مستضعف فکری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مُستَضعَف فکری''' کسی است که توانایی جسمی یا فکری برای شناسایی حق از باطل و یا دسترسی به [[اسلام|دین اسلام]] را ندارد و دشمنی با حق نیز ندارد، به طوری که اگر حق به او عرضه شود، از پذیرش آن سر باز نمی‌زند. در [[قرآن|قرآن کریم]]، اصطلاح مستضعف، عموما درباره مستضعف عملی به کار رفته است؛ یعنی کسانی که اسلام به آنها رسیده؛ اما شرایط محیط به او اجازه عمل نمی‌دهد؛ اما تعریف و شرایط مستضعف فکری، بیشتر در [[حدیث|روایات]] آمده است. برخی معتقدند مستضعف فکری با [[جاهل قاصر]] هم‌معنا هستند.  

به باور برخی از محققان، مستضعف فکری و [[جاهل قاصر]] هم‌معنا دانسته شده‌اند.<ref>سروش و حیدری، استکبار و استضعاف در قرآن، قم، ج۱، ص۳۳.</ref> برخی دیگر بین مستضعف دینی و سیاسی تمایز قائل شده‌اند. به باور آنها مستضعف فکری همان مستضعف دینی است.<ref>نقی زاده، «بررسی ماهیت و عاقبت اخروی مستضعفان دینی با تکیه بر آیات و روایات»، ص۸۷.</ref>

در آیاتی از قرآن از «مستضعف» سخن آمده که مفسران برخی کاربردهای آن را در معنای مستضعف فکری دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، الميزان فی تفسير القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۵، ص ۵۰-۵۲</ref>  در [[حدیث|روایات]]، بیشتر به مستضعف فکری اشاره شده است. برای مثال، در روایتی از [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] آمده مستضعف یعنی کسی که بَیّنه و دلیلی برای او اقامه نشده و از اختلافات درباره دین و مذهب آگاهی نیافته است؛ اما هنگامی‌که از وجود اختلافات با خبر شود، دیگر مستضعف نیست.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۲، ص۴۰۶.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در کتاب [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] در باب «المستضعفین و المُرْجَونَ لِأمرِ الله»، به تبیین ۳۷ روایت درباره «مستضعف» پرداخته است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳، ج۶۹، ص۱۵۷-۱۷۱</ref>