confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۳۶
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
«امر بین الأمرین» دو نظریه جبر و تفویض را باطل میشمارد و در کارهای اختیاری انسان، هم [[اراده الهی|اراده خدا]] و هم اراده انسان را مؤثر میشمرد و این دو اراده را در طول هم میداند؛ این، همان حقیقت اختیار انسان در کارها است.<ref>طباطبائی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۱۶۱-۱۷۴، پاورقی.</ref> | «امر بین الأمرین» دو نظریه جبر و تفویض را باطل میشمارد و در کارهای اختیاری انسان، هم [[اراده الهی|اراده خدا]] و هم اراده انسان را مؤثر میشمرد و این دو اراده را در طول هم میداند؛ این، همان حقیقت اختیار انسان در کارها است.<ref>طباطبائی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۱۶۱-۱۷۴، پاورقی.</ref> | ||
بنابر نظریه جبر، اراده انسان در افعال او دخالت ندارد و کارهای او محتوم و بیرون از اختیار اوست و بنابر نظریه [[تفویض معتزلی]]، اراده انسان در افعالش از هر جهت مؤثر است و قدرت خداوند هیچ تأثیری در آنها ندارد.<ref>طباطبائی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۱۶۱-۱۷۴، پاورقی.</ref> | بنابر نظریه جبر، اراده انسان در افعال او دخالت ندارد و کارهای او محتوم و بیرون از اختیار اوست و بنابر نظریه [[تفویض معتزلی]]، اراده انسان در افعالش از هر جهت مؤثر است و [[قدرت خدا|قدرت خداوند]] هیچ تأثیری در آنها ندارد.<ref>طباطبائی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۱۶۱-۱۷۴، پاورقی.</ref> | ||
به گفته [[مرتضی مطهری]] طرفداران هر يک از دو نظریه جبر و تفویض میخواستند درستى مکتب خود را با اثبات بیاعتبارى مکتب مخالف ثابت کنند، بدون آنکه بتوانند از عهده اشکالاتى که بر خود آنها وارد است برآيند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج١، ص٤٩- ٥٠.</ref> مطهری به گفتوگوی غیلان دمشقی و ربیعة الرأی اشاره میکند. دمشقی که طرفدار اختیار بود به ربیعة الرأی جبرگرا گفت تو همان کسی هستی که گمان میبرد خدا دوست دارد مردم او را معصیت کنند! ربیعه نیز در پاسخ گفت تو هم گمان میکنی بندگان با گناهانشان بر اراده خدا غلبه کردهاند. مطهری در همین زمینه یادآور شده است که روزی قاضی عبدالجبار معتزلی به ابواسحاق اسفراینی گفت: «منزّه است ذات حق از اینکه کارهاى زشت به او نسبت داده شود»، کنایه از اینکه تو همه چیز، و از جمله کارهاى زشت را از خدا میدانى، اسفراینى نیز پاسخ داد: «منزّه است آنکه در سراسر مُلکش چیزی جز به مشیّت او رخ نمیدهد» کنایه از اینکه تو با عقیده تفویض، انسانها را در افعالشان مستقل و بینیاز از خداوند میدانى.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج١، ص٤٩- ٥٠.</ref> | به گفته [[مرتضی مطهری]] طرفداران هر يک از دو نظریه جبر و تفویض میخواستند درستى مکتب خود را با اثبات بیاعتبارى مکتب مخالف ثابت کنند، بدون آنکه بتوانند از عهده اشکالاتى که بر خود آنها وارد است برآيند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج١، ص٤٩- ٥٠.</ref> مطهری به گفتوگوی غیلان دمشقی و ربیعة الرأی اشاره میکند. دمشقی که طرفدار اختیار بود به ربیعة الرأی جبرگرا گفت تو همان کسی هستی که گمان میبرد خدا دوست دارد مردم او را معصیت کنند! ربیعه نیز در پاسخ گفت تو هم گمان میکنی بندگان با گناهانشان بر اراده خدا غلبه کردهاند. مطهری در همین زمینه یادآور شده است که روزی قاضی عبدالجبار معتزلی به ابواسحاق اسفراینی گفت: «منزّه است ذات حق از اینکه کارهاى زشت به او نسبت داده شود»، کنایه از اینکه تو همه چیز، و از جمله کارهاى زشت را از خدا میدانى، اسفراینى نیز پاسخ داد: «منزّه است آنکه در سراسر مُلکش چیزی جز به مشیّت او رخ نمیدهد» کنایه از اینکه تو با عقیده تفویض، انسانها را در افعالشان مستقل و بینیاز از خداوند میدانى.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج١، ص٤٩- ٥٠.</ref> |