۱۷٬۱۳۹
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسههای عربی) |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==آیة الکرسی یا آیات الکرسی== | ==آیة الکرسی یا آیات الکرسی== | ||
مشهور میان مفسران شیعه آن است که آیة الکرسی فقط آیه ۲۵۵ [[سوره بقره]] است<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۱۷۴؛ کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۱۹.</ref> و دو [[آیه]] بعد جزو آن نیست.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق ج۲، ص۲۷۸.</ref>به گفته [[سید محمدحسین حسینی طهرانی|سید محمدحسین تهرانی]]، [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نویسنده [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] معتقد است که آیةالکرسی آیه ۲۵۵ سوره بقره است و به عبارت وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ ختم میشود.<ref>حسینی طهرانی، | مشهور میان مفسران شیعه آن است که آیة الکرسی فقط آیه ۲۵۵ [[سوره بقره]] است<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۱۷۴؛ کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۱۹.</ref> و دو [[آیه]] بعد جزو آن نیست.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق ج۲، ص۲۷۸.</ref>به گفته [[سید محمدحسین حسینی طهرانی|سید محمدحسین تهرانی]]، [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نویسنده [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] معتقد است که آیةالکرسی آیه ۲۵۵ سوره بقره است و به عبارت وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ ختم میشود.<ref>حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۷.</ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]، از مفسران [[شیعه]]، شش شاهد برای منحصر بودن عنوان آیة الکرسی بر آیه ۲۵۵ سوره بقره ارائه کرده است؛ از جمله: | ||
* تمام روایاتی که در فضیلت این آیه نقل شده، فقط همین آیه را آیة الکرسی خواندهاند؛ | * تمام روایاتی که در فضیلت این آیه نقل شده، فقط همین آیه را آیة الکرسی خواندهاند؛ | ||
* تعبیر کرسی فقط در آیه ۲۵۵ آمده است؛ | * تعبیر کرسی فقط در آیه ۲۵۵ آمده است؛ | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
برای واژه الکرسی چند معنا بیان شده است: ۱. تخت و سریر؛ ۲. قلمرو فرماندهی و تدبیر؛ ۳. مرکز فرماندهی و تدبیر و ۴. علم.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۲۸-۶۲۹؛ کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۱۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۲.</ref> گفته شده مراد از کرسی در آیه الکرسی حکومت، قیمومت، سلطه و تدبیر خداوند است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۲-۲۷۴؛ قرشی بنایی، قاموس قرآن، ج۶، ص۱۰۰.</ref> | برای واژه الکرسی چند معنا بیان شده است: ۱. تخت و سریر؛ ۲. قلمرو فرماندهی و تدبیر؛ ۳. مرکز فرماندهی و تدبیر و ۴. علم.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۲۸-۶۲۹؛ کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۱۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۲.</ref> گفته شده مراد از کرسی در آیه الکرسی حکومت، قیمومت، سلطه و تدبیر خداوند است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۲-۲۷۴؛ قرشی بنایی، قاموس قرآن، ج۶، ص۱۰۰.</ref> | ||
در روایات مختلفی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] کرسی در این آیه به معنای [[علم خداوند]] تفسیر شده است که معنای آیه چنین میشود: «خداوند، پیشروی آنان و پشت سرشان را میداند و به چیزی از «علم» او آگاه نگردند، جز آنچه خود بخواهد. کرسی (= علم) او آسمانها و زمین را فراگرفته است.»<ref>عسگری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۸۶ش، ص۴۷۳-۴۷۵.</ref> طبق [[حدیث|حدیثی]] از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]]، «کرسی» علم اختصاصی خداوند است که هیچ یک از [[پیامبران]]، فرستادگان و [سایر] حجتهایش را بر آن آگاه نکرده است.<ref>صدوق، معانی الاخبار، | در روایات مختلفی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] کرسی در این آیه به معنای [[علم خداوند]] تفسیر شده است که معنای آیه چنین میشود: «خداوند، پیشروی آنان و پشت سرشان را میداند و به چیزی از «علم» او آگاه نگردند، جز آنچه خود بخواهد. کرسی (= علم) او آسمانها و زمین را فراگرفته است.»<ref>عسگری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۸۶ش، ص۴۷۳-۴۷۵.</ref> طبق [[حدیث|حدیثی]] از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]]، «کرسی» علم اختصاصی خداوند است که هیچ یک از [[پیامبران]]، فرستادگان و [سایر] حجتهایش را بر آن آگاه نکرده است.<ref>صدوق، معانی الاخبار، دار المعرفة، ص۲۹.</ref> | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
آیه الکرسی را مجموعهای از صفات جلال و جمال خداوند دانستهاند<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۶۲.</ref> و اینکه ۱۶ مرتبه نام [[خدا]] و صفات او در این آیه مطرح شده است؛ به همین سبب آیه الکرسی را شعار و پیام توحید خواندهاند.<ref>کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۲۰.</ref> این آیه را هم شامل صفات ذات خداوند از جمله [[توحید|وحدانیت]]، حیات، [[قیوم|قیومیت]]، علم و قدرت و هم شامل صفات فعل او مانند مالکیت بر جهان هستی و [[شفاعت]] دانستهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۳۲۸-۳۳۶.</ref> | آیه الکرسی را مجموعهای از صفات جلال و جمال خداوند دانستهاند<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۶۲.</ref> و اینکه ۱۶ مرتبه نام [[خدا]] و صفات او در این آیه مطرح شده است؛ به همین سبب آیه الکرسی را شعار و پیام توحید خواندهاند.<ref>کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۲۰.</ref> این آیه را هم شامل صفات ذات خداوند از جمله [[توحید|وحدانیت]]، حیات، [[قیوم|قیومیت]]، علم و قدرت و هم شامل صفات فعل او مانند مالکیت بر جهان هستی و [[شفاعت]] دانستهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۲۸-۳۳۶.</ref> | ||
[[تفسیر قرآن|مفسران]] ذیل واژههای این آیه از جمله الحی، القیوم و الکرسی مباحث مفصلی درباره حیات خداوند، وابستگی تمام هستی به خداوند و مراد از کرسی و [[عرش|عرش خداوند]] ارائه دادهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۳۲۸-۳۳۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۲۶۲، ۲۷۷؛ مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۹۱-۳۹۵.</ref> | [[تفسیر قرآن|مفسران]] ذیل واژههای این آیه از جمله الحی، القیوم و الکرسی مباحث مفصلی درباره حیات خداوند، وابستگی تمام هستی به خداوند و مراد از کرسی و [[عرش|عرش خداوند]] ارائه دادهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۲۸-۳۳۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۲۶۲، ۲۷۷؛ مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۹۱-۳۹۵.</ref> | ||
== فضیلت و خواص== | == فضیلت و خواص== | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
درباره خواص تلاوت آیة الکرسی، روایات فراوانی از طریق [[شیعه]]<ref>نگاه کنید به: عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|سنی]]<ref>نگاه کنید به: سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref> رسیده است. در روایتی از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است که هر کس این آیه را یک بار تلاوت کند، خداوند هزار مورد از بلایای دنیا را که راحتترین آن فقر است و هزار مورد از سختیهای [[آخرت]] را که آسانترین آن [[عذاب قبر]] است، برطرف میکند.<ref>عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> | درباره خواص تلاوت آیة الکرسی، روایات فراوانی از طریق [[شیعه]]<ref>نگاه کنید به: عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|سنی]]<ref>نگاه کنید به: سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref> رسیده است. در روایتی از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است که هر کس این آیه را یک بار تلاوت کند، خداوند هزار مورد از بلایای دنیا را که راحتترین آن فقر است و هزار مورد از سختیهای [[آخرت]] را که آسانترین آن [[عذاب قبر]] است، برطرف میکند.<ref>عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> | ||
بنا بر روایتی که از [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] نقل شده است اگر کسی هنگامی که ناراحتی چشم دارد آیة الکرسی را بخواند و در دل و نیتش این باشد که بهبود مییابد ان شاءالله عافیت نصیبش میشود.<ref>شيخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۶۱۶.</ref> در باور عمومی گاهی هنگام خواندن آیة الکرسی دستها را روی چشم میگذارند که این کار را دارای سند معتبر ندانستهاند؛{{مدرک}} اما | بنا بر روایتی که از [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] نقل شده است اگر کسی هنگامی که ناراحتی چشم دارد آیة الکرسی را بخواند و در دل و نیتش این باشد که بهبود مییابد ان شاءالله عافیت نصیبش میشود.<ref>شيخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۶۱۶.</ref> در باور عمومی گاهی هنگام خواندن آیة الکرسی دستها را روی چشم میگذارند که این کار را دارای سند معتبر ندانستهاند؛{{مدرک}} اما کَفعَمی در [[جنة الامان الواقیة و جنة الایمان الباقیة (کتاب)|جنة الامان الواقیة]] از سید ابنطاووس داستانی را در تأیید این کار نقل کرده است.<ref>کفعمی، جنة الامان، ۱۴۰۵ق، ص۱۷۶.</ref> | ||
==موارد قرائت == | ==موارد قرائت == | ||
خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* حسینی طهرانی، سید محمدحسین، مهر تابان، مشهد، نور ملکوت قرآن، ۱۴۲۶ق. | |||
* دشتی، سید محمود، «آیة الکرسی» در دایره المعارف قرآن کریم، ج۱، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش. | * دشتی، سید محمود، «آیة الکرسی» در دایره المعارف قرآن کریم، ج۱، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش. | ||
* سيوطى، عبدالرحمن بن ابیبکر، الجامع الصغير فی احادیث البشیر النذیر، قاهره، ۱۳۷۳ق. | * سيوطى، عبدالرحمن بن ابیبکر، الجامع الصغير فی احادیث البشیر النذیر، قاهره، ۱۳۷۳ق. | ||
* سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، قم، کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق. | * سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، قم، کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق. | ||
* صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، تصحیح علی اکبر غفاری، | * صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دار المعرفة، بیتا. | ||
* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق. | * طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق. | ||
* طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. | * طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. | ||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
* غزالى، محمد بن محمد، جواهر القرآن، تصحیح و مقدمه محمد رشید رضا القبانی، بیروت، دار إحیاء العلوم، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۰م. | * غزالى، محمد بن محمد، جواهر القرآن، تصحیح و مقدمه محمد رشید رضا القبانی، بیروت، دار إحیاء العلوم، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۰م. | ||
* قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۶۴ش. | * قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۶۴ش. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح | * کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح- جنة الأمان الواقیة و جنة الإیمان الباقیة، قم، دار الرضى، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | |||
* کوشا، محمدعلی، «آیه الکرسی»، در دانشنامه معاصر قرآن کریم، قم، انتشارات سلمان آزاده، ۱۳۹۷ش. | * کوشا، محمدعلی، «آیه الکرسی»، در دانشنامه معاصر قرآن کریم، قم، انتشارات سلمان آزاده، ۱۳۹۷ش. | ||
* مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، زیرنظر سیدمحمود هاشمی شاهرودی، قم، مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۲ش. | |||
* معینی، محسن، «آیة الکرسی»، در دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ج۱، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش. | * معینی، محسن، «آیة الکرسی»، در دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ج۱، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش. | ||
* مغنیه، محمدجواد، التفسیر الکاشف، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۴ق. | * مغنیه، محمدجواد، التفسیر الکاشف، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۴ق. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
ویرایش