روزه: تفاوت میان نسخه‌ها

روزه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۶

۹۳۱ بایت حذف‌شده ، ۶ مارس

اصلاح نویسه‌های عربی

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۷٬۸۰۹

ویرایش

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 '''روزه''' (به عربی: صوم) خودداری از خوردن و آشامیدن و برخی کارهای دیگر از[[طلوع فجر| اذان صبح]]  تا اذان [[ مغرب شرعی |مغرب]] به انگیزه پیروی از فرمان خدا است. روزه جزو [[فروع دین]]، برترینِ [[عبادت| عبادات]] و از [[احادیث بنی الاسلام| ارکان پنج‌گانه اسلام]] بوده و در ادیان پیش از [[اسلام]] نیز به روش‌هایی وجود داشته است.
-در منابع دینی برای روزه آثار اخلاقی و معنوی متعددی بیان شده است؛ از جمله:‌ کسب [[تقوا]]، سپر آتش دوزخ، کفاره گناهان، [[زکات]] بدن، عامل دوری از [[شیطان]]. همچنین گفته می‌شود روزه‌داری آثار جسمی و روانی همچون کاهش اضطراب و افسردگی، افزایش عزت نفس و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی دارد.
+در منابع دینی برای روزه آثار اخلاقی و معنوی متعددی بیان شده است؛ از جمله: کسب [[تقوا]]، سپر آتش دوزخ، کفاره گناهان، [[زکات]] بدن، عامل دوری از [[شیطان]]. همچنین گفته می‌شود روزه‌داری آثار جسمی و روانی همچون کاهش اضطراب و افسردگی، افزایش عزت نفس و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی دارد.
-روزه از نظر فقهی بر چهار قسم [[واجب]]، [[مستحب]]، [[مکروه]] و [[حرام]] بوده و [[روزه ماه رمضان]] از روزه‌های واجب به شمار می‌رود. خوردن و آشامیدن،[[آمیزش| آمیزش جنسی]]،‌ [[دروغ]] بستن بر [[خدا]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه |امامان(ع)]]، رساندن غبار غلیظ به حلق، باقی ماندن بر [[جنابت]]، [[حیض]] و [[نفاس]]، [[استمناء|خودارضایی]]،‌ فرو بردن تمام سر در آب و استفراغ کردن، [[مبطلات روزه]] هستند. کسی که روزه بر او [[واجب]] است، اگر آگاهانه یکی از مبطلات آن را انجام دهد، قضای روزه و [[کفاره]] بر عهده او است.
+روزه از نظر فقهی بر چهار قسم [[واجب]]، [[مستحب]]، [[مکروه]] و [[حرام]] بوده و [[روزه ماه رمضان]] از روزه‌های واجب به شمار می‌رود. خوردن و آشامیدن،[[آمیزش| آمیزش جنسی]]، [[دروغ]] بستن بر [[خدا]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه |امامان(ع)]]، رساندن غبار غلیظ به حلق، باقی ماندن بر [[جنابت]]، [[حیض]] و [[نفاس]]، [[استمناء|خودارضایی]]، فرو بردن تمام سر در آب و استفراغ کردن، [[مبطلات روزه]] هستند. کسی که روزه بر او [[واجب]] است، اگر آگاهانه یکی از مبطلات آن را انجام دهد، قضای روزه و [[کفاره]] بر عهده او است.
 ==جایگاه و آثار روزه‌داری==
 روزه، از بافضیلت‌ترین [[عبادت |عبادات]]<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۱۸۱.</ref> و از [[احادیث بنی الاسلام|ستون‌های پنج‌گانه اسلام]]<ref>نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ش، ج۲، ص۱۸-۲۴ و ج۴، ص۶۲.</ref> و گونه‌ای از [[جهاد]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۳، ص۲۵۷، ح۱۴.</ref> شمرده شده و ترک آن عامل خروج از [[ایمان]]<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۱۸، ح۱۸۹۲.</ref> دانسته شده است. روزه آثار فراوانی دارد؛ برخی از آنها عبارتند از:
@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 #عامل دوری [[شیطان]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۶۲.</ref>
 # دربرگیرنده پاداش ویژه الهی<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۷۵، ح۱۷۷۳.</ref>
-# عامل اشتیاق [[بهشت]] به روزه‌دار<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۷،‌ ص۴۰۰.</ref>
+# عامل اشتیاق [[بهشت]] به روزه‌دار<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۴۰۰.</ref>
 {{پایان}}
-به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، مفسر قرآن، در [[تفسیر تسنیم (کتاب)|تفسیر تسنیم]]، روزه روحیه نظم، [[قناعت]] و صبر در برابر [[گناه|گناهان]] و مشکلات زندگی را نیز در فرد و جامعه تقویت می‌کند.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۸۸.</ref> به عقیده [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمدحسین طباطبایی]]، مفسر شیعه، [[اسلام]] در عملِ روزه، تنها خوددارى از خوردن و آشاميدن را كافى نمى‌داند، بلكه دستور مى‌دهد كه روزه‌دار از هرچه كه موجب آلودگى و ارتكاب گناه است و يا او را به هوس‌ها و [[نفس اماره|وسوسه‌هاى نفسانى]] سوق مى‌دهد، دوری كند.<ref>طباطبایی، تعالیم اسلام، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۲.</ref>
+به‌گفته [[عبدالله جوادی آملی]]، مفسر قرآن، در [[تفسیر تسنیم (کتاب)|تفسیر تسنیم]]، روزه روحیه نظم، [[قناعت]] و صبر در برابر [[گناه|گناهان]] و مشکلات زندگی را نیز در فرد و جامعه تقویت می‌کند.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۸۸.</ref> به عقیده [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمدحسین طباطبایی]]، مفسر شیعه، [[اسلام]] در عملِ روزه، تنها خودداری از خوردن و آشامیدن را کافی نمی‌داند، بلکه دستور می‌دهد که روزه‌دار از هرچه که موجب آلودگی و ارتکاب گناه است و یا او را به هوس‌ها و [[نفس اماره|وسوسه‌های نفسانی]] سوق می‌دهد، دوری کند.<ref>طباطبایی، تعالیم اسلام، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۲.</ref>
-بنابر آمارهای منتشر شده در رسانه‌ها، آمار تخلفات اجتماعی در [[ایران]]، در [[رمضان|ماه رمضان]] کاهش پیدا می‌کند.<ref>[http://aftabnews.ir/fa/news/201772/ «کاهش ۵ تا ۳۳ درصدی جرایم در ماه رمضان»]، پایگاه خبری آفتاب.</ref> همچنین بر اساس بررسی‌های پزشکی، روزه در تندرستی و سلامتی جسم و روان مفید است.<ref> رضایی،‌ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/7416/92425 «روزه‌داری و سلامت از نگاه پزشکی»]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.</ref> تأثیر مثبت در سیستم ایمنی، کاهش اضطراب و افسردگی، سلامت روان، افزایش عزت نفس و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، از جمله آثار روزه در سلامت جسم و روان دانسته شده است.<ref> رضایی،‌ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/7416/92425 «روزه‌داری و سلامت از نگاه پزشکی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
+بنابر آمارهای منتشر شده در رسانه‌ها، آمار تخلفات اجتماعی در [[ایران]]، در [[رمضان|ماه رمضان]] کاهش پیدا می‌کند.<ref>[http://aftabnews.ir/fa/news/201772/ «کاهش ۵ تا ۳۳ درصدی جرایم در ماه رمضان»]، پایگاه خبری آفتاب.</ref> همچنین بر اساس بررسی‌های پزشکی، روزه در تندرستی و سلامتی جسم و روان مفید است.<ref> رضایی، [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/7416/92425 «روزه‌داری و سلامت از نگاه پزشکی»]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.</ref> تأثیر مثبت در سیستم ایمنی، کاهش اضطراب و افسردگی، سلامت روان، افزایش عزت نفس و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، از جمله آثار روزه در سلامت جسم و روان دانسته شده است.<ref> رضایی، [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/7416/92425 «روزه‌داری و سلامت از نگاه پزشکی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
 ===مفهوم‌شناسی===
@@ خط ۳۸: / خط ۳۸: @@
 ==پیشینه روزه‌داری==
 {{اصلی| آیه روزه}}
-بنابر [[آیه]] ۱۸۳ [[سوره بقره]]، روزه در ادیان پیش از [[اسلام]] وجود داشته است.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۷ و ۸.</ref> در [[تورات]]<ref>نگاه کنید به: سفر خروج، فصل ۳۴، آیه ۲۸؛ کتاب دوم سموئیل، فصل ۱۲، آیه ۱۶؛ کتاب دوم تواریخ، فصل ۲۰، آیه ۳.</ref> و [[انجیل]]<ref>انجیل لوقا، فصل۲،‌آیه ۳۷، فصل ۴، آیه ۲ و فصل ۵، آیه ۳۴.</ref> گزارش‌هایی از روزه گرفتن امت‌های پیشین ذکر شده است. به تصریح تورات، [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]] پیش از دریافت [[الواح موسی |الواح]]، چهل شبانه‌روز روزه گرفت و از خوردن و آشامیدن خودداری نمود.<ref>سفر تثینه، فصل ۹، آیه ۹.</ref> در [[قرآن]] از روزه گرفتن [[زکریا (پیامبر)|زکریا(ع)]]<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۷.</ref> و [[حضرت مریم(س)|مریم(س)]]<ref>سوره مریم، آیه ۲۶.</ref> {{یاد|<nowiki> براساس برخی ازتفاسیر منظور از روزه زکریا و مریم در قرآن روزه سکوت است یعنی صحبت نکردن در طی روز یا روزهایی معیّن.( علامه طباطبایی]]، المیزان، چاپ اسماعیلیان، ج۲، ص۷.)}}و در روایات<ref>به‌عنوان نمونه نگاه کنید به: مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۲۷ و ج۱۷، ص۲۹۲.</ref> نیز از روزه در ادیان پیش از اسلام سخن به میان آمده است. همچنین گفته شده روزه در دیگر اقوام پیش از اسلام همچون مصریان، یونانیان، رومیان و هندیان قدیم نیز وجود داشته است.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۷.</ref>
+بنابر [[آیه]] ۱۸۳ [[سوره بقره]]، روزه در ادیان پیش از [[اسلام]] وجود داشته است.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۷ و ۸.</ref> در [[تورات]]<ref>نگاه کنید به: سفر خروج، فصل ۳۴، آیه ۲۸؛ کتاب دوم سموئیل، فصل ۱۲، آیه ۱۶؛ کتاب دوم تواریخ، فصل ۲۰، آیه ۳.</ref> و [[انجیل]]<ref>انجیل لوقا، فصل۲،آیه ۳۷، فصل ۴، آیه ۲ و فصل ۵، آیه ۳۴.</ref> گزارش‌هایی از روزه گرفتن امت‌های پیشین ذکر شده است. به تصریح تورات، [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]] پیش از دریافت [[الواح موسی |الواح]]، چهل شبانه‌روز روزه گرفت و از خوردن و آشامیدن خودداری نمود.<ref>سفر تثینه، فصل ۹، آیه ۹.</ref> در [[قرآن]] از روزه گرفتن [[زکریا (پیامبر)|زکریا(ع)]]<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۷.</ref> و [[حضرت مریم(س)|مریم(س)]]<ref>سوره مریم، آیه ۲۶.</ref> {{یاد|براساس برخی از تفاسیر منظور از روزه زکریا و مریم در قرآن روزه سکوت است.( علامه طباطبایی]]، المیزان، چاپ اسماعیلیان، ج۲، ص۷.)}}و در روایات<ref>به‌عنوان نمونه نگاه کنید به: مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۳، ص۴۲۷ و ج۱۷، ص۲۹۲.</ref> نیز از روزه در ادیان پیش از اسلام سخن به میان آمده است. همچنین گفته شده روزه در دیگر اقوام پیش از اسلام همچون مصریان، یونانیان، رومیان و هندیان قدیم نیز وجود داشته است.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۷.</ref>
 بر اساس منابع اسلامی، دستور روزۀ [[رمضان |ماه رمضان]] در [[۲ شعبان |دوم شعبان]]<ref>قمی، وقایع الایام، ۱۳۸۹ش، ص۴۹۵.</ref> یا [[۲۸ شعبان]] [[سال ۲ هجری قمری |سال دوم قمری]]، ۱۳ روز پس از [[تغییر قبله]] وضع شد.<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۲.</ref> این دستور و برخی احکام مربوط به آن در [[قرآن]] آمده است.<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۳-۱۸۵و۱۸۷.</ref> در ابتدای تشریع این حکم، روزه‌داران پس از [[افطار]] تنها تا پیش از خوابیدن مجاز به غذا خوردن بودند و [[آمیزش|رابطه جنسی]] در تمام ماه رمضان [[حرام]] بود، اما این دو حکم پس از مدتی [[ناسخ و منسوخ |نسخ]] شد.<ref>طبرسی، جوامع الجامع، جامعه مدرسین، ج۱، ص۱۰۶؛ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۸۱.</ref>
@@ خط ۶۰: / خط ۶۰: @@
 * روزۀ [[مستحب]]ی زن بدون موافقت شوهر
 * [[روزه وصال]]
-* روزه نذر برای موفق شدن به کار حرام<ref>یزدی، العروة الوثقی، مكتب آية الله العظمى السيد السيستاني، ج۲، ص۴۷۶.</ref>
+* روزه نذر برای موفق شدن به کار حرام<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، مکتب آیة الله العظمی السید السیستانی، ج۲، ص۴۷۶.</ref>
-* [[روزۀ سکوت]]: یعنی نیت کند که در طول روز یا برخی از ساعاتش در حال روزه حرف نزند و نیتش این باشد که اگر حرف بزند روزه‌اش باطل می شود.<ref>یزدی، العروة الوثقی، مكتب آية الله العظمى السيد السيستاني، ج۲، ص۴۷۶.</ref>
+* [[روزۀ سکوت]]: یعنی نیت کند که در طول روز یا برخی از ساعاتش در حال روزه حرف نزند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، مکتب آیة الله العظمی السید السیستانی، ج۲، ص۴۷۶.</ref>
 * روزۀ [[ایام تشریق]] (۱۲،۱۱و۱۳ ذی‌حجه) برای کسی که در سرزمین [[منی|مِنا]] است.
-* روزه مستحبی فرزند اگر موجب اذیت پدر و مادر شود. <ref>یزدی، العروة الوثقی، مكتب آية الله العظمى السيد السيستاني، ج۲، ص۴۷۶.</ref>
+* روزه مستحبی فرزند اگر موجب اذیت پدر و مادر شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، مکتب آیة الله العظمی السید السیستانی، ج۲، ص۴۷۶.</ref>
 {{پایان}}
 |-
-|روزۀ [[مکروه]] <ref>نجفی، جواهر الكلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۷، ص۱۰۳.</ref>{{یاد|کراهت در اینجا به معنای ثواب کمتر است.(طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۲۱).}}||{{ستون-شروع|۲}}
+|روزۀ [[مکروه]] <ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۷، ص۱۰۳.</ref>{{یاد|کراهت در اینجا به معنای ثواب کمتر است.(طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۲۱).}}||{{ستون-شروع|۲}}
 *روزۀ [[روز عاشورا]]
@@ خط ۷۴: / خط ۷۴: @@
 *قضای روزه واجبی که فرصت برای گرفتنش باقی است بدون رضایت میزبان
 *روزۀ مستحبی در سفر
-*روزۀ مستحبی فرزند بدون اذن پدر{{یاد| برخی فقهاء گفته اند که اگر  موجب اذیت پدر و مادر بشود جایز نیست واجازه را لازم ندانسته اند. <ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45840&mid=259097 حکم روزۀ مستحبی فرزند بدون اذن پدر]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref> }}
+*روزۀ مستحبی فرزند بدون اذن پدر{{یاد| برخی فقهاء گفته اند که اگر  موجب اذیت پدر و مادر بشود جایز نیست و اجازه را لازم ندانسته‌اند.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45840&mid=259097 حکم روزۀ مستحبی فرزند بدون اذن پدر]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref> }}
 {{پایان}}
 |-
@@ خط ۹۴: / خط ۹۴: @@
 # [[استمناء]] (خودارضایی)
 # اماله(تنقیه کردن) با مایعات
-# فرو بردن تمام سر در آب{{یاد| برخی مراجع همچون آیت الله شبیری و سیستانی فروبردن سر زیر آب را موجب بطلان روزه ندانسته، بلکه آن را حرام یا مکروه می‌دانند.(نگاه کنید به:‌ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۵۵؛ امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۹۱.)}}
+# فرو بردن تمام سر در آب{{یاد| برخی مراجع همچون آیت الله شبیری و سیستانی فروبردن سر زیر آب را موجب بطلان روزه ندانسته، بلکه آن را حرام یا مکروه می‌دانند.(نگاه کنید به: طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۵۵؛ امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۹۱.)}}
 # استفراغ کردن.
-# [[نیت]] قطع روزه یا نیت انجام‌دادن یکی از مبطلات آن.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۴۱- ۵۷۷؛ امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۹۱.</ref>{{یاد| نیت در روزه مانند دیگر عبادات از واجبات است یعنی انجام کار فقط برای اطاعت از دستور  خداوند واین نیت باید استمرار داشته باشد یعنی در اثنای روز اگر از نیت روزه گرفتن برگردد به طوری که قصد ادامه‌ی روزه نداشته باشد  روزه‌اش باطل می‌شود و قصد دوباره‌ی او برای ادامه‌ی روزه فایده ندارد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=26781 احکام روزه]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> }}
+# [[نیت]] قطع روزه یا نیت انجام‌دادن یکی از مبطلات آن.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۴۱- ۵۷۷؛ امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۸۹۱.</ref>
 {{پایان}}
@@ خط ۱۰۲: / خط ۱۰۲: @@
 ===مکروهات روزه===
-به گفته فقیهان انجام برخی کارها در حال روزه [[مکروه]] است؛ از جمله: لمس، بوسیدن و ملاعبه با همسر، [[سرمه کشیدن]]،‌ هرکاری که موجب ضعف شود، بوییدن گل‌ها، مرطوب کردن لباس،‌ هرکاری که موجب خون‌آلود شدن دهان شود مثل دندان کشیدن،‌ مضمضه کردن آب بدون غرض عقلایی.<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۱۷۱و۱۷۲.</ref>
+به گفته فقیهان انجام برخی کارها در حال روزه [[مکروه]] است؛ از جمله: لمس، بوسیدن و ملاعبه با همسر، [[سرمه کشیدن]]، هرکاری که موجب ضعف شود، بوییدن گل‌ها، مرطوب کردن لباس، هرکاری که موجب خون‌آلود شدن دهان شود مثل دندان کشیدن، مضمضه کردن آب بدون غرض عقلایی.<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۱۷۱و۱۷۲.</ref>
 ===کسانی که نباید روزه بگیرند===
 روزه [[رمضان |ماه رمضان]] بر هر [[تکلیف |مکلف]]ی [[واجب]] است، مگر این افراد:
-#كسى كه به جهت پيرى نمى‌تواند روزه بگيرد، یا روزه‌داری برای او سخت است؛‌ البته در صورت دوم باید برای هر روز یک [[مد طعام]] به فقیر دهد.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۵۵، م۱۷۲۵.</ref>
+#کسی که به جهت پیری نمی‌تواند روزه بگیرد، یا روزه‌داری برای او سخت است؛ البته در صورت دوم باید برای هر روز یک [[مد طعام]] به فقیر دهد.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۵۵، م۱۷۲۵.</ref>
 #بیماری که زیاد تشنه می‌شود و نمی‌تواند تشنگی را تحمل کند یا برای او تحمل تشنگی سخت است؛ البته در صورت دوم باید برای هر روز یک [[مد طعام]] به [[فقیر]] دهد.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۵۶، م۱۷۲۷.</ref>
 #زن باردار یا شیرده‌ای که شیرش کم است و روزه برای بچه یا خودش ضرر دارد؛ البته باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهد و روزه‌هایش را [[اداء|قضا]] کند.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۵۷-۹۵۸، م۱۷۲۸ و ۱۷۲۹.</ref>
-#کسی که به جهت ضعف جسمانی روزه گرفتن برایش قابل تحمل نیست یا برایش ضرر دارد؛ البته قضای این روزه‌ بر او واجب است و اگر نتواند تا رمضان بعد قضا کند، باید برای هر روز، یک مد طعام به فقیر دهد.<ref>امام خمینی، استفتائات، ج۱، ص۳۳۳، س۸۸؛ [http://hawzahnews.com/detail/News/334697 «نظر مراجع عظام تقلید پیرامون روزه‌داری با ضعف جسمانی»، برگزاری رسمی حوزه.].</ref>
+#کسی که به جهت ضعف جسمانی روزه گرفتن برایش قابل تحمل نیست یا برایش ضرر دارد؛ البته قضای این روزه بر او واجب است و اگر نتواند تا رمضان بعد قضا کند، باید برای هر روز، یک مد طعام به فقیر دهد.<ref>امام خمینی، استفتائات، ج۱، ص۳۳۳، س۸۸؛ [http://hawzahnews.com/detail/News/334697 «نظر مراجع عظام تقلید پیرامون روزه‌داری با ضعف جسمانی»، برگزاری رسمی حوزه.].</ref>
 #[[ سفر شرعی|مسافری]]{{یاد|منظور از مسافر در شرع کسی است که مسافت [[سفر شرعی |سفرش]]  حداقل هشت فرسخ(۴۱ کیلومتر، رفت و برگشت) باشد؛(امام خمینی، توضیح المسائل(مُحَشّی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۶۸۴، م۱۲۷۲).}} که کمتر از ده روز در مقصد بماند.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۵۱، م۱۷۱۴ و ۱۷۲۳.</ref>البته [[کثیر السفر |کثیرالسفر]] و کسانی مثل رانندگان که شغل آنها سفر کردن است، از این حکم مستثتی هستند.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۷۰۱.</ref>
@@ خط ۱۲۰: / خط ۱۲۰: @@
 {{اصلی|کفاره روزه}}
 چند نکته درباره قضا و کفاره روزه:
-*کسی که روزه ماه رمضان بر او [[واجب]] بوده و نگرفته است باید آن را قضا کند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۳۵-۶۳۷؛ امام خمینی، تحرير الوسيلة‌، دارالعلم، ج۱، ص۲۹۸.</ref> قضای روزه، [[واجب فوری]] نیست، ولی باید تا قبل از ماه رمضان بعد انجام شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۳۹؛ امام خمینی، تحرير الوسيلة‌، دارالعلم، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
+*کسی که روزه ماه رمضان بر او [[واجب]] بوده و نگرفته است باید آن را قضا کند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۳۵-۶۳۷؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دارالعلم، ج۱، ص۲۹۸.</ref> قضای روزه، [[واجب فوری]] نیست، ولی باید تا قبل از ماه رمضان بعد انجام شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۳۹؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دارالعلم، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
-*کسی که در ماه رمضان به جهت بیماری روزه نگرفته و تا رمضان بعدی نیز نتواند روزه بگیرد، قضای آنها واجب نیست، ولی باید برای هر روز، یک [[مد طعام|مُد طعام]] (۷۵۰ گرم گندم) به [[فقیر]] کفاره دهد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۴۰و۶۴۱؛ امام خمینی، تحرير الوسيلة‌، دار العلم، ج۱، ص۲۹۹.</ref>
+*کسی که در ماه رمضان به جهت بیماری روزه نگرفته و تا رمضان بعدی نیز نتواند روزه بگیرد، قضای آنها واجب نیست، ولی باید برای هر روز، یک [[مد طعام|مُد طعام]] (۷۵۰ گرم گندم) به [[فقیر]] کفاره دهد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۴۰و۶۴۱؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دار العلم، ج۱، ص۲۹۹.</ref>
-*کسی که عمدا و بدون عذر شرعی، روزه واجبش را نگرفته، علاوه بر قضا، کفاره نیز بر او واجب است<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۲۶؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۱۶۹.</ref> و کفاره آن، غذا دادن به شصت فقیر و یا دو ماه روزه است که ۳۱ روز آن باید پشت سر هم باشد.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۲۸و۹۲۹؛ امام خمینی، تحرير الوسيلة‌، دارالعلم، ج۱، ص۲۸۹.</ref>
+*کسی که عمدا و بدون عذر شرعی، روزه واجبش را نگرفته، علاوه بر قضا، کفاره نیز بر او واجب است<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۲۶؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۱۶۹.</ref> و کفاره آن، غذا دادن به شصت فقیر و یا دو ماه روزه است که ۳۱ روز آن باید پشت سر هم باشد.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۲۸و۹۲۹؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دارالعلم، ج۱، ص۲۸۹.</ref>
-*در صورت تأخیر بدون عذر در انجام قضای روزه تا ماه رمضان بعد، کفاره تأخیر (به ازای هر روزه یک [[مد طعام]]) نیز به آن تعلق می‌گیرد.<ref>امام خمینی، تحرير الوسيلة‌، دارالعلم، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
+*در صورت تأخیر بدون عذر در انجام قضای روزه تا ماه رمضان بعد، کفاره تأخیر (به ازای هر روزه یک [[مد طعام]]) نیز به آن تعلق می‌گیرد.<ref>امام خمینی، تحریر الوسیلة، دارالعلم، ج۱، ص۲۹۸.</ref>
-*در صورتی که روزه ماه رمضان با کار [[حرام|حرامی]] مانند خوردن [[خمر|شراب]] یا [[زنا]]، باطل شود، [[کفاره جمع]] دارد؛ یعنی باید برای هر روز، هم شصت روز روزه بگیرد و هم به شصت فقیر غذا دهد،<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۳۴۴.</ref> البته برخی [[سید علی حسینی سیستانی|مراجع]]، [[کفاره جمع]] را [[احتیاط مستحب]] دانسته‌اند.<ref>سیستانی، توضیح المسائل، ۱۳۹۳ش، ص۲۹۸-۲۹۹.‌</ref>
+*در صورتی که روزه ماه رمضان با کار [[حرام|حرامی]] مانند خوردن [[خمر|شراب]] یا [[زنا]]، باطل شود، [[کفاره جمع]] دارد؛ یعنی باید برای هر روز، هم شصت روز روزه بگیرد و هم به شصت فقیر غذا دهد،<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۳۴۴.</ref> البته برخی [[سید علی حسینی سیستانی|مراجع]]، [[کفاره جمع]] را [[احتیاط مستحب]] دانسته‌اند.<ref>سیستانی، توضیح المسائل، ۱۳۹۳ش، ص۲۹۸-۲۹۹.</ref>
 ==درجات روزه==
@@ خط ۱۴۰: / خط ۱۴۰: @@
 *احکام روزه، اثر محمدحسین فلاح‌زاده، انتشارات امیرکبیر.
 *احکام، اسرار و فوائد روزه، اثر محی‌الدین مستو درباره احکام روزه از منظر فقه شافعی نوشته شده و به فوائد و مباحث تاریخی آن نیز پرداخته است.
-*روزه، می‌تواند زندگی‌ات را نجات دهد، نوشته هربرت. م. شلتون. ترجمه ماشاء‌الله فرخنده، انتشارات نسل نواندیش.
+*روزه، می‌تواند زندگی‌ات را نجات دهد، نوشته هربرت. م. شلتون. ترجمه ماشاءالله فرخنده، انتشارات نسل نواندیش.
-*احکام روزه: ‌شرایط روزه، مفطرات روزه، قضا و کفاره، پژوهشکده باقرالعلوم(ع) در دو جلد.
+*احکام روزه: شرایط روزه، مفطرات روزه، قضا و کفاره، پژوهشکده باقرالعلوم(ع) در دو جلد.
 *روزه درمان بیماری‌های روح و جسم، حسین موسوی‌راد، دفتر انتشارات اسلامی.
@@ خط ۱۷۱: / خط ۱۷۱: @@
 * ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمدابوالفضل ابراهیم، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
 * ابن‌شعبه، حسن بن علی، تحف العقول، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۳۶۳ش.
-* ابن‌فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، قم، مكتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
+* ابن‌فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
 * اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۰۳ق.
-* امام خمینی، سید روح‌ الله، تحرير الوسيلة‌، قم، دارالعلم، چاپ اول، بی‌تا.
+* امام خمینی، سید روح الله، تحریر الوسیلة، قم، دارالعلم، چاپ اول، بی‌تا.
-* امام خمینی، سید روح‌‌ الله، استفتائات، قم، دفتر نشر اسلامی، بی‌تا.
+* امام خمینی، سید روح الله، استفتائات، قم، دفتر نشر اسلامی، بی‌تا.
-* ‌امام خمینی، سید روح‌ الله، توضیح المسائل(محشی)، تحقیق و تصحیح سیدمحمدحسین بنی‌هاشمی خمینى‌، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق.
+* امام خمینی، سید روح الله، توضیح المسائل(محشی)، تحقیق و تصحیح سیدمحمدحسین بنی‌هاشمی خمینی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق.
 * امام صادق(ع)، جعفر بن محمد(منسوب)، مصباح الشریعة، بیروت، اعلمی، چاپ اول، ۱۴۰۰ق.
 * انصاریان، حسین، عرفان اسلامی، قم، دارالعرفان، ۱۳۸۶ش.
@@ خط ۱۸۵: / خط ۱۸۵: @@
 * حکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، قم، مؤسسة دارالتفسیر، ۱۳۷۴ش.
 * حکیم، سید محمدسعید، مصباح المنهاج کتاب الصوم، قم، دارالهلال، ۱۴۲۵ق.
-*‌ راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، بیروت - دمشق، دارالقلم - الدار الشامیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
+* راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، بیروت - دمشق، دارالقلم - الدار الشامیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
 * راوندی، قطب‌الدین، الدعوات، مدرسة الامام المهدی(عج)، ۱۳۶۶ش.
-* رضایی،‌ علی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/7416/92425 روزه‌داری و سلامت از نگاه پزشکی]»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ بازدید:‌ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ش.
+* رضایی، علی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/7416/92425 روزه‌داری و سلامت از نگاه پزشکی]»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ش.
 * سبزواری، سید عبدالاعلی، مهذب الاحکام، قم، مؤسسة المنار، ۱۴۱۳ق.
-* سید مرتضی، علی بن حسین، جمل العلم و العمل، نجف، مطبعة الآداب‌، چاپ اول، ۱۳۸۷ق.
+* سید مرتضی، علی بن حسین، جمل العلم و العمل، نجف، مطبعة الآداب، چاپ اول، ۱۳۸۷ق.
-* شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی،‌ چاپ دوم، ۱۴۱۷ق.
+* شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۷ق.
 * صدوق، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا(ع)، تحقیق مهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، چاپ اول، ۱۳۷۸ق.
 * صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، تحقیق علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
 * طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر نشر اسلامی.
 * طباطبائی، سید محمدحسین، تعالیم اسلام، با گردآوری هادی خسرو شاهی، قم، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۷ش.
-* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی(محشی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی،‌ چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
+* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی(محشی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
 * طبرسی، حسن بن فضل، جوامع الجامع، تحقیق مؤسسه نشر اسلامی، قم، جامعه مدرسین.
 * طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم، انتشارات شریف رضی، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ق.
 * طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دارالثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
 * علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، تذکرة الفقها، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
-* علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیه، چاپ اول، ‌۱۴۱۲ق.
+* علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
 * عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر عیاشی، تصحیح سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران، المکتبة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.
-* فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، قم، هجرت،‌ چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.
+* فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، قم، هجرت، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.
-* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تصحیح طیب موسوى جزائرى، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.
+* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تصحیح طیب موسوی جزائری، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.
-*‌[http://aftabnews.ir/fa/news/201772/ «کاهش ۵ تا ۳۳ درصدی جرایم در ماه رمضان»، پایگاه خبری آفتاب]،‌ تاریخ درج مطلب: ۲۶ تیر ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ش.
+*[http://aftabnews.ir/fa/news/201772/ «کاهش ۵ تا ۳۳ درصدی جرایم در ماه رمضان»، پایگاه خبری آفتاب]، تاریخ درج مطلب: ۲۶ تیر ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ش.
 * کلینی، محمد بن یعقوب‏، الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
 * مؤسسة دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه مطابق مکتب اهل بیت علیهم‌السلام، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش.
-* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء‌التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
+* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
 * محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
 * محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، دارالحدیث، ۱۴۱۶ق.
-*مشکینی، علی‌، مصطلحات الفقه،  تحقیق: حمید احمدی جلفایی، قم، مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۲ش/۱۴۳۴ق.
+*مشکینی، علی، مصطلحات الفقه،  تحقیق: حمید احمدی جلفایی، قم، مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۲ش/۱۴۳۴ق.
-* نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء‌التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
+* نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
 * [http://hawzahnews.com/detail/News/334697 «نظر مراجع عظام تقلید پیرامون روزه‌داری با ضعف جسمانی»، خبرگزاری رسمی حوزه،] تاریخ درج مطلب: ۱۶ تیر ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ش.
 * [http://shabestan.ir/detail/News/1170055، «نقش روزه در تعالی انسان از منظر عرفان اسلامی»]، سایت خبرگزاری شبستان، تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
@@ خط ۲۲۱: / خط ۲۲۱: @@
 ==پیوند به بیرون==
 {{ستون-شروع|۲}}
-* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/246810/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 «روزه»،‌ دایرة المعارف بزرگ اسلامی]
+* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/246810/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 «روزه»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی]
-* [http://rch.ac.ir/article/Details/13452 «روزه»،‌ دانشنامه جهان اسلام.]
+* [http://rch.ac.ir/article/Details/13452 «روزه»، دانشنامه جهان اسلام.]
 * [http://maarefquran.org/index.php/page,articleList/categoryID,733 مقالات متعدد مرتبط با روزه، پرتال جامع علوم و معارف قرآن.]
 * [https://hawzah.net/fa/Subjects/79356/%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 «فقه روزه»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]