پرش به محتوا

امام رضا علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
==نحوهٔ شهادت==
==نحوهٔ شهادت==
{{نقل قول یک طبقه|اللّهُمَّ صَلِّ عَلَی عَلِی بْنِ مُوسَی الرِّضَا الْمُرْتَضَی الْإِمامِ التَّقِی النَّقِی وَحُجَّتِک عَلَی مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَمَنْ تَحْتَ الثَّرَی الصِّدِیقِ الشَّهِیدِ صَلاةً کثِیرَةً تامَّةً زاکیةً مُتَواصِلَةً مُتَواتِرَةً مُتَرادِفَةً کأَفْضَلِ مَا صَلَّیتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیائِک{{سخ}} خدایا، درود فرست بر علی بن موسی الرّضا، امامِ پسندیدهٔ باتقوای بی‌عیب، و حجتت بر هرکه روی زمین و هرکه زیرِ آن است، آن راستگوی شهید؛ درودی بسیار و کامل و پاک و به‌هم‌پیوسته و پیاپی و درپی‌هم، مانند برترین درودی که بر یکی از اولیایت فرستاده‌ای.|عنوان=[[صلوات خاصه امام رضا(ع)]]|خط آخر=ابن‌قولویه، کامل‌الزّیارات، ۱۳۵۶ش، ص۳۰۹.|عرض=40|تراز=چپ|پس زمینه عنوان=|رنگ خط عنوان=|رنگ پس زمینه=|تراز عنوان=|شکل بندی عنوان=|شکل بندی متن=|شکل بندی خط آخر=}}
{{نقل قول یک طبقه|اللّهُمَّ صَلِّ عَلَی عَلِی بْنِ مُوسَی الرِّضَا الْمُرْتَضَی الْإِمامِ التَّقِی النَّقِی وَحُجَّتِک عَلَی مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَمَنْ تَحْتَ الثَّرَی الصِّدِیقِ الشَّهِیدِ صَلاةً کثِیرَةً تامَّةً زاکیةً مُتَواصِلَةً مُتَواتِرَةً مُتَرادِفَةً کأَفْضَلِ مَا صَلَّیتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیائِک{{سخ}} خدایا، درود فرست بر علی بن موسی الرّضا، امامِ پسندیدهٔ باتقوای بی‌عیب، و حجتت بر هرکه روی زمین و هرکه زیرِ آن است، آن راستگوی شهید؛ درودی بسیار و کامل و پاک و به‌هم‌پیوسته و پیاپی و درپی‌هم، مانند برترین درودی که بر یکی از اولیایت فرستاده‌ای.|عنوان=[[صلوات خاصه امام رضا(ع)]]|خط آخر=ابن‌قولویه، کامل‌الزّیارات، ۱۳۵۶ش، ص۳۰۹.|عرض=40|تراز=چپ|پس زمینه عنوان=|رنگ خط عنوان=|رنگ پس زمینه=|تراز عنوان=|شکل بندی عنوان=|شکل بندی متن=|شکل بندی خط آخر=}}
گزراش‌های متفاوتی در خصوص نحوهٔ شهادت امام رضا در دست است. برپایهٔ [[تاریخ یعقوبی (کتاب)|کتاب تاریخ یعقوبی]] (تألیف: قرن۳ق)، مأمون از [[مرو]] به قصد رفتن به [[بغداد]] خارج شد و امام رضا را که ولیعهدش بود با خود همراه کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ‌الیعقوبی، دارصادر، ج۲، ص۴۵۱.</ref> وقتی به [[طوس]] رسیدند، امام رضا بیمار شد و پس از سه روز، در قریه‌ای به نام [[نوقان]] درگذشت. همو می‌نویسد گفته شده علی بن هشام سردار مأمون، با انار امام را مسموم کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ‌الیعقوبی، دارصادر، ج۲، ص۴۵۳.</ref> طبری، مورخ [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] هم در [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخش]] (تألیف: ۳۰۳ق) صرفاً گزارش کرده که امام در حال خوردن انگور بود که ناگهان جان باخت.<ref>طبری، تاریخ‌الطبری، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۶۱۰. </ref>
گزراش‌های متفاوتی در خصوص نحوهٔ شهادت امام رضا در دست است. [[سید جعفر مرتضی عاملی]] (درگذشت: ۱۴۴۱ق) تاریخ‌پژوه، نوشته است عالمان شیعه، به‌جز اندکی، اتفاق‌نظر دارند که امام رضا به‌دستور مأمون به شهادت رسیده است. همچنین بسیاری از عالمان و مورخان  [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] هم معتقدند یا بیشتر احتمال می‌دهند که او به مرگ طبیعی از دنیا نرفته است.<ref>عاملی، الحیاة السیاسیه للامام الرضا، ۱۴۰۳ق، ص۴۲۲.</ref>
 
برپایهٔ [[تاریخ یعقوبی (کتاب)|کتاب تاریخ یعقوبی]] (تألیف: قرن۳ق)، مأمون از [[مرو]] به قصد رفتن به [[بغداد]] خارج شد و امام رضا را که ولیعهدش بود با خود همراه کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ‌الیعقوبی، دارصادر، ج۲، ص۴۵۱.</ref> وقتی به [[طوس]] رسیدند، امام رضا بیمار شد و پس از سه روز، در قریه‌ای به نام [[نوقان]] درگذشت. همو می‌نویسد گفته شده علی بن هشام سردار مأمون، با انار امام را مسموم کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ‌الیعقوبی، دارصادر، ج۲، ص۴۵۳.</ref> طبری، تاریخ‌نگار [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] هم در [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخش]] (تألیف: ۳۰۳ق) صرفاً گزارش کرده که امام در حال خوردن انگور بود که ناگهان جان باخت.<ref>طبری، تاریخ‌الطبری، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۶۱۰. </ref>


[[شیخ مفید]] [[متکلم]] و فقیه شیعه، در [[تصحیح الاعتقادات (کتاب)|تصحیح‌الاعتقاد]]، با تردید، از کشته‌شدن امام رضا سخن گفته است؛ اما احتمال کشته‌شدن او را قوی دانسته است؛<ref>مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، ۱۴۱۴ق، ص۱۳۲.</ref> اما در کتاب دیگرش، [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الارشاد]]، روایتی نقل کرده که طبق آن، امام رضا، به‌دستور مأمون با آب انار مسموم شده است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷۰. </ref> [[شیخ صدوق]] هم روایاتی نقل کرده که برپایهٔ آن‌ها مأمون امام رضا را به‌وسیلهٔ انگور<ref>صدوق،عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ص۲۴۳.</ref> یا انار<ref>صدوق،عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ص۲۴۰.</ref> یا با هردو<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ص۲۴۶.</ref> مسموم کرده است. برای اثبات شهادت او به [[ما منا الا مقتول شهید|روایت ما منّا إلا مقتولٌ شهیدٌ]] که بر شهادت همه ائمه دلالت دارد<ref>صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۳ق، ص۹۹.</ref> نیز استناد می‌شود.<ref> عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۱۸۲.</ref>  
[[شیخ مفید]] [[متکلم]] و فقیه شیعه، در [[تصحیح الاعتقادات (کتاب)|تصحیح‌الاعتقاد]]، با تردید، از کشته‌شدن امام رضا سخن گفته است؛ اما احتمال کشته‌شدن او را قوی دانسته است؛<ref>مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، ۱۴۱۴ق، ص۱۳۲.</ref> اما در کتاب دیگرش، [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الارشاد]]، روایتی نقل کرده که طبق آن، امام رضا، به‌دستور مأمون با آب انار مسموم شده است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷۰. </ref> [[شیخ صدوق]] هم روایاتی نقل کرده که برپایهٔ آن‌ها مأمون امام رضا را به‌وسیلهٔ انگور<ref>صدوق،عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ص۲۴۳.</ref> یا انار<ref>صدوق،عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ص۲۴۰.</ref> یا با هردو<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ص۲۴۶.</ref> مسموم کرده است. برای اثبات شهادت او به [[ما منا الا مقتول شهید|روایت ما منّا إلا مقتولٌ شهیدٌ]] که بر شهادت همه ائمه دلالت دارد<ref>صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۳ق، ص۹۹.</ref> نیز استناد می‌شود.<ref> عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۱۸۲.</ref>  
[[سید جعفر مرتضی عاملی]]، مورخ، نوشته است عالمان شیعه، به‌جز اندکی، اتفاق‌نظر دارند که امام رضا به‌دستور مأمون به شهادت رسیده است. همچنین  بسیاری از عالمان و مورخان  [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] هم معتقدند یا بیشتر احتمال می‌دهند که او به مرگ طبیعی از دنیا نرفته است.<ref>عاملی، الحیاة السیاسیه للامام الرضا، ۱۴۰۳ق، ص۴۲۲.</ref>


===حرم امام رضا(ع)===
===حرم امام رضا(ع)===
{{اصلی|حرم امام رضا(ع)}}[[پرونده:حرم_امام_رضا1.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|[[ایران]]، [[مشهد]]، [[حرم امام رضا(ع)]]]]
{{اصلی|حرم امام رضا(ع)}}[[پرونده:حرم_امام_رضا1.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|[[ایران]]، [[مشهد]]، [[حرم امام رضا(ع)]]]]
پس از شهادت امام رضا(ع)، مأمون، او را در باغ یا دارالامارهٔ [[حمید بن قحطبه طائی|حُمَید بن قَحطَبهٔ طائی]] از فرماندهان عباسی، نزدیک روستای [[سناباد]] دفن کرد. پیش از آن، [[هارون عباسی|هارون‌]] خلیفهٔ عباسی، پدر مأمون در آنجا دفن شده بود و ازاین‌رو به [[بقعه هارونیه|بقعهٔ هارونیه]] شهرت داشت.<ref>جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷، ص۹۳.</ref> امام رضا تنهاامامی است که در ایران دفن شده است.<ref> جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵۹.</ref>
پس از شهادت امام رضا(ع)، مأمون، او را در باغ یا دارالامارهٔ [[حمید بن قحطبه طائی|حُمَید بن قَحطَبهٔ طائی]] از فرماندهان عباسی، نزدیک روستای [[سناباد]] دفن کرد. پیش از آن، [[هارون عباسی|هارون‌ خلیفهٔ عباسی]]، پدر مأمون در آنجا دفن شده بود و ازاین‌رو به [[بقعه هارونیه|بقعهٔ هارونیه]] شهرت داشت.<ref>جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷، ص۹۳.</ref> امام رضا تنهاامامی است که در ایران دفن شده است.<ref> جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵۹.</ref>


نوشته‌اند در طول قرن‌ها، مزار امام رضا موردعلاقهٔ همه مسلمانان مناطق خراسان بوده و افزون بر شیعیان، [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز به [[زیارت]] او می‌رفتند.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۲۲۸.</ref>
نوشته‌اند در طول قرن‌ها، مزار امام رضا موردعلاقهٔ همه [[مسلمان|مسلمانان]] مناطق خراسان بوده و افزون بر شیعیان، [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز به [[زیارت]] او می‌رفتند.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۲۲۸.</ref>


آرامگاه امام رضا به‌تدریج به یکی از زیارتگاه‌های [[جهان اسلام]] و به‌ویژه شیعه تبدیل شد. [[زیارت امام رضا]] یکی از باورهای مهم در زندگی مردم است. محل دفن امام رضا به مَشهدُالرّضا شهرت یافت و امروزه [[مشهد|شهر مشهد]] نامیده می‌شود. می‌گویند به‌علت استقبال فراوان به زیارت امام رضا، شهر مشهد دومین شهر زیارتی جهان شناخته می‌شود.<ref>یاحقی، [https://www.cgie.org.ir/fa/article/246759 «رضا(ع) امام»].</ref>
آرامگاه امام رضا به‌تدریج به یکی از زیارتگاه‌های [[جهان اسلام]] و به‌ویژه شیعه تبدیل شد. [[زیارت امام رضا]] یکی از باورهای مهم در زندگی مردم است. محل دفن امام رضا به مَشهدُالرّضا شهرت یافت و امروزه [[مشهد|شهر مشهد]] نامیده می‌شود. می‌گویند به‌علت استقبال فراوان به زیارت امام رضا، شهر مشهد دومین شهر زیارتی جهان شناخته می‌شود.<ref>یاحقی، [https://www.cgie.org.ir/fa/article/246759 «رضا(ع) امام»].</ref>