جدال احسن: تفاوت میان نسخه‌ها

در برخی آیات از جدال نهی شده است؛ در مسألۀ [[اعتکاف]] باب [[حج]] آمده است: «وَ لاٰ جِدٰالَ فِی الْحَجِّ»<ref>سوره بقره، آیه۱۹۷.</ref> (در حج مجادله نکنید). اگر مجادله منصفانه باشد و مقوله‌های اخلاقی، [[دلیل عقلی|عقلی]] و [[احکام شرعی|شرعی]] مراعات شود، نه‌تنها از آن نهی نشده بلکه [[خدا|خداوند]] به چنین جدالی امر فرموده: «اُدْعُ إِلیٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جٰادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ»<ref>سوره نحل، آیه۱۲۵.</ref> (با [[حکمت]] و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به‌روشی که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن). این آیه، همه را به جدال احسن دعوت می‌کند.<ref>مظفر، شرح منطق مظفر، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۳۲۸.</ref>

===جدال احسن از نگاه مفسران===

[[شیخ طوسی]] (درگذشته [[سال ۴۶۰ هجری قمری|۴۶۰ق]]) در تعریف جدال احسن می‌گوید: روشی همراه با نرمی، وقار، سکینه که با پیروزی طرف حق به‌وسیله ارائه برهان و استدلال منطقی است.<ref>طوسی، بی‌تا، ج۶، ص۴۴۰.</ref> برخی عالمان شیعه همچون [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] (درگذشته [[سال ۵۴۸ هجری قمری|۵۴۸ق]]) به محتوای مقدمات توجه کرده و جدال احسن را به مناظره توسط قرآن و [[اتمام حجت|حجت‌های قطعی]] معرفی کرده و بر این اساس، تقدیر آیه را «بالکلمه التی هی احسن» می‌دانند.<ref>طبرسی، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۰۵.</ref> [[فخر رازی]] (درگذشته [[سال ۶۰۶ هجری قمری|۶۰۶ق]]) مفسر [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، ملاک جدال احسن را مسلّم بودن مقدمات آن بیان کرده است.<ref>فخر رازی، ۱۴۲۰ق، ج۲۰، ص۲۸۷.</ref> به باور برخی مفسران جدال احسن، مجادله‌ای برای تبیین حق در مورد فرائض است.<ref>طریحی، ۱۳۷۵ش، ج۵، ص۳۳۶.</ref>