رجعت: تفاوت میان نسخه‌ها

*شهیدان و مؤمنان: در برخی روایات، شهداء و مؤمنان از جمله رجعت‌کنندگان، معرفی شده‌اند.<ref>عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۱۱۲-۱۱۳؛ حلی عاملی، مختصر البصائر، ۱۴۲۱ق، ص۹۳.</ref>  

===رجعت در قرآن===

*آیه «وَ يَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِمَّنْ يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا؛ روزی که از هر قومی یک دسته را که آیات ما را تکذیب می‌کنند بر می‌انگیزیم.»<ref>سوره نمل، آیه ۸۳.</ref> وجه استدلال به آیه این است که مطابق آیه، خداوند گروهی از مردم را محشور می‌گرداند و نه همه آن‌ها را و این محشور شدن نمی‌تواند در قیامت باشد؛ چرا که با توجه به آیه «وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا؛ و همه را بر انگیزیم و کسی را فرو نگذاریم.»،<ref>سوره کهف، آیه ۴۷.</ref> خداوند در روز قیامت همه انسان‌ها را محشور می‌گرداند، بنابراین چنین برداشت می‌شود که منظور از حشر در [[آیه ۸۳ سوره نمل]]، زنده کردن مردگان در قیامت نیست؛ بلکه در همین دنیا است و این همان رجعت است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۴ق، ص۳۲۵؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۴۰۵-۴۰۶؛ شبر، حق الیقین، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۹۸-۲۹۹؛ مغنیه، الجوامع و الفوارق، ۱۴۱۴ق، ص۳۰۰-۳۰۱.</ref> در تفسیر قمی روایتی از امام صادق(ع) ذیل این آیه نقل شده و به دلالت آن بر رجعت تصریح شده است.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۴.</ref>

*آیاتی که بر زنده‌شدن مردگان، پیش از قیامت در امت‌های گذشته دلالت دارند. مانند آیات [[آیه ۷۳ سوره بقره|۷۳]]، [[آیه ۲۴۳ سوره بقره|۲۴۳]] و [[آیه ۲۵۹ سوره بقره|۲۵۹ سوره بقره]].<ref>شیخ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۴ق، ص۳۲۴-۳۲۵.</ref> همچنین در [[تورات]] به نمونه‌هایی از رجعت افراد اشاره شده است: مانند زنده شدن کودکی به دست [[الیسع (پیامبر)|الیشع]]<ref>عهد عتیق، کتاب دوم پادشاهان، بند ۳۲-۳۸.</ref> و زنده شدن پسری به دست ایلیا (از پیامبران بنی‌اسرائیل).<ref>عهد عتیق، کتاب اول پادشاهان، بند۱۷ و ۲۴.</ref>

*آیاتی مانند آیات [[آیه ۸۲ سوره نمل|۸۲ سوره نمل]]، [[آیه ۸۵ سوره قصص|۸۵ سوره قصص]]، [[آیه ۱۵۷ سوره آل عمران|۱۵۷ سوره آل عمران]]، [[آیه ۲۱ سوره سجده|۲۱ سوره سجده]]، [[آیه ۱۱ سوره غافر|۱۱ سوره غافر]]، [[آیه ۲۰ سوره مائده|۲۰ سوره مائده]]، [[آیه ۱۵۹ سوره نساء|۱۵۹ سوره نساء]] و [[آیه ۹۵ سوره انبیاء|۹۵ سوره انبیاء]] از جمله آیاتی به شمار می‌روند که به کمک روایاتی که در ذیل آن‌ها و برای تفسیر آن‌ها وارد شده است، بر رجعت دلالت می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شبر، حق الیقین، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۹۹-۳۰۴.</ref>

گفته می‌شود روایاتی که در باب رجعت وارد شده [[تواتر معنوی|متواتر معنوی]] است.<ref>حر عاملی، الایقاظ من الهجعة، ۱۳۸۶ش، ص۷۳-۷۴؛ شبر، حق الیقین، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در کتاب [[حق الیقین]] گفته است که بیش از ۲۰۰ حدیث را از بیش از ۴۰ نفر از مُصَنفان امامیه که در ۵۰ منبع روایی معتبر نقل شده را در بخشی با عنوان «باب الرجعة» [[بحار الانوار (کتاب)|کتاب بحار الانوار]]،<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۳۹.</ref> استخراج کرده است.<ref>علامه مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ج۲، ص۳۳۶.</ref> او همچنین گفته است اگر روایات رجعت متواتر نباشد، پس در هیچ چیزی ادعای تواتر امکان ندارد.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۱۲۳.</ref> [[سید عبدالله شبر]] نیز احادیثی که درباره رجعت امام علی(ع) و امام حسین(ع) نقل شده را متواتر معنوی و احادیثی که درباره رجعت سایر امامان معصوم(ع) نقل شده را نزدیک به تواتر دانسته است.<ref>شبر، حق الیقین، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۳۷.</ref> در برخی ادعیه و زیارت‌نامه‌ها مانند [[دعای عهد]]، [[دعای دحو الارض]]، [[زیارت جامعه کبیره]]، [[زیارت مطلقه امام حسین]]، [[زیارت آل‌یاسین|زیارت آل یاسین]] و [[زیارت امام زمان]]، نیز مطالبی وجود دارد که بر مسئله رجعت دلالت می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۴؛ قمی، کلیات مفاتیح الجنان، انتشارات اسوه، ص۲۴۹ و ۳۲۵ و ۵۲۴ و ۵۴۰ و ۵۴۸.</ref>

برخی هم امکان و هم وقوع رجعت را انکار کرده‌اند.<ref>سلیمیان، بازگشت به دنیا در پایان تاریخ، ۱۳۸۷ش، ص۵۹.</ref> برخی نیز امکان ذاتی آن را پذیرفته و در وقوع آن شک کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به آلوسی، تفسیر روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۰، ص۲۳۷.</ref> از نظر امامیه، رجعت هم ممکن است و هم واقع شده است؛ بدین بیان که انجام آن برای خداوند محال نیست و او قادر است بر این که برخی بندگانش را پس از مرگ و پیش از قیامت، زنده کند و به دنیا بازگرداند و چنین چیزی بنا به گزارش قرآن<ref>برای نمونه نگاه کنید به سوره بقره، آیات ۵۶ و ۷۳ و ۲۵۹.</ref> در برخی امت‌های گذشته نیز واقع شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۴۰۵.</ref>

*انتقام از ستمگران و تَشَفی مؤمنان: گفته می‌شود رجعت‌کنندگان دو گروه‌اند: گروهی که ایمان بالایی دارند و خداوند آنان را به دنیا برمی‌گرداند تا دولت حق را به آنان نشان دهد و عزیزشان می‌کند و گروه دیگر ستمگرانند که با انتقام از آنان، خشم مظلومان را فرو می‌نشاند.<ref>شیخ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۴ق، ص۷۸؛ شیخ مفید، الفصول المختارة، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۳؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۳۹ و ۱۲۶.</ref>

*نصرت الهی: برپایه روایاتی که ذیل آیه «إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَیَوْمَ یَقُومُ الْأَشْهَادُ؛ رسولان خود و اهل ایمان را هم در دنیا نصرت می‌دهیم و هم روز قیامت که گواهان به شهادت برخیزند.»،<ref>سوره غافر، آیه ۵۱.</ref> نقل شده است، خداوند به وعده خود در مورد نصرت پیامبران، امامان و مؤمنان، پیش از قیامت و به هنگام [[قیام امام مهدی(ع)|قیام حضرت مهدی(ع)]] در دنیا، عمل می‌کند.<ref>حر عاملی، الایقاظ من الهجعة، ۱۳۸۶ش، ص۳۴۵-۳۴۶.</ref>

*تقویت امید و آمادگی منتظران: رجعت این امید را به مردمان می‌دهد که حتی اگر مردند، در [[حکومت امام مهدی(ع)|دولت امام مهدی(ع)]] زنده شوند و زمان ظهور را درک کنند. این امید، مردمان را تشویق می‌کند تا تلاش کنند جزو [[مؤمن|مؤمنان]] خالص قرار بگیرند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۸، ص۵۰.</ref>

*کتاب [[الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة (کتاب)|الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة]]: تألیف [[شیخ حر عاملی]]. حر عاملی در این کتاب با استناد آیات و روایات، به اثبات حقانیت باور به رجعت از نگاه امامیه پرداخته است. نویسنده هدف خود از تألیف این کتاب را پاسخ به سه‌ دسته از شیعیان: کسانی که در عقیده به رجعت توقف کرده‌اند، منکران رجعت و کسانی که روایات وارد شده در این موضوع را به تأویل برده‌اند، معرفی کرده است.<ref>حر عاملی، الایقاظ من الهجعة، ۱۳۸۶ش، ص۴۴-۴۵.</ref>