پرش به محتوا

گنجینة الاسرار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
| مشخصات نشر    =}}
| مشخصات نشر    =}}


'''گنجینة الاسرار''' مجموعه اشعاری است درباره [[واقعه کربلا]] که توسط [[عمان سامانی]] (درگذشت:۱۳۲۲ق) در قالب مثنوی سروده شده است. سروده‌های وی درباره [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین (ع)]]، [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]] و نقش‌آفرینی شهدای کربلا همچون [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس(ع)]]، [[حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام|علی‌اکبر(ع)]]، [[قاسم بن حسن(ع)|قاسم]] و [[حر بن یزید ریاحی]] است.
'''گنجینة الاسرار''' مجموعه اشعاری است درباره [[واقعه کربلا]] که توسط [[عمان سامانی]] (درگذشت:۱۳۲۲ق) در قالب مثنوی سروده شده است. سروده‌های وی درباره [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین (ع)]]، [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]] و نقش‌آفرینی [[شهدای کربلا]] همچون [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس(ع)]]، [[حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام|علی‌اکبر(ع)]]، [[قاسم بن حسن(ع)|قاسم]] و [[حر بن یزید ریاحی]] است.


عمان سامانی در اشعارش از آیات، روایات، اصطلاحات عرفانی و اشعار شاعران دیگر مانند [[حافظ شیرازی]]، [[سعدی]] و [[مولوی]] استفاده می‌کند. وی از آرایه‌های ادبی همچون ترصیع، موازنه و ایهام بهره برده است.
عمان سامانی در اشعارش از آیات، روایات، اصطلاحات عرفانی و اشعار شاعران دیگر مانند [[حافظ شیرازی]]، [[سعدی]] و [[مولوی]] استفاده می‌کند. وی از آرایه‌های ادبی همچون ترصیع، موازنه و ایهام بهره برده است.
خط ۴۱: خط ۴۱:
گنجینة الاسرار مجموعه اشعاری است در رثای امام حسین(ع) و واقعه کربلا<ref>اخوی، «مقدمه» در گنجینة الاسرار، ص۵</ref> که توسط [[عمان سامانی|عَمَّان سامانی]] در سال [[۱۳۰۵ هجری قمری]] سروده شد و به تشویق آغاسلیمان‌خان رئیس خواجه‌سرایان دربار [[ناصرالدین شاه قاجار]] چاپ و منتشر شد.<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۱–۴۲.</ref> اشعار او در قالبِ شعریِ مثنوی، است.<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۲–۴۴.</ref> عمان سامانی مجموعه اشعارش را گنجینة الاسرار نامگذاری کرد. <ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۴.</ref> به گفته [[محمدعلی مجاهدی]] اشعار سامانی بر وزن و شیوه [[زبدة الاسرار]] اثر [[صفی علیشاه]] است.<ref>مجاهدی، گنجینة الاسرار و غزلیات وحدت کرمانشاهی، ۱۳۸۳ش، ص۱۸.</ref> به گفته سادات اخوی مصحح گنجینة الاسرار، عمان سامانی بعد از سرودن اشعارش، در سفر زیارتی به [[عتبات عالیات]]، مورد تفقد و احترام [[سید محمدحسن شیرازی|میرزای شیرازی]] قرار گرفت.<ref>اخوی، «مقدمه» در گنجینة الاسرار، ص۷</ref>
گنجینة الاسرار مجموعه اشعاری است در رثای امام حسین(ع) و واقعه کربلا<ref>اخوی، «مقدمه» در گنجینة الاسرار، ص۵</ref> که توسط [[عمان سامانی|عَمَّان سامانی]] در سال [[۱۳۰۵ هجری قمری]] سروده شد و به تشویق آغاسلیمان‌خان رئیس خواجه‌سرایان دربار [[ناصرالدین شاه قاجار]] چاپ و منتشر شد.<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۱–۴۲.</ref> اشعار او در قالبِ شعریِ مثنوی، است.<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۲–۴۴.</ref> عمان سامانی مجموعه اشعارش را گنجینة الاسرار نامگذاری کرد. <ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۴.</ref> به گفته [[محمدعلی مجاهدی]] اشعار سامانی بر وزن و شیوه [[زبدة الاسرار]] اثر [[صفی علیشاه]] است.<ref>مجاهدی، گنجینة الاسرار و غزلیات وحدت کرمانشاهی، ۱۳۸۳ش، ص۱۸.</ref> به گفته سادات اخوی مصحح گنجینة الاسرار، عمان سامانی بعد از سرودن اشعارش، در سفر زیارتی به [[عتبات عالیات]]، مورد تفقد و احترام [[سید محمدحسن شیرازی|میرزای شیرازی]] قرار گرفت.<ref>اخوی، «مقدمه» در گنجینة الاسرار، ص۷</ref>


ابعاد مختلف گنجینة الاسرار همچون عرفان، ادبیات و بلاغت محور همایش‌ها و سمینارهای زیادی بوده است؛ مثلا در سومین گنگره ملی فرهنگ و ادبیات فارسی دو مقاله درباره ایدئولوژی و بلاغت در گنجینة الاسرار ارائه شد<ref>«مجموعه مقالات سومین گنگره ملی فرهنگ و ادبیات فارسی»، انجمن علمی پژوهشی دانش پژوهان بوعلی سینا.</ref> همچنین مقالات و پایان‌نامه‌های<ref>وبگاه گنج ایرانداک.</ref> متعددی درباره این اثر نوشته شده است. نمایش و تئاتری با نام «بر فَرَس تندرو» بر اساس گنجینة الاسرار نوشته و در برج میلاد تهران اجرا شد.<ref>معینی، «بر فَرَس تندرو».</ref> همچنین قسمت‌هایی از  مقتل گنجینة الاسرار توسط سید مصطفی موسوی(درگذشت:۱۳۹۷ش) در صدا و سیما خوانده و اجرا شده است.<ref>اخوی، «مقدمه» در گنجینة الاسرار، ص۱۳</ref>
ابعاد مختلف گنجینة الاسرار همچون عرفان، ادبیات و بلاغت محور همایش‌ها و سمینارهای زیادی بوده است؛ مثلا در سومین گنگره ملی فرهنگ و ادبیات فارسی دو مقاله درباره ایدئولوژی و بلاغت در گنجینة الاسرار ارائه شد<ref>«مجموعه مقالات سومین گنگره ملی فرهنگ و ادبیات فارسی»، انجمن علمی پژوهشی دانش پژوهان بوعلی سینا.</ref> همچنین مقالات و پایان‌نامه‌های<ref>وبگاه گنج ایرانداک.</ref> متعددی درباره این اثر نوشته شده است. نمایش و تئاتری با نام «بر فَرَس تندرو» بر اساس گنجینة الاسرار نوشته و در برج میلاد تهران اجرا شد.<ref>معینی، «بر فَرَس تندرو».</ref> همچنین قسمت‌هایی از  مقتل گنجینة الاسرار توسط سید مصطفی موسوی (درگذشت:۱۳۹۷ش) در صدا و سیما خوانده و اجرا شده است.<ref>اخوی، «مقدمه» در گنجینة الاسرار، ص۱۳</ref>


برخی استفاده زیاد از واژه‌گان عربی و بیان وقایع تحریف شده مانند [[عروسی قاسم|عروسی حضرت قاسم(ع)]]<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۱۸۷.</ref> را از نقاط ضعف گنجینة الاسرار می‌دانند.<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۹۴-۱۹۵.</ref>
برخی استفاده زیاد از واژه‌گان عربی و بیان وقایع تحریف شده مانند [[عروسی قاسم|عروسی حضرت قاسم(ع)]]<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۱۸۷.</ref> را از نقاط ضعف گنجینة الاسرار می‌دانند.<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۹۴-۱۹۵.</ref>
خط ۵۳: خط ۵۳:
گنجینة الاسرار ویژگی‌های متعددی دارد همچون:
گنجینة الاسرار ویژگی‌های متعددی دارد همچون:


* استفاده از آیات و روایات: او در اشعارش به مناسبت‌های مختلف از [[قرآن|آیات قرآن]]<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹-۵۵-۶۳-۹۷-۲۱۱-۲۶۴.</ref> و روایات اهل‌بیت(ع) استفاده کرده<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۶-۳۷-۴۸-۸۵-۱۳۲-۱۹۵-۲۸۹.</ref> و برخی از معجزات و کرامات حضرت محمد(ص) و امام علی(ع) همچون [[شق القمر]] و [[رد الشمس]] را نیز بیان می‌کند.<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹.</ref>
*استفاده از آیات و روایات: او در اشعارش به مناسبت‌های مختلف از [[قرآن|آیات قرآن]]<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹-۵۵-۶۳-۹۷-۲۱۱-۲۶۴.</ref> و روایات اهل‌بیت(ع) استفاده کرده<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۶-۳۷-۴۸-۸۵-۱۳۲-۱۹۵-۲۸۹.</ref> و برخی از معجزات و کرامات حضرت محمد(ص) و امام علی(ع) همچون [[شق القمر]] و [[رد الشمس]] را نیز بیان می‌کند.<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹.</ref>
* بیان عرفانی اشعار: عمان سامانی با ذوق عرفانی که دارد، اشعارش را بیان می‌کند به طوری که در ۸۳۰ بیت گنجینة الاسرار نزدیک به ۳۰۰ اصطلاح عرفانی را ذکر می‌کند.<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۸۶–۱۹۰.</ref> به گفته کهدویی [[وحدت وجود]] محور اصلی گنجینة الاسرار است و عمان سامانی با این نگاه اشعارش را سروده است.<ref>خدادای، کهدویی، «تجلّی نظریه  
*بیان عرفانی اشعار: عمان سامانی با ذوق عرفانی که دارد، اشعارش را بیان می‌کند به طوری که در ۸۳۰ بیت گنجینة الاسرار نزدیک به ۳۰۰ اصطلاح عرفانی را ذکر می‌کند.<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۸۶–۱۹۰.</ref> به گفته کهدویی [[وحدت وجود]] محور اصلی گنجینة الاسرار است و عمان سامانی با این نگاه اشعارش را سروده است.<ref>خدادای، کهدویی، «تجلّی نظریه  
  وحدت وجود در اشعار عمان سامانی با نگاهی به آرای شمس تبریزی و مولوی»، ص۱۱۲.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]] عمان سامانی در اشعارش برداشتی عرفانی از [[واقعه کربلا]] دارد.<ref>مطهری، محموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۳۸۲ش، ج۱۷، ص۳۸۲.</ref>
  وحدت وجود در اشعار عمان سامانی با نگاهی به آرای شمس تبریزی و مولوی»، ص۱۱۲.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]] عمان سامانی در اشعارش برداشتی عرفانی از [[واقعه کربلا]] دارد.<ref>مطهری، محموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۳۸۲ش، ج۱۷، ص۳۸۲.</ref>
* بهره گرفتن از اشعار شاعران دیگر: به گفته محمد سادات اخوی مصحح گنجینة الاسرار عمان سامانی در سروده‌هایش از اشعار شاعران دیگر همچون [[عبدالرحمن جامی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۷.</ref> [[وحشی بافقی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹.</ref> [[حافظ شیرازی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۵۶-۶۹-۷۳-.</ref> [[سعدی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۱-۴۳-۵۶-۶۳.</ref> [[هلالی جغتایی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹.</ref> [[خاقانی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۱۶۱.</ref> و [[مولوی]]<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۲–۲۷۲.</ref> استفاده کرده است.
*بهره گرفتن از اشعار شاعران دیگر: به گفته محمد سادات اخوی مصحح گنجینة الاسرار عمان سامانی در سروده‌هایش از اشعار شاعران دیگر همچون [[عبدالرحمن جامی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۷.</ref> [[وحشی بافقی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹.</ref> [[حافظ شیرازی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۵۶-۶۹-۷۳-.</ref> [[سعدی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۴۱-۴۳-۵۶-۶۳.</ref> [[هلالی جغتایی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۳۹.</ref> [[خاقانی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۱۶۱.</ref> و [[مولوی]]<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۲–۲۷۲.</ref> استفاده کرده است.
* به‌کار بردن آرایه‌های ادبی: برات محمدی می‌گوید: سامانی در اشعارش از انواع آرایه‌های ادبی همچون ترصیع، موازنه، انواع جناس، واج‌آرایی، تکرار، عکس، ایهام بهره می‌برد و همین امر موجب برجستگی اثر او شده است.<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۹۱.</ref>
*به‌کار بردن آرایه‌های ادبی: برات محمدی می‌گوید: سامانی در اشعارش از انواع آرایه‌های ادبی همچون ترصیع، موازنه، انواع جناس، واج‌آرایی، تکرار، عکس، ایهام بهره می‌برد و همین امر موجب برجستگی اثر او شده است.<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۹۱.</ref>
* استفاده از قالب مناظره: علیرضا قربانپور معتقد است عمان سامانی در اشعارش مناظره‌ها و گفتگوهایی را بین افراد واقعه کربلا ترسیم می‌کند<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۹۱.</ref> همچون گفتگوی [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] با [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۲۵۱.</ref> مناظره امام با [[زعفر جنی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینه الاسرا، ۱۳۹۳ش، ص۲۹۹.</ref> و با [[جبرئیل]].<ref>عمان سامانی، گنجینه الاسرا، ۱۳۹۳ش، ص۳۱۹.</ref>
*استفاده از قالب مناظره: علیرضا قربانپور معتقد است عمان سامانی در اشعارش مناظره‌ها و گفتگوهایی را بین افراد واقعه کربلا ترسیم می‌کند<ref>محمدی و قربانپور، تحلیل سبک‌شناسی و آسیب‌شناسی دو اثر عرفانی-عاشورایی (آتشکده نیّر تبریزی و گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ص۱۹۱.</ref> همچون گفتگوی [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] با [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]]،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، ۱۳۹۳ش، ص۲۵۱.</ref> مناظره امام با [[زعفر جنی]]،<ref>عمان سامانی، گنجینه الاسرا، ۱۳۹۳ش، ص۲۹۹.</ref> و با [[جبرئیل]].<ref>عمان سامانی، گنجینه الاسرا، ۱۳۹۳ش، ص۳۱۹.</ref>


==وضعیت چاپ و نشر==
==وضعیت چاپ و نشر==
مثنوی گنجینة الاسرار عمان سامانی بعد از چاپ اول بارها بوسیله انتشارات متعددی همچون عمان سامانی،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، 1372ش.</ref> موسسه ادیب فقه جواهری،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار و قصائد عمان سامانی، 1399ش.</ref> چاپ و نشر بین‌الملل، <ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار: گنجینه اسرار جان، 1393ش.</ref> سروش،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، 1375ش.</ref> جمهوری،<ref>عمان سامانی، دیوان عمان سامانی شامل: گنجینة الاسرار، معراج نامه، قصیده‌ها، غزل‌ها، 1378ش.</ref> و اسوه،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار و غزلیات وحدت کرمانشاهی، 1383ش.</ref> با عناوین مختلفی مانند گنجینة الاسرار، گنجينه‌الاسرار و قصائد و گنجینة الاسرار در مصائب آل احمد مختار(ع) تجدید چاپ شد.
مثنوی گنجینة الاسرار عمان سامانی بعد از چاپ اول بارها به‌وسیله انتشارات متعددی همچون عمان سامانی،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، 1372ش.</ref> مؤسسه ادیب فقه جواهری،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار و قصائد عمان سامانی، 1399ش.</ref> چاپ و نشر بین‌الملل، <ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار: گنجینه اسرار جان، 1393ش.</ref> سروش،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار، 1375ش.</ref> جمهوری،<ref>عمان سامانی، دیوان عمان سامانی شامل: گنجینة الاسرار، معراج نامه، قصیده‌ها، غزل‌ها، 1378ش.</ref> و اسوه،<ref>عمان سامانی، گنجینة الاسرار و غزلیات وحدت کرمانشاهی، 1383ش.</ref> با عناوین مختلفی مانند گنجینة الاسرار، گنجينه‌الاسرار و قصائد و گنجینة الاسرار در مصائب آل احمد مختار(ع) تجدید چاپ شد.


==تک نگاری==
==تک‌نگاری==
کتاب‌های متعددی در شرح اشعار عرفانی عاشورایی عمان سامانی در گنجینة الاسرار نوشته شده است؛ همچون سرالاسرار: شرح و تصحیحی نو و متفاوت بر مثنوی عاشورایی گنجینة الاسرار عمان سامانی تألیف مسعود نمازی بروجردی که بر اساس اولین نسخه چاپ سنگی گنجینة الاسرار (نسخه جلالی، ۱۳۰۶ق) نوشته شده است،<ref>نمازی بروجردی، عمان سامانی و گنجینة الاسرار در کتاب سر الاسرار،  ۱۳۹۲ش، صفحه شناسنامه.</ref> اسرار کربلا: شرح بعضی ابیات گنجینة الاسرار عمان سامانی نوشته علی موسوی،<ref>موسوی مطلق، اسرار کربلا: شرح بعضی ابیات گنجینة الاسرار عمان سامانی، ۱۳۸۰ش، صفحه شناسنامه.</ref> با اشک خونفشانی: گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی اثر رسول جعفر زاده،<ref>جعفر زاده، با اشک خونفشانی: گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی، ۱۳۸۱ش، صفحه شناسنامه.</ref> سلوک خونین (شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی) نوشته ابراهیم کلانتری،<ref>کلانتری، سلوک خونین (شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ۱۳۸۱ش، صفحه شناسنامه.</ref> عرفان و عاشورا (با نگاهی به گنجینة الاسرار عمان سامانی) تالیف حسن کرمی،<ref>کرمی، عرفان و عاشورا (با نگاهی به گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ۱۴۰۱ش، صفحه شناسنامه.</ref> کربلا آیینه عشق(شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی) اثر مجید ملایی<ref>، ملایی، کربلا آیینه عشق(شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ۱۳۹۴ش، صفحه شناسنامه.</ref> و جلوه‌های عاشورایی (گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی) نوشته محمد قربانپور.<ref>قربانپور، جلوه‌های عاشورایی (گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی)، ۱۳۸۶ش، صفحه شناسنامه.</ref>
کتاب‌های متعددی در شرح اشعار عرفانی عاشورایی عمان سامانی در گنجینة الاسرار نوشته شده است؛ همچون سرالاسرار: شرح و تصحیحی نو و متفاوت بر مثنوی عاشورایی گنجینة الاسرار عمان سامانی تألیف مسعود نمازی بروجردی که بر اساس اولین نسخه چاپ سنگی گنجینة الاسرار (نسخه جلالی، ۱۳۰۶ق) نوشته شده است،<ref>نمازی بروجردی، عمان سامانی و گنجینة الاسرار در کتاب سر الاسرار،  ۱۳۹۲ش، صفحه شناسنامه.</ref> اسرار کربلا: شرح بعضی ابیات گنجینة الاسرار عمان سامانی نوشته علی موسوی،<ref>موسوی مطلق، اسرار کربلا: شرح بعضی ابیات گنجینة الاسرار عمان سامانی، ۱۳۸۰ش، صفحه شناسنامه.</ref> با اشک خونفشانی: گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی اثر رسول جعفر زاده،<ref>جعفر زاده، با اشک خونفشانی: گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی، ۱۳۸۱ش، صفحه شناسنامه.</ref> سلوک خونین (شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی) نوشته ابراهیم کلانتری،<ref>کلانتری، سلوک خونین (شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ۱۳۸۱ش، صفحه شناسنامه.</ref> عرفان و عاشورا (با نگاهی به گنجینة الاسرار عمان سامانی) تالیف حسن کرمی،<ref>کرمی، عرفان و عاشورا (با نگاهی به گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ۱۴۰۱ش، صفحه شناسنامه.</ref> کربلا آیینه عشق(شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی) اثر مجید ملایی<ref>، ملایی، کربلا آیینه عشق(شرح گنجینة الاسرار عمان سامانی)، ۱۳۹۴ش، صفحه شناسنامه.</ref> و جلوه‌های عاشورایی (گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی) نوشته محمد قربانپور.<ref>قربانپور، جلوه‌های عاشورایی (گنجینة الاسرار عمان سامانی و دوازده بند محتشم کاشانی)، ۱۳۸۶ش، صفحه شناسنامه.</ref>