Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۱۵۴
ویرایش
P.motahari (بحث | مشارکتها) (←تعریف) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) (←مصادیق) |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
در آیاتی از قرآن، از «مستضعف» سخن آمده که مفسران برخی کاربردهای آن را در معنای مستضعف فکری دانستهاند.<ref>طباطبایی، الميزان فی تفسير القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۵، ص ۵۰-۵۲</ref> در [[حدیث|روایات]]، بیشتر به مستضعف فکری اشاره شده است. برای مثال، در روایتی از [[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم(ع)]] آمده مستضعف یعنی کسی که بَیّنه و دلیلی برای او اقامه نشده و از اختلافات درباره دین و مذهب آگاهی نیافته است؛ اما هنگامیکه از وجود اختلافات با خبر شود، دیگر مستضعف نیست.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۲، ص۴۰۶.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در کتاب [[بحار الانوار (کتاب)|بِحارُالاَنوار]] در باب «المستضعفین و المُرْجَونَ لِأمرِ الله»، به تبیین ۳۷ روایت درباره «مستضعف» پرداخته است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳، ج۶۹، ص۱۵۷-۱۷۱</ref> | در آیاتی از قرآن، از «مستضعف» سخن آمده که مفسران برخی کاربردهای آن را در معنای مستضعف فکری دانستهاند.<ref>طباطبایی، الميزان فی تفسير القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۵، ص ۵۰-۵۲</ref> در [[حدیث|روایات]]، بیشتر به مستضعف فکری اشاره شده است. برای مثال، در روایتی از [[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم(ع)]] آمده مستضعف یعنی کسی که بَیّنه و دلیلی برای او اقامه نشده و از اختلافات درباره دین و مذهب آگاهی نیافته است؛ اما هنگامیکه از وجود اختلافات با خبر شود، دیگر مستضعف نیست.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۲، ص۴۰۶.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در کتاب [[بحار الانوار (کتاب)|بِحارُالاَنوار]] در باب «المستضعفین و المُرْجَونَ لِأمرِ الله»، به تبیین ۳۷ روایت درباره «مستضعف» پرداخته است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳، ج۶۹، ص۱۵۷-۱۷۱</ref> | ||
== | ==چه کسانی مستضعف فکری محسوب میشوند؟== | ||
[[شیخ صدوق]]، سه دسته از انسانها را | [[شیخ صدوق]]، سه دسته از انسانها را مصداق مستضعف فکری شمرده است: | ||
#عدهای که مادرزادی از نعمت [[عقل]] | #عدهای که مادرزادی از نعمت [[عقل]] محروماند و تا آخر عمر، با این وضعیت زندگی میکنند.<ref>شیخ صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص ۳۹۳.</ref> | ||
#کودکانی که از نعمت عقل برخوردارند، ولی پیش از آنکه | #کودکانی که از نعمت عقل برخوردارند، ولی پیش از آنکه بتوانند حق را از باطل تشخیص دهند، از دنیا میروند. | ||
#کسانی که از نعمت عقل برخوردار بودند، ولی در زمان آمدن [[پیامبران|پیامبر]] یا دعوت دیگری به [[خدا]]، | #کسانی که از نعمت عقل برخوردار بودند، ولی در زمان آمدن [[پیامبران|پیامبر]] یا دعوت دیگری به [[خدا]]، بر اثر پیری، قدرت تشخیص را از دست دادهاند.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص ۴۰۸.</ref> | ||
به باور برخی از | به باور برخی از محققان، افرادی که از عقل برخوردارند، اما به سبب عواملی مثل محیط و تبلیغات، کلام حق به گوش آنها نرسیده است نیز مستضعف فکری به شمار میروند.<ref>یوسفی زاده، «وضعیت مستضعفان فکری در قیامت»، ص۵۸. </ref> | ||
[[جعفر سبحانی|جعفر سبحانی]] از متکلمان شیعه، مستضعف فکری را در چهار مصداق معرفی کرده است: | [[جعفر سبحانی|جعفر سبحانی]] از متکلمان شیعه، مستضعف فکری را در چهار مصداق معرفی کرده است: | ||
#کسی که در سرزمینی | #کسی که در سرزمینی به دنیا میآید که امکان آموزش دین، برای او فراهم نیست. | ||
#کسی که در سرزمینی زندگی | #کسی که در سرزمینی زندگی میکند که به خاطر نبودن [[مجتهد|فقیه]] دانشمند، انجامدادن وظیفه برای او ممکن نیست. | ||
#کسی که در خانوادهای تربیت | #کسی که در خانوادهای تربیت یافته که آیین موروثی خود را بدون اشکال میپندارد. | ||
#کسی که از نظر فکری ناتوان | #کسی که از نظر فکری ناتوان است.<ref>سبحانی، مدخل مسائل جدید در علم کلام، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۳۲۰.</ref> | ||
==سرنوشت مستضعف در قیامت== | ==سرنوشت مستضعف در قیامت== | ||
رفتار [[خدا|خداوند]] در روز [[قیامت]] در قبال مستضعف فکری مورد اختلاف اندیشمندان واقع شده است. سه رویکرد در این باره وجود دارد: | رفتار [[خدا|خداوند]] در روز [[قیامت]] در قبال مستضعف فکری مورد اختلاف اندیشمندان واقع شده است. سه رویکرد در این باره وجود دارد: |