آیه مشورت: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه مشورت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۰

۱۰ بایت حذف‌شده ، ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Bazeli

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۵٬۰۴۷

ویرایش

@@ خط ۱۷: / خط ۱۷: @@
 '''آیه مشورت''' یا '''آیات مشورت''' ([[سوره آل‌عمران|آل عمران]]: ۱۵۹؛ [[سوره شوری|شوری]]: ۳۸) مردم را به سهیم شدن در فرایند تصمیم‌گیری‌های مرتبط با امور عمومی جامعه تشویق می‌کند و حاکمان را ملزم به مشورت با مردم و تبعیت از نتیجه آن می‌داند. [[اسباب نزول|دلیل نزول]] آیات مشورت را تأیید [[سیره نبوی|سیره پیامبر اسلام]] در مشورت با [[صحابه|اصحاب خود]] درباره [[غزوه احد|جنگ احد]] و مدح سنت مشورت در میان [[انصار]] دانسته‌اند و اینکه از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] می‌خواهد همچنان در کارها با [[مسلمان|مسلمانان]] مشورت کند.
-قرار گرفتن توصیه به مشورت در میان مجموعه‌ای از دستورهای اخلاقی و همچنین در میان صفات و ویژگی‌های [[ایمان|مؤمنان]]، نشان از اهمیت فوق‌العاده آن در آموزه‌های قرآنی دارد. برخی از مفسران انجام مشورت را بر حاکمان [[واجب]] می‌دانند و معتقدند حاکم اگرچه عالم عادل هم باشد نباید فقط به صلاحدید خود عمل کند؛ چنانچه پیامبر اسلام(ص) با وجود اتصال به [[وحی تشریعی|مبدا وحی]]، به نظر اکثریت عمل می‌کرد. البته گفته شده قلمرو مشورت امور عمومی و حکومتی است و دایره آن امور دینی و تشریعی و حلال و حرام خدا را در بر نمی‌گیرد.
+قرار گرفتن توصیه به مشورت در میان مجموعه‌ای از دستورهای اخلاقی و همچنین در میان صفات و ویژگی‌های [[ایمان|مؤمنان]]، نشان از اهمیت فوق‌العاده آن در آموزه‌های قرآنی دارد. برخی از مفسران انجام مشورت را بر حاکمان [[واجب]] می‌دانند و معتقدند حاکم اگرچه عالم عادل هم باشد نباید فقط به صلاحدید خود عمل کند؛ چنانچه پیامبر اسلام(ص) با وجود اتصال به [[وحی تشریعی|مبدا وحی]]، به نظر اکثریت عمل می‌کرد. البته گفته شده قلمرو مشورت امور عمومی و حکومتی است و امور دینی و تشریعی و حلال و حرام خدا را در بر نمی‌گیرد.
-مفسران ذیل آیات مشورت فوائدی برای آن برشمرده‌اند از جمله بالا بردن سطح تفکر مردم و احسان مسئولیت آنها نسبت به امور جامعه، گزینش بهترین رأی، دوری از تک‌روی، اصلاح مردم و متصف شدن آنها به اخلاق نیکو و تجلیل از مردم. آموزه‌های شورایی قرآن از منظر برخی اندیشمندان اسلامی مناسب‌ترین روش برای تشکیل حکومت اسلامی در دوران جدید دانسته شده که می‌تواند به بحران‌های جامعه اسلامی پایان دهد.
+مفسران ذیل آیات مشورت فوائدی برای مشورت برشمرده‌اند؛ از جمله بالا بردن سطح تفکر مردم و احساس مسئولیت آنها نسبت به امور جامعه، گزینش بهترین رأی، دوری از تک‌روی، اصلاح مردم و متصف شدن آنها به اخلاق نیکو و تجلیل از مردم. آموزه‌های شورایی قرآن از منظر برخی اندیشمندان اسلامی مناسب‌ترین روش برای تشکیل حکومت اسلامی در دوران جدید دانسته شده که می‌تواند به بحران‌های جامعه اسلامی پایان دهد.
 ==معرفی، متن و ترجمه==
@@ خط ۴۷: / خط ۴۷: @@
 ==شأن نزول==
-نزول [[آیه]] ۱۵۹ [[سوره آل‌عمران]] را مرتبط با شکست مسلمانان در [[غزوه احد|جنگ احد]] دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۵۶؛ مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۱۸۸؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۱۴۰.</ref> بر اساس آنچه در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] آمده، قبل از جنگ احد درباره چگونگی مواجهه با دشمن، نظر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] همراه با عده‌ای از مسلمانان، جنگ داخل [[مدینه]] بود؛ ولی به نظر اکثریت احترام گذاشت و بیرون از شهر به جنگِ [[شرک|مشرکان]] رفت. پس از شکست، برخی فکر کردند عدم تبعیت از نظر پیامبر(ص) باعث شکست شده و او دیگر نباید با [[مسلمان|مسلمانان]] مشورت کند؛ به همین دلیل این آیه نازل شد تا به این طرز تفکر پاسخ گوید و به پیامبر(ص) دستور می‌دهد باز هم در کارها با آنان مشورت کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۱۴۳.</ref>
+نزول [[آیه]] ۱۵۹ [[سوره آل‌عمران]] را مرتبط با شکست مسلمانان در [[غزوه احد|جنگ احد]] دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۵۶؛ مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۱۸۸؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۱۴۰.</ref> براساس آنچه در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] آمده، قبل از جنگ احد درباره چگونگی مواجهه با دشمن، نظر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] همراه با عده‌ای از مسلمانان، جنگ داخل [[مدینه]] بود؛ ولی به نظر اکثریت احترام گذاشت و بیرون از شهر به جنگِ [[شرک|مشرکان]] رفت. پس از شکست، برخی فکر کردند عدم تبعیت از نظر پیامبر(ص) باعث شکست شده و او دیگر نباید با [[مسلمان|مسلمانان]] مشورت کند. به همین دلیل این آیه نازل شد تا به این طرز تفکر پاسخ گوید و به پیامبر(ص) دستور می‌دهد باز هم در کارها با آنان مشورت کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۱۴۳.</ref>
 [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] نیز در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر مجمع البیان]] درباره [[آیه]] ۳۸ [[سوره شوری]] گفته است؛ شان نزول این آیه درباره [[انصار]] است که حتی قبل از [[اسلام]] کارهایشان را بر اساس مشورت انجام می‌دادند و [[خدا]] در این آیه آنان را مدح کرده است. او همچنین به نقل از ضحاک می‌گوید؛ این آیه اشاره به گروهى از انصار دارد كه وقتی شنیدند پیامبر اسلام(ص) ظهور کرده در خانه [[ابوایوب انصاری]] جمع شدند و قبل از [[هجرت به مدینه|هجرت پيامبر(ص) به مدینه]] به او [[ایمان]] آوردند، و در عقبه با او [[بیعت عقبه|بیعت]] كردند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۵۰-۵۱.</ref> البته به باور [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] اگرچه اسبابی برای نزول این آیه وجود دارد؛ ولی مخصوص شأن نزولش نيست و يك برنامه عمومى و همگانى را بيان مى‌كند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۰، ص۴۶۳.</ref>
@@ خط ۷۰: / خط ۷۰: @@
 === فوائد ===
-در ذیل آیات مشورت فوائدی برای آن برشمرده‌اند: بالا بردن سطح تفکر مردم و احسان مسئولیت آنها، شناسایی دوستان از دشمنان، گزینش بهترین رأی، ایجاد محبت و علاقه و رفع کدورت در میان پیروان، تشویق به مشارکت در امور عمومی جامعه، دوری از تک‌روی، رواج مشورت به عنوان یک اصل عقلایی، اصلاح مردم و متصف شدن آنها به اخلاق نیکو و تجلیل از مردم از جمله این ثمرات برشمرده شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۸۶۹؛ موسوی سبزواری، مواهب الرحمان، ۱۴۰۹ق، ج۷،ص۹؛ طیب، احسن البیان، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۴۰۹؛ قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۸۴-۱۸۵.</ref>
+در ذیل آیات مشورت فوائدی برای آن برشمرده‌اند: بالا بردن سطح تفکر مردم و احساس مسئولیت آنها، شناسایی دوستان از دشمنان، گزینش بهترین رأی، ایجاد محبت و علاقه و رفع کدورت در میان پیروان، تشویق به مشارکت در امور عمومی جامعه، دوری از تک‌روی، رواج مشورت به عنوان یک اصل عقلایی، اصلاح مردم و متصف شدن آنها به اخلاق نیکو و تجلیل از مردم از جمله این ثمرات برشمرده شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۸۶۹؛ موسوی سبزواری، مواهب الرحمان، ۱۴۰۹ق، ج۷،ص۹؛ طیب، احسن البیان، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۴۰۹؛ قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۱۸۴-۱۸۵.</ref>
 === تصمیم‌گیری نهایی ===