پرش به محتوا

آیه مباهله: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ مهٔ ۲۰۲۳
جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۸: خط ۵۸:
:::آنچه گفتی درست نیست، زیرا دعوت‌کننده، کسی غیر از خودش را دعوت می‌کند، همچنان که امرکننده، به غیر خودش دستور می‌دهد، و درست نیست که کسی خودش را حقیقتاً دعوت کند، همچنان که کسی حقیقتاً نمی‌تواند به خودش دستور دهد. رسول خدا(ص) مردی را در مباهله غیر از امام علی(ع) دعوت نکرد، پس ثابت می‌شود که وی، نفسی است که مقصود خداوند در کتابش است و حکم آن را در قرآن قرار داده است.<ref>مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۴ق، ص۳۸.</ref>
:::آنچه گفتی درست نیست، زیرا دعوت‌کننده، کسی غیر از خودش را دعوت می‌کند، همچنان که امرکننده، به غیر خودش دستور می‌دهد، و درست نیست که کسی خودش را حقیقتاً دعوت کند، همچنان که کسی حقیقتاً نمی‌تواند به خودش دستور دهد. رسول خدا(ص) مردی را در مباهله غیر از امام علی(ع) دعوت نکرد، پس ثابت می‌شود که وی، نفسی است که مقصود خداوند در کتابش است و حکم آن را در قرآن قرار داده است.<ref>مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۴ق، ص۳۸.</ref>
== کاربردهای فقهی==
== کاربردهای فقهی==
از آیه مباهله برای اثبات برخی از موضوعات فقهی استفاده شده است از جمله:
* مشروعیت مشارکت زنان در امور سیاسی اجتماعی جامعه: این مطلب از واژه نساءنا و حضور [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] در ماجرای مباهله برداشت شده است.<ref> الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۲)»، ص۴۸-۴۹.</ref> به گفته [[سید عبدالاعلی سبزواری]] مفسر شیعه (درگذشت ۱۴۱۴ق) با اینکه بنای [[قرآن]] بر کنایه و حفظ حرمت زنان است استفاده از واژه نساء در آیه مباهله دلایلی دارد از جمله آنها اشاره به مشارکت زنان در امور بر مربوط به دین است.<ref>سبزواری، مواهب الرحمان، ۱۴۰۹-۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۸-۱۹.</ref> به گفته رشید رضا در آیه مباهله به مشارکت زنان با مردان در مبارزه‌های قومی و دینی حکم شده است و این حکم مبنی است بر تساوی زنان و مردان در کارهای عمومی و عادی مگر در اموری مثل جنگ که استثنا شده است.<ref>رشید رضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۳، ص۲۶۶.</ref>
* مشروعیت مشارکت زنان در امور سیاسی اجتماعی جامعه: این مطلب از واژه نساءنا و حضور [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] در ماجرای مباهله برداشت شده است.<ref> الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۲)»، ص۴۸-۴۹.</ref> به گفته [[سید عبدالاعلی سبزواری]] مفسر شیعه (درگذشت ۱۴۱۴ق) با اینکه بنای [[قرآن]] بر کنایه و حفظ حرمت زنان است استفاده از واژه نساء در آیه مباهله دلایلی دارد از جمله آنها اشاره به مشارکت زنان در امور بر مربوط به دین است.<ref>سبزواری، مواهب الرحمان، ۱۴۰۹-۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۸-۱۹.</ref> به گفته رشید رضا در آیه مباهله به مشارکت زنان با مردان در مبارزه‌های قومی و دینی حکم شده است و این حکم مبنی است بر تساوی زنان و مردان در کارهای عمومی و عادی مگر در اموری مثل جنگ که استثنا شده است.<ref>رشید رضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۳، ص۲۶۶.</ref>
* مشروعیت مباهله: نویسنده مقاله «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله» با استفاده از آیه مباهله، مشروعیت مباهله در [[اسلام|دین اسلام]] را استنباط کرده است.<ref>الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۱)»، ص۷۳.</ref> او برای اثبات ادعای خود به نمونه‌هایی از سفارش به مباهله یا آموزش چگونگی آن توسط [[چهارده معصوم|معصومان]] استناد کرده است مانند اینکه [[بریر بن خضیر همدانی|بُرَیر بن خُضیر همْدانی]] از اصحاب امام حسین(ع) در روز عاشورا از یزید بن مَعقِل از [[لشکر عمر بن سعد|لشکریان عمر بن سعد]] در [[روز عاشورا]] برای مباهله دعوت کرد<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۳۲.</ref> و [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] او را از این کار نهی نکرد.<ref> الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۱)»، ص۷۶-۷۹.</ref>  
* مشروعیت مباهله: نویسنده مقاله «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله» با استفاده از آیه مباهله، مشروعیت مباهله در [[اسلام|دین اسلام]] را استنباط کرده است.<ref>الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۱)»، ص۷۳.</ref> او برای اثبات ادعای خود به نمونه‌هایی از سفارش به مباهله یا آموزش چگونگی آن توسط [[چهارده معصوم|معصومان]] استناد کرده است مانند اینکه [[بریر بن خضیر همدانی|بُرَیر بن خُضیر همْدانی]] از اصحاب امام حسین(ع) در روز عاشورا از یزید بن مَعقِل از [[لشکر عمر بن سعد|لشکریان عمر بن سعد]] در [[روز عاشورا]] برای مباهله دعوت کرد<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۳۲.</ref> و [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] او را از این کار نهی نکرد.<ref> الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۱)»، ص۷۶-۷۹.</ref>  
خط ۶۳: خط ۶۴:
در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] (تألیف قرن ۱۴ش) آمده است که هر چند خطاب دعوت به مباهله در آیه مباهله، مختص پیامبر(ص) است اما دعوت به مباهله، امری مشروع و حکمی عمومی است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۵۸۹.</ref>
در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] (تألیف قرن ۱۴ش) آمده است که هر چند خطاب دعوت به مباهله در آیه مباهله، مختص پیامبر(ص) است اما دعوت به مباهله، امری مشروع و حکمی عمومی است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۵۸۹.</ref>
*مشروعیت دفاع از اسلام با فداکردن جان و داریی:<ref> الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۲)»، ص۵۲.</ref> به گفته عبدالاعلی سبزواری در [[مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن (سبزواری)|تفسیر مواهب الرحمان]] از نکاتی که از آیه استفاده می‌شود این است که هدف هر انسانی باید احقاق حق و حمایت از آن باشد و این آمادگی را داشته باشد که در این راه جان، مال و خانواده‌اش را فدا کند.<ref>سبزواری، مواهب الرحمان، ۱۴۰۹-۱۴۱۰ق، ج۶، ص۸.</ref>
*مشروعیت دفاع از اسلام با فداکردن جان و داریی:<ref> الغفوری، «خوانش فقهی جدید از آیه مباهله(۲)»، ص۵۲.</ref> به گفته عبدالاعلی سبزواری در [[مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن (سبزواری)|تفسیر مواهب الرحمان]] از نکاتی که از آیه استفاده می‌شود این است که هدف هر انسانی باید احقاق حق و حمایت از آن باشد و این آمادگی را داشته باشد که در این راه جان، مال و خانواده‌اش را فدا کند.<ref>سبزواری، مواهب الرحمان، ۱۴۰۹-۱۴۱۰ق، ج۶، ص۸.</ref>
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[آیه تطهیر]]
* [[آیه تطهیر]]