پیش یا پس از فتوا باشد، نشانه احتیاط مستحب و اگر پیش یا پس از فتوا نباشد، نشان‌دهنده احتیاط واجب است.<ref>مؤسسه دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۹۶-۲۹۷. </ref>
 
تعبیر به احتیاط در كتاب‌های فتوایی اگر پیش یا پس از فتوا نباشد، بیانگر احتیاط وجوبی است.<ref>مؤسسه دایرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۹۶-۲۹۷. </ref>


==فتواهای مشهور==
==فتواهای مشهور==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۲٬۵۷۹

ویرایش