آیه ۴۲ سوره روم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیه ۴۲ سوره روم''' به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] دستور می‌دهد تا از مردم بخواهد برای مطلع شدن از عاقبت اقوام گذشته به مسافرت و مشاهده آثار به جا مانده از آنها بپردازند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۴۵۲-۴۵۳.</ref> این دستور برای دیدن مصادیق ایجاد فساد بر روی زمین که در آیه قبل به آن اشاره شده است، صادر شده است.<ref>فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ش، ج۴، ص۱۳۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۴۵۲.</ref> دستور به سفرکردن، بارها در [[قرآن]] تکرار شده است.<ref>سبزواری، ارشادالاذهان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۴۱۴.</ref>

[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] توجه به کاخ‌های ویران‌شده، اموال از بین‌رفته، استخوان‌های پوسیده، جمعیت نیرومندی که پراکنده شده و سر از قبر درآورده را از موارد عبرت گرفتن از آثار گذشتگان برشمرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۴۵۳.</ref> وی مشاهده این آثار را مؤثرتر از مطالعه و شنیدن تاریخ، عنوان کرده است.<ref>مکارم شیرازی، نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۵، ۱۶۳.</ref> [[ابوالحسن شعرانی|علامه شعرانی]] بازدید از بناهای تاریخی مانند اهرام مصر و خرابه‌های بابِل و اطلاع یافتن از تمدن‌های گذشته را مطلوب دانسته است. وی بر این باور است که انسان با دیدن این آثار نسبت به افول قدرت‌های ظالم زمانه خود و قدرت خدا ایمان و امید بیشتری پیدا می‌کند.<ref>شعرانی، پژوهش‌های قرآنی، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۱۰۲۳-۱۰۲۴.</ref> برخی مفسران با استناد به این آیه، جهانگردی هدفمند را مورد سفارش دین و محافظت از آثار گذشتگان را برای عبرت‌گرفتن، لازم دانسته‌اند.<ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۲۰۸.</ref>

بخش پایانی این [[آیه]] تأکید دارد اکثر اقوام گذشته مشرک بوده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۴۵۳.</ref> به اعتقاد برخی مفسران، اشاره به کثرت مشرکان، این پیام ‌را برای مسلمان دارد که نباید از انبوه مشرکان بترسند؛ چرا که [[خدا]] گروه‌های بزرگی از این دست افراد را در گذشته هلاک کرده است<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه،‌ ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۴۵۳.</ref> و بت‌هایشان نتوانستند آنها را از [[عذاب الهی]] نجات دهند.<ref>طیب، اطیب‌البیان، ۱۳۶۹ش، ج۶۰، ص۳۹۵.</ref> زمخشری با استناد به این مطلب که اکثر هلاک‌شدگان مشرک بوده‌اند، می‌گوید اقلیتی نیز مشرک نبوده‌اند ولی هلاک شده‌اند. وی در ادامه چنین نتیجه می‌گیرد که علت نابودی مشرکان و غیر مشرکان، انجام [[گناه]] بوده است نه [[شرک]].<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۸۳.</ref> در مقابل، برخی دیگر از مفسران هم شرک و هم معصیت را عامل نابودی اقوام گذشته بیان کرده‌اند.<ref>ابوحیان، البحر المحیط، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۳۹۶؛ سبزواری، ارشادالاذهان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۴۱۴.</ref>