پرش به محتوا

آیه ۱۰۷ سوره صافات: تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی سازی)
خط ۱۵: خط ۱۵:
| آیات مرتبط    = آیات ۱۰۰-۱۰۶ و ۱۰۸ سوره صافات
| آیات مرتبط    = آیات ۱۰۰-۱۰۶ و ۱۰۸ سوره صافات
}}
}}
'''آیه ۱۰۷ سوره صافّات''' بیان می‌کند که از سوی [[خداوند]]، قربانی عظیمی جانشین [[ذبح اسماعیل]] شد. بر‌اساس تفاسیر، [[خدا|خداوند]] پس از رضایت و تسلیم [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]] و [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل]] به ذبح اسماعیل، برای تکمیل برنامه [[قربانی]] کردن قوچی بزرگ فرستاد تا به جای فرزند قربانی شود. [[شیعه|شیعیان]] ابراهیم را مامور به ذبح اسماعیل می‌دانند؛ ولی گروهی از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] ذبیح را  [[اسحاق (پیامبر)|اسحاق]] دانسته‌اند.  
'''آیه ۱۰۷ سوره صافّات''' بیان می‌کند که از سوی [[خداوند]]، قربانی عظیمی جانشین [[ذبح اسماعیل]] شد. بر‌اساس [[تفسیر قرآن|تفاسیر]]، [[خدا|خداوند]] پس از رضایت و تسلیم [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]] و [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل]] به ذبح اسماعیل، برای تکمیل برنامه [[قربانی]] کردن قوچی بزرگ فرستاد تا به جای فرزند قربانی شود. [[شیعه|شیعیان]] ابراهیم را مامور به ذبح اسماعیل می‌دانند؛ ولی گروهی از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] ذبیح را  [[اسحاق (پیامبر)|اسحاق]] دانسته‌اند.  


به گزارش [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[تفسیر قرآن|مفسران]] گفتگوهای فراوانی در توضیح عظیم بودن ذبح در آیه دارند. [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] دلیل باعظمت بودن ذبح را از سوی خدا و بدون نسل بودن قوچ و حفظ شدن اسماعیل در قبال آن دانسته است. گفته شده بیشتر مفسران شیعه و سنی مقصود از ذبح عظیم را قوچی دانسته‌اند که [[جبرئیل]] از سوی خدا آورد. بنا‌بر حدیثی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در تفسیر باطنی این آیه، [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] به‌عنوان ذبح عظیم معرفی شده است.
به گزارش [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[تفسیر قرآن|مفسران]] گفتگوهای فراوانی در توضیح عظیم بودن ذبح در آیه دارند. [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] دلیل باعظمت بودن ذبح را از سوی خدا و بدون نسل بودن قوچ و حفظ شدن اسماعیل در قبال آن دانسته است. گفته شده بیشتر مفسران شیعه و سنی مقصود از ذبح عظیم را قوچی دانسته‌اند که [[جبرئیل]] از سوی خدا آورد. بنا‌بر [[حدیث]]ی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در تفسیر باطنی این آیه، [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] به‌عنوان ذبح عظیم معرفی شده است.


== متن و ترجمه آیه ==
== متن و ترجمه آیه ==
خط ۳۹: خط ۳۹:
* روایات رسیده از [[چهارده معصوم| معصومان]]، که در آنها اسماعیل به عنوان ذبیح معرفی شده است.<ref> ر.ک. قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۲۶؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه‌السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۱۰.</ref>
* روایات رسیده از [[چهارده معصوم| معصومان]]، که در آنها اسماعیل به عنوان ذبیح معرفی شده است.<ref> ر.ک. قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۲۶؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه‌السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۱۰.</ref>


* با توجه به [[آیه ۱۱۲ سوره صافات]] که در آن بشارت به تولد اسحاق بعد از اسماعیل داده شده و بیان ماجرای ذبح در آیات سابق (آیات ۱۰۰-۱۰۷ [[سوره صافات]]) این نتیجه گرفته شده که ذبیح اسماعیل است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۲۹.</ref>
* با توجه به [[آیه ۱۱۲ سوره صافات]] که در آن بشارت به تولد [[اسحاق (پیامبر)|اسحاق]] بعد از [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل]] داده شده و بیان ماجرای ذبح در آیات سابق (آیات ۱۰۰-۱۰۷ [[سوره صافات]]) این نتیجه گرفته شده که ذبیح اسماعیل است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۲۹.</ref>


* در مورد اسحاق، بشارت به نبوت او داده شده است، یعنی باید زنده بماند و وظائف نبوت را انجام دهد، و این با مساله ذبح سازگار نیست.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۲۹.</ref>   
* در مورد اسحاق، بشارت به [[نبوت]] او داده شده است، یعنی باید زنده بماند و وظائف نبوت را انجام دهد، و این با مساله ذبح سازگار نیست.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۲۹.</ref>   


برخی از اهل سنت با استناد بر پایه بعضی روایات<ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۸۱-۲۸۵.</ref> ذبیح‌الله را لقب اسحاق<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.</ref> و برخی دیگر با استناد به دسته‌ای دیگر از روایات ذبیح را اسماعیل دانسته‌اند.<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.</ref>
برخی از اهل سنت با استناد بر پایه بعضی روایات<ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۸۱-۲۸۵.</ref> ذبیح‌الله را لقب اسحاق<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.</ref> و برخی دیگر با استناد به دسته‌ای دیگر از روایات ذبیح را اسماعیل دانسته‌اند.<ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۶، ص۱۰۰.</ref>
خط ۴۸: خط ۴۸:
به‌گزارش [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[تفسیر قرآن|مفسران]]، نظریات و گفتگوهای فراوانی در توضیح عظیم‌بودن ذبح دارند که همه آن‌ها از جهات مختلف قابل جمع و تصور است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۱۶.</ref> وی توسعه سالیانه تعداد قربانی‌ها و میلیونی شدنش را یکی از نشانه‌های عظمت این ذبح دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۱۶.</ref> دلیل عظمت ذبح به نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] از سوی خدا و بدون نسل بودن قوچ و حفظ شدن اسماعیل در قبال آن بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۱۵۳.</ref> نظریات دیگر در چرایی توصیف ذبح به عظیم عبارتند از؛ قبول شدن آن از طرف خدا، بزرگ‌تر بودن آن نسبت به قوچ‌های دیگر و چهل پاییز درنگ و چریدن در بهشت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۷۰۸.</ref>
به‌گزارش [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[تفسیر قرآن|مفسران]]، نظریات و گفتگوهای فراوانی در توضیح عظیم‌بودن ذبح دارند که همه آن‌ها از جهات مختلف قابل جمع و تصور است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۱۶.</ref> وی توسعه سالیانه تعداد قربانی‌ها و میلیونی شدنش را یکی از نشانه‌های عظمت این ذبح دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۱۶.</ref> دلیل عظمت ذبح به نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] از سوی خدا و بدون نسل بودن قوچ و حفظ شدن اسماعیل در قبال آن بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۱۵۳.</ref> نظریات دیگر در چرایی توصیف ذبح به عظیم عبارتند از؛ قبول شدن آن از طرف خدا، بزرگ‌تر بودن آن نسبت به قوچ‌های دیگر و چهل پاییز درنگ و چریدن در بهشت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۷۰۸.</ref>
== امام حسین(ع) مصداق ذبح عظیم ==
== امام حسین(ع) مصداق ذبح عظیم ==
برخی منابع تفسیری شیعه بر‌اساس حدیثی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ۵۸-۵۹؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۰۹.</ref> در تفسیر باطنی آیه، [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] را ذبح عظیم و جایگزین ذبح اسماعیل معرفی کرده‌اند.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۶۱۸-۶۱۹؛ فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۷۹؛ عروسی حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۲۹-۴۳۰.</ref> بنا‌بر این حدیث پس از دستور قربانی قوچ به‌جای اسماعیل، ابراهیم(ع) آرزو کرد کاش فرزندش اسماعیل را به دست خود قربان کرده بود، تا دلش مانند دل پدری که فرزندش را ذبح کرده به درد آید و سزاوار والاترین درجات اهل ثواب که در مصائب صبر می‌کنند، شود. ابراهیم در پاسخ به سوال خدا از محبوب‌ترین مخلوقات در نزدش، نام [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] را آورد و حتی فرزندش را عزیزتر از فرزند خودش خواند. سپس خدا فرمود:‌ای ابراهیم گروهی که گمان می‌کنند از امّت محمد هستند، فرزندش حسین را بعد از او با ظلم و دشمنی مانند قوچی می‌کشند و با این کار، سزاوار غضب من می‌شوند. ابراهیم از این سخن بی‌تاب شد و دلش به درد آمد و شروع به گریه کرد. خدا فرمود بی‌تابی تو را بر فرزندت اگر او را کشته بودی با جزعت بر حسین و قتل او، معاوضه کردم و برای تو بالاترین درجاتی را قرار دادم که ثواب [[صبر]] بر مصائب است.
برخی منابع تفسیری شیعه بر‌اساس حدیثی از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ۵۸-۵۹؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۰۹.</ref> در تفسیر باطنی آیه، [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] را ذبح عظیم و جایگزین ذبح اسماعیل معرفی کرده‌اند.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۶۱۸-۶۱۹؛ فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۷۹؛ عروسی حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۲۹-۴۳۰.</ref> بنا‌بر این حدیث پس از دستور قربانی قوچ به‌جای اسماعیل، [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]] آرزو کرد کاش فرزندش اسماعیل را به دست خود قربان کرده بود، تا دلش مانند دل پدری که فرزندش را ذبح کرده به درد آید و سزاوار والاترین درجات اهل ثواب که در مصائب صبر می‌کنند، شود. ابراهیم در پاسخ به سوال خدا از محبوب‌ترین مخلوقات در نزدش، نام [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] را آورد و حتی فرزندش را عزیزتر از فرزند خودش خواند. سپس خدا فرمود:‌ای ابراهیم گروهی که گمان می‌کنند از امّت محمد هستند، فرزندش حسین را بعد از او با ظلم و دشمنی مانند قوچی می‌کشند و با این کار، سزاوار غضب من می‌شوند. ابراهیم از این سخن بی‌تاب شد و دلش به درد آمد و شروع به گریه کرد. خدا فرمود بی‌تابی تو را بر فرزندت اگر او را کشته بودی با جزعت بر حسین و قتل او، معاوضه کردم و برای تو بالاترین درجاتی را قرار دادم که ثواب [[صبر]] بر مصائب است.
 
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[ذبح اسماعیل]]
* [[ذبح اسماعیل]]
confirmed، templateeditor
۱۲٬۰۶۳

ویرایش