|
|
| خط ۲۳۷: |
خط ۲۳۷: |
| ===جلوگیری از دفن‌شدن کنار پیامبر=== | | ===جلوگیری از دفن‌شدن کنار پیامبر=== |
| {{اصلی|تشییع امام حسن(ع)}} | | {{اصلی|تشییع امام حسن(ع)}} |
| در برخی منابع آمده است امام حسن(ع) به برادرش وصیت کرد که او را پس از درگذشت، کنار قبر جدش [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] دفن کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۶۰-۶۲؛ دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۲۲۱؛ شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۰.</ref> بنابر نقلی، حسن بن علی خواسته خود را با [[عایشه]] در میان گذاشته و او نیز موافقت کرده بود.<ref>ابن‌عبد البر، الاستیعاب فى معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۸۸؛ حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۷.</ref> بنابر روایت کتاب «انساب الاشراف» وقتی [[مروان بن حکم]] از این [[وصیت]] با خبر شد، به معاویه گزارش داد و معاویه از او خواست، به شدت از این کار جلوگیری کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۶۲.</ref>
| | امام حسن(ع) [[وصیت]] کرد تا در کنار [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] دفن شود و خود را سزاوارتر از دیگران بر این امر می‌دانست. وی اذعان داشت اگر مخالفتی بر این موضوع قرار گرفت راضی نیست خونی، حتی به اندازه‌ای که در [[حجامت]] ریخته می‌شود، از کسی ریخته شود.<ref>شیخ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۰.</ref> امام حسن(ع) وصیت کرد در صورت مخالفت با دفن در کنار پیامبر، وی را در [[بقیع|قبرستان بقیع]] کنار مادربزرگش [[فاطمه بنت اسد]] دفن کنند.<ref>طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ۱۳۹۰ق، ص۲۱۲.</ref> |
| | | [[مروان بن حکم]] داماد [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]] فردی بود که بنی‌امیه را جمع کرد تا از دفن امام حسن(ع) در کنار پیامبر جلوگیری کند.<ref>ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۴۴؛ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۹۹۸م، ص۸۱-۸۲.</ref> منابع شیعه<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۸-۱۹.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۳، ص۲۹۱.</ref> استدلال مروان را چنین نقل کرده‌اند که نمی‌پذیریم [[عثمان بن عفان|عثمان]] در انتهای بقیع<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۹۹۸م، ص۸۱-۸۲.</ref> دفن باشد و حسن بن علی کنار پیامبر دفن گردد. |
| در گزارش [[شیخ مفید]] (درگذشته ۴۱۳ق) و [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] (درگذشته ۵۴۸ق) و [[ابن‌شهرآشوب]] (درگذشته ۵۸۸ق) آمده است امام مجتبی(ع) وصیت کرد که تابوت او را برای تجدید عهد، نزد قبر پیامبر(ص) ببرند و سپس کنار قبر جده‌اش [[فاطمه بنت اسد]] دفن کنند.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۷؛ طبرسی، اعلام الورى، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۱۴؛ ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق،ج۴، ص۴۴.</ref>
| |
| در این نقل‌ها آمده است که حسن بن علی سفارش کرد که هنگام [[تشییع جنازه|تشییع]] و [[دفن]] او از هرگونه درگیری پرهیز شود<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۶۰-۶۲.</ref> تا مبادا خونی ریخته شود.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۷.</ref>
| |
| | |
| وقتی [[بنی‌هاشم]]، تابوت امام مجتبی(ع) را به طرف قبر پیامبر(ص) بردند، مروان همراه عده‌ای از [[بنی‌امیه]]، سلاح به دست گرفتند و راه را بستند تا از دفن شدن او کنار قبر پیامبر(ص) جلوگیری کنند.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۸. نیز مراجعه کنید به: بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۶۴-۶۵؛ دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۲۲۱؛ شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> [[ابوالفرج اصفهانی|ابوالفَرَج اصفهانی]] (درگذشته ۳۵۶ق) آورده است که عائشه سوار بر استری شد و مروان و بنی امیه را به یاری طلبید.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفه، ص۸۲.</ref> در گزارش بلاذری آمده است وقتی عائشه دید نزاع رخ داده و نزدیک است به خونریزی بینجامد، گفت: خانه، خانه من است و اجازه نمی‌دهم کسی در آن دفن شود.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۶۱.</ref> ابنعباس به [[مروان بن حکم|مروان]] که مسلح و به منظور فتنه حاضر شده بود گفت ما قصد نداریم امام حسن(ع) را کنار پیامبر(ص) به خاک بسپاریم فقط قصد تجدید عهد و وداع داریم ولی اگر امام وصیت کرده بود که او را کنار پیامبر دفن کنیم این کار را می کردیم و کسی نمی توانست مانع ما شود. ابنعباس پس از آن نیز با کنایه اشاره ای به حضور [[عایشه]] در [[جنگ جمل]] کرد و غیر مستقیم او را نکوهش کرد. <ref>شیخ مفید، ارشاد،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۸.</ref>
| |
|
| |
|
| | [[عایشه]] همسر پیامبر نیز از دفن امام حسن(ع) در کنار پیامبر جلوگیری کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، ج۲، ص۲۲۵..</ref> [[ابوالفرج اصفهانی|ابوالفَرَج اصفهانی]] (درگذشته ۳۵۶ق) عالم و مورخ اهل‌سنت نقل کرده که عایشه در حالی که سوار بر قاطر بود، مروان، بنی‌امیه و دیگران را به یاری طلبید تا از دفن امام حسن(ع) در کنار پیامبر جلوگیری کند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۹۹۸م، ص۴۹.</ref> استدلال عایشه را چنین نقل کرده‌اند که «خانه، خانه من است و اجازه نمی‌دهم کسی در آن دفن شود».<ref>،لاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۶۱، یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، ج۲، ص۲۲۵.</ref> |
| [[پرونده:Baqee.jpg|220px|بندانگشتی|راست|نمایی از قبور [[ائمه بقیع]]]] | | [[پرونده:Baqee.jpg|220px|بندانگشتی|راست|نمایی از قبور [[ائمه بقیع]]]] |
| همچنین نقل شده است که مروان گفت نمی‌پذیریم که [[عثمان بن عفان|عثمان]] در آخر شهر دفن شده باشد، ولی حسن بن علی را کنار پیامبر دفن کنید.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۸-۱۹؛ ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق،ج۴، ص۴۴.</ref>
| |
| نزدیک بود میان بنی هاشم و بنی امیه درگیری رخ دهد؛<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۸.</ref> ولی [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] بنابر وصیت برادرش، از درگیری جلوگیری کرد. پیکر حسن بن علی را به [[بقیع]] بردند و کنار قبر [[فاطمه بنت اسد]] به خاک سپردند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۶۴-۶۵؛ دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۲۲۱؛ شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۰-۱۶۱؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۸-۱۹؛ ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق،ج۴، ص۴۴.</ref>
| |
|
| |
|
| در گزارش ابن‌شهرآشوب آمده است بنی امیه، به سمت جنازه امام مجتبی(ع) تیر پرتاب کردند. طبق این نقل، ۷۰ تیر از جنازه حسن بن علی(ع) بیرون کشیدند.<ref>ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق،ج۴، ص۴۴.</ref> | | در گزارش ابن‌شهرآشوب آمده است بنی امیه، به سمت جنازه امام مجتبی(ع) تیر پرتاب کردند. طبق این نقل، ۷۰ تیر از جنازه حسن بن علی(ع) بیرون کشیدند.<ref>ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق،ج۴، ص۴۴.</ref> |
