Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۰۲
ویرایش
آیه مشورت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| آیات مرتبط = آیه ۲۳۳ [[سوره بقره]] | | آیات مرتبط = آیه ۲۳۳ [[سوره بقره]] | ||
}} | }} | ||
'''آیه | '''آیه مشورت''' ([[سوره آل‌عمران|آل عمران]]: ۱۵۹) مردم را به سهیم‌شدن در فرایند تصمیم‌گیری‌های مرتبط با امور عمومی جامعه تشویق می‌کند و حاکمان را ملزم به [[مشورت]] با مردم و تبعیت از نتیجه آن می‌داند. [[اسباب نزول|دلیل نزول]] آیه مشورت را تأیید [[سیره نبوی|سیره پیامبر(ص)]] در مشورت با [[صحابه|اصحاب خود]] درباره [[غزوه احد|جنگ احد]] دانسته‌اند. | ||
برخی از مفسران انجام مشورت را بر حاکمان [[واجب]] می‌دانند و معتقدند حاکم اگرچه عالم عادل هم باشد نباید فقط به صلاحدید خود عمل کند؛ چنانچه پیامبر(ص) با وجود اتصال به مبدأ وحی، مشورت می‌کرد. البته گفته شده قلمرو مشورت امور عمومی و حکومتی است و امور دینی و تشریعی و حلال و حرام خدا را در بر نمی‌گیرد. | برخی از مفسران انجام مشورت را بر حاکمان [[واجب]] می‌دانند و معتقدند حاکم اگرچه عالم عادل هم باشد نباید فقط به صلاحدید خود عمل کند؛ چنانچه پیامبر(ص) با وجود اتصال به مبدأ وحی، مشورت می‌کرد. البته گفته شده قلمرو مشورت امور عمومی و حکومتی است و امور دینی و تشریعی و حلال و حرام خدا را در بر نمی‌گیرد. | ||
مفسران ذیل | مفسران ذیل آیه مشورت فوایدی برای مشورت برشمرده‌اند؛ از جمله بالا بردن سطح تفکر مردم، احساس مسئولیت آنها نسبت به امور جامعه، گزینش بهترین رأی، دوری از تک‌روی، اصلاح مردم و متصف شدن آنها به اخلاق نیکو و تجلیل از مردم. آموزه‌های شورایی قرآن از منظر برخی اندیشمندان اسلامی مناسب‌ترین روش برای تشکیل [[حکومت اسلامی]] دانسته شده است. | ||
==معرفی اجمالی، متن و ترجمه== | ==معرفی اجمالی، متن و ترجمه== | ||
آيه ۱۵۹ سوره آل عمران به عنوان آیه مشورت معرفی شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۸۷-۸۸.</ref> البته مفسران علاوه بر این آیه،<ref>مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۱۸۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ۱۴۲-۱۴۸.</ref> ذیل آیه ۳۸ سوره شوری نیز مسئله مشورت و اهمیت آن را بررسی کرده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۶۳</ref> پژوهشگران دینی معتقدند این آیات باعث بسط مشورت در جامعه شد و همه مردم در فرایند تصمیم‌گیری‌ها سهیم شدند. به گفته آنان در این آیات وجهه حکومتی پیامبر(ص) مورد خطاب قرار گرفته است نه حیثیت پیامبری | آيه ۱۵۹ سوره آل عمران به عنوان آیه مشورت معرفی شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۸۷-۸۸.</ref> البته مفسران علاوه بر این آیه،<ref>مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۱۸۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ۱۴۲-۱۴۸.</ref> ذیل [[آیه ۳۸ سوره شوری]] نیز مسئله مشورت و اهمیت آن را بررسی کرده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۶۳</ref> پژوهشگران دینی معتقدند این آیات باعث بسط مشورت در جامعه شد و همه مردم در فرایند تصمیم‌گیری‌ها سهیم شدند. به گفته آنان در این آیات وجهه حکومتی پیامبر(ص) مورد خطاب قرار گرفته است نه حیثیت پیامبری او؛ زیرا پیام‌آوری رابطه‌ای مستقیم با خدا است و نیازی به خلق ندارد در حالی که مشورت، خصلت مثبت حکومت است و غیر قابل تجدید نظر، حتّی اگر در رأس آن معصوم نشسته باشد.<ref>مبلغی، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n120503/ «نقش مشورت و مشارکت در فرایند تصمیم سازی با نگاهی تاریخی و تطبیقی»]، مندرج در پرتال امام خمینی.</ref> | ||
توصیه به مشورت در آیه ۱۵۹ سوره آل عمران در ضمن مجموعه‌ای از دستورهای اخلاقی آمده است. در این آیه خطاب به پیامبر اسلام(ص)، با اشاره به نرم‌خویی او که باعث جلب [[مسلمان|مسلمانان]] شده، از او می‌خواهد ضمن عفو خطاکاران جنگ احد و [[استغفار|طلب آمرزش]] برای کشته‌شدگان جنگ، در کارها نیز با مسلمانان مشورت کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۱۴۰-۱۴۳.</ref> | توصیه به مشورت در آیه ۱۵۹ سوره آل عمران در ضمن مجموعه‌ای از دستورهای اخلاقی آمده است. در این آیه خطاب به پیامبر اسلام(ص)، با اشاره به نرم‌خویی او که باعث جلب [[مسلمان|مسلمانان]] شده، از او می‌خواهد ضمن عفو خطاکاران جنگ احد و [[استغفار|طلب آمرزش]] برای کشته‌شدگان جنگ، در کارها نیز با مسلمانان مشورت کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۱۴۰-۱۴۳.</ref> | ||