پرش به محتوا

اسلام‌هراسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۱۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ نوامبر ۲۰۲۳
جز
خط ۹: خط ۹:
در تعریف اسلام‌هراسی (islamophobia)، آن را ترس، پیش‌داوری و تبعیض غیرعقلانی در قبال [[اسلام]] و [[مسلمان|مسلمانان]] دانسته‌اند.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۱۰۴؛ علیزاده و همکاران، «بررسی پدیده اسلام‌هراسی و راهکارهای قرآنی مقابله با آن»، ص۳۸۱.</ref> به نقل از موسسه رانیمد تراست انگلستان در گزارشی تحت عنوان «اسلام‌هراسی: چالشی علیه تمامی ما» آمده است که اسلام‌هراسی ترس و نفرت از اسلام و بنابراین ترس و نفرت از مسلمانان است که باعث طرد آنان از زندگی اقتصادی، اجتماعی و عمومی کشورهای غیراسلامی و تبعیض علیه آنها می‌شود.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۹.</ref>  
در تعریف اسلام‌هراسی (islamophobia)، آن را ترس، پیش‌داوری و تبعیض غیرعقلانی در قبال [[اسلام]] و [[مسلمان|مسلمانان]] دانسته‌اند.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۱۰۴؛ علیزاده و همکاران، «بررسی پدیده اسلام‌هراسی و راهکارهای قرآنی مقابله با آن»، ص۳۸۱.</ref> به نقل از موسسه رانیمد تراست انگلستان در گزارشی تحت عنوان «اسلام‌هراسی: چالشی علیه تمامی ما» آمده است که اسلام‌هراسی ترس و نفرت از اسلام و بنابراین ترس و نفرت از مسلمانان است که باعث طرد آنان از زندگی اقتصادی، اجتماعی و عمومی کشورهای غیراسلامی و تبعیض علیه آنها می‌شود.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۹.</ref>  


پژوهشگران سیاسی مضمون اسلام‌هراسی آن آن دانسته‌اند که [[جهان اسلام|دنیای اسلام]] و به‌ویژه مسلمانان مقیم کشورهای غربی، منشأ تهدید و خطر برای مردم، فرهنگ و تمدن غربی تلقی شوند.<ref>سید امامی و حسینی فائق، «زمینه‌های رشد اسلام‌هراسی ساختمند در بریتانیا»، ص۱۰۱.</ref> همچنین گفته شده؛ اسلام‌هراسی در بر دارنده این برداشت است که اسلام ارزش مشترک با دیگر فرهنگ‌ها ندارد و در مقایسه با غرب در موقعیت فرودست قرار دارد و بیش از‌ این که دین باشد، یک‌ ایدئولوژی سیاسی است.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> از دیگر شاخص‌ها که در شناخت اسلام‌هراسی ارائه شده، می‌توان به مواردی چون: تلقی خشونت‌ورزی و تروریسم به‌عنوان ویژگی مسلمانان، شناخت اسلام به‌مثابه یک بلوک قدرت متصلب، تصور تمدن اسلامی به‌عنوان تمدنی ناسازگار با دنیای غرب و در نهایت عادی دانستن خصومت علیه مسلمانان اشاره کرد.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۸-۴۱.</ref>
پژوهشگران سیاسی مضمون اسلام‌هراسی آن دانسته‌اند که [[جهان اسلام|دنیای اسلام]] و به‌ویژه مسلمانان مقیم کشورهای غربی، منشأ تهدید و خطر برای مردم، فرهنگ و تمدن غربی تلقی شوند.<ref>سید امامی و حسینی فائق، «زمینه‌های رشد اسلام‌هراسی ساختمند در بریتانیا»، ص۱۰۱.</ref> همچنین گفته شده؛ اسلام‌هراسی در بر دارنده این برداشت است که اسلام ارزش مشترک با دیگر فرهنگ‌ها ندارد و در مقایسه با غرب در موقعیت فرودست قرار دارد.<ref>مرشدی‌زاده و غفاری، «اسلام‌هراسی در اروپا، ریشه‌ها و عوامل»، ص۱۱۴.</ref> از دیگر شاخص‌ها که در شناخت اسلام‌هراسی ارائه شده، می‌توان به مواردی چون: تلقی خشونت‌ورزی و تروریسم به‌عنوان ویژگی مسلمانان، شناخت اسلام به‌مثابه یک بلوک قدرت متصلب، تصور تمدن اسلامی به‌عنوان تمدنی ناسازگار با دنیای غرب و در نهایت عادی دانستن خصومت علیه مسلمانان اشاره کرد.<ref>مسلمی، «گزارش رانیمد تراس/ اسلام هراسی: چالشی در برابر همه ما»، ص۳۸-۴۱.</ref>


به گفته اصغر افتخاری از پژوهشگران سیاسی، اسلام‌هراسی ایجاد نوعی تصویر ذهنیِ منفی نسبت به اسلام توسط رسانه‌ها در جهان غرب است به گونه‌ای که مخاطب آن در مقابل استقرار و توسعه نظام اسلامی از خود واکنش منفی (نظری یا عملی) بروز می‌دهد.<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱-۳۲.</ref>  
عده‌ای از پژوهشگران، اسلام‌هراسی را مجموعه‌ای از تصورات دانسته‌اند که توسط تکنولوژی‌های خاص ارتباطی مانند روزنامه‌ها و شبکه‌های ماهواره‌ای ایجاد شده و تقویت می‌شود.<ref>نظری، «فرایندهای هویتی در غرب و بازنمایی سیاست‌گذاری مبتنی بر هراس: درک زمینه‌های اسلام‌هراسی»، ص۱۲۴.</ref> به گفته اصغر افتخاری از پژوهشگران سیاسی، اسلام‌هراسی ایجاد نوعی تصویر ذهنیِ منفی نسبت به اسلام توسط رسانه‌ها در جهان غرب است به گونه‌ای که مخاطب آن در مقابل استقرار و توسعه نظام اسلامی از خود واکنش منفی (نظری یا عملی) بروز می‌دهد.<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۱-۳۲.</ref>  


== اهمیت و جایگاه ==
== اهمیت و جایگاه ==
توفیق نسبی جهان غرب در رواج پروژه اسلام‌هراسی از دلایل اهمیت بررسی این پدیده در جهان اسلام دانسته شده است.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۱۰۱؛ افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۲۹.</ref> به گفته پژوهشگران سیاسی، شکل‌گیری جنبش‌های اسلامی در دهه‌های ۵۰ تا ۷۰ قرن بیستم میلادی با اهداف استعمارستیزانه و طرح ایده حکومت جهانی<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۰.</ref> و همچنین مطرح شده اسلام به عنوان مهم‌ترین جریان ضد غرب پس از فروپاشی شوروی<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۹۹.</ref> باعث شد قدرت‌های مسلط جهانی برای تضعیف و خارج کردن اسلام از معادلات قدرت از راهبردهایی چون پروژه اسلام‌هراسی در مقابل راهبرد «دعوت اسلامی» استفاده کنند.<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۰.</ref>
توفیق نسبی جهان غرب در رواج پروژه اسلام‌هراسی از دلایل اهمیت بررسی این پدیده در جهان اسلام دانسته شده است.<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۱۰۱؛ افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۲۹.</ref> به گفته پژوهشگران سیاسی، شکل‌گیری جنبش‌های اسلامی در دهه‌های ۵۰ تا ۷۰ قرن بیستم میلادی با اهداف استعمارستیزانه و طرح ایده حکومت جهانی<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۰.</ref> و همچنین مطرح شده اسلام به عنوان مهم‌ترین جریان ضد غرب پس از فروپاشی شوروی<ref>علی‌پور و همکاران، «راهبردهای پیشگیری و مقابله با اسلام‌هراسی»، ص۹۹.</ref> باعث شد قدرت‌های مسلط جهانی برای تضعیف و خارج کردن اسلام از معادلات قدرت از راهبردهایی چون پروژه اسلام‌هراسی در مقابل راهبرد «دعوت اسلامی» استفاده کنند.<ref>افتخاری، «دو چهره اسلام‌هراسی: سلبی و ایجابی در تبلیغات غرب»، ص۳۰.</ref>
 
همچنین گفته شده نظریه‌پردازان سیاسی غربی نظیر ساموئل هانتینگتون و برناد لوئیس با بهره‌گیری از مفاهیمی چون [[اسلام‌گرایی]]، [[بنیادگرایی]] و سنت‌گرایی در پی القای اسلام‌هراسی برآمده‌اند و با وجود برخی از این زمینه‌ها در کشورهای اسلامی مانند فعالیت‌های گروه‌های تندرو، تلاش آنها در رواج اسلام‌هراسی با موفقیت نیز همراه بوده است.<ref>نظری، «فرایندهای هویتی در غرب و بازنمایی سیاست‌گذاری مبتنی بر هراس: درک زمینه‌های اسلام‌هراسی»، ص۱۲۰؛ دگمجیان، اسلام در انقلاب: جنبش‌های اسلامی در جهان عرب، ۱۳۷۷ش، ص۱۹-۲۹.</ref> بر این اساس اندیشمندان تأکید کرده‌اند فهم درست پروژه اسلام‌هراسی و توجه به زمینه‌ها و عوامل آن و اتخاذ رویکردهای مناسب جهت کاهش اثرات آن باید از مهم‌ترین اقدامات مسلمانان و حکومت‌های اسلامی باشد.<ref>نظری، «فرایندهای هویتی در غرب و بازنمایی سیاست‌گذاری مبتنی بر هراس: درک زمینه‌های اسلام‌هراسی»، ص۱۳۶-۱۳۷.</ref>


==ابعاد و شیوه‌ها==
==ابعاد و شیوه‌ها==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۸۸

ویرایش