اسلام‌هراسی: تفاوت میان نسخه‌ها

امروزه، پدیده اسلام‌هراسی را از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین دغدغه‌های جهان غرب و مسیحیت در مقابل [[جهان اسلام]] می‌دانند.<ref>ناصری طاهری، «مبانی و ریشه‌های تاریخی اسلام‌هراسی غرب؛بررسی موردی جنگ‌های صلیبی»، ص۱۲۳.</ref> ظهور این پدیده در جهان معاصر را به وجود اختلافات و برخوردهای جهان اسلام و جهان غرب در گذشته‌های دور و نزدیک بازگردانده‌اند که با وجود شکل‌گیری گونه‌هایی از هم‌زیستی‌ میان مسلمانان و غربی‌ها، همچنان تعارض میان هر دو طرف مشهود است.<ref>قنبرلو، «۱۱ سپتامبر و گسترش پدیده اسلام‌هراسی در غرب»، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref>  

واژه اسلام‌هراسی با وجود حضور مصادیق آن در تاریخ طولانی تحولات سیاسی‌ـ‌اجتماعیِ جامعهٔ جهانی،<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱.</ref> از اصطلاحات تازه‌ای است که دههٔ ۱۹۸۰ میلادی شکل گرفت و با حملات یازده سپتامبر، بسیار رواج یافت.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> در این دوران، از اسلام به عنوان امپراتوری شیطانی به جای کمونیسم نام بردند و آن را خطری برای صلح و امنیت جهانی به شمار آوردند.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۹۹.</ref>

اسلام‌هراسی (به انگلیسی: islamophobia) را ترس، نفرت شدید و غیرمنطفی، پیش‌داوری و تبعیض غیرعقلانی در قبال [[اسلام]] و [[مسلمان|مسلمانان]] تعریف می‌کنند.<ref>مجیدی و صادقی، اسلام‌هراسی غربی، ۱۳۹۳ش، ص۲۰-۲۱؛ علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۱۰۴؛ علیزاده و همکاران، «بررسی پدیده اسلام‌هراسی و راهکارهای قرآنی مقابله با آن»، ص۳۸۱.</ref> به نقل از موسسه رانیمد تراست انگلستان، در گزارشی تحت عنوان «اسلام‌هراسی: چالشی علیه تمامی ما» آمده است که اسلام‌هراسی ترس و نفرت از اسلام و بنابراین ترس و نفرت از مسلمانان است که باعث طرد آنان از زندگی اقتصادی، اجتماعی و عمومی کشورهای غیراسلامی و تبعیض علیه آنها می‌شود.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۹.</ref>  

پژوهشگران سیاسی مضمون اسلام‌هراسی آن دانسته‌اند که [[جهان اسلام|دنیای اسلام]] و به‌ویژه مسلمانان مقیم کشورهای غربی، منشأ تهدید و خطر برای مردم، فرهنگ و تمدن غربی تلقی شوند.<ref>سید امامی و حسینی فائق، «زمینه‌های رشد اسلام‌هراسی ساختمند در بریتانیا»، ص۱۰۱.</ref> همچنین گفته شده اسلام‌هراسی دربردارندهٔ این برداشت است که اسلام ارزش مشترکی با دیگر فرهنگ‌ها ندارد و در مقایسه با غرب در موقعیت فرودست است.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> از دیگر شاخص‌ها که در شناخت اسلام‌هراسی ارائه شده، می‌توان به مواردی چون تلقی تحجر و عقب‌ماندگی و خشونت‌ورزی و تروریسم به‌عنوان ویژگی مسلمانان، شناخت اسلام به‌مثابه یک بلوک قدرت متصلب، تصور تمدن اسلامی به‌عنوان تمدنی ناسازگار با دنیای غرب و در نهایت عادی دانستن خصومت علیه مسلمانان اشاره کرد.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۸-۴۱؛ عیسی‌زاده و همکاران، «راهبردهای فهم پدیده اسلام‌هراسی بر پایه شرق‌شناسی»، ص۱۳۴.</ref>

عده‌ای از پژوهشگران، اسلام‌هراسی را مجموعه‌ای از تصورات می‌دانند که توسط تکنولوژی‌های خاص ارتباطی مانند روزنامه‌ها و شبکه‌های ماهواره‌ای ایجاد شده و تقویت می‌شود.<ref>نظری، «فرایندهای هویتی در غرب و بازنمایی سیاست‌گذاری مبتنی بر هراس: درک زمینه‌های اسلام‌هراسی»، ص۱۲۴.</ref> به گفته اصغر افتخاری از پژوهشگران سیاسی، اسلام‌هراسی ایجاد نوعی تصویر ذهنیِ منفی نسبت به اسلام توسط رسانه‌ها در جهان غرب است، به‌گونه‌ای که مخاطب آن در مقابل استقرار و توسعهٔ نظام اسلامی، از خود واکنش منفیِ نظری یا عملی بروز می‌دهد.<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱-۳۲.</ref>

[[پرونده:اسلام_هراسی.jpg|بندانگشتی|300px|کاریکاتوری دربارهٔ تلاش برای به تصویر کشیدن چهره‌ای منفی از اسلام]]

 

* خشونت: حملات فیزیکی، تخریب و آسیب‌رسانی به اموال و نیز حملات لفظی؛

* تبعیض: تبعیض در حقوق شهروندی؛ مثلاً در محل کار و در ارائه خدمات بهداشتی و آموزشی؛

* پیش‌داوری: پیش‌داوری در دو حوزهٔ رسانه‌ها و برخوردهای روزمره مانند انتشار کاریکاتور علیه اسلام و توهین به مقدسات اسلامی، مانند [[قرآن]]؛

* طرد: راندن مسلمانان از سیاست و حکومت و اشتغال و مدیریت و مسئولیت.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۲۴</ref>