پرش به محتوا

کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۷ فوریهٔ ۲۰۲۳
جز
خط ۵۱: خط ۵۱:
{{گفتاورد تزیینی|حسن‌زاده آملی: «الهی! تن به سوی کعبه داشتن چه سودی دهد آن را که دل به سوی خداوند کعبه ندارد؟»<ref>«[https://www.khabaronline.ir/news/83711 الهی! خانه کجا و صاحب خانه کجا؟]»، سایت خبر آنلاین.</ref>}}
{{گفتاورد تزیینی|حسن‌زاده آملی: «الهی! تن به سوی کعبه داشتن چه سودی دهد آن را که دل به سوی خداوند کعبه ندارد؟»<ref>«[https://www.khabaronline.ir/news/83711 الهی! خانه کجا و صاحب خانه کجا؟]»، سایت خبر آنلاین.</ref>}}


==بنای کعبه==
==تاریخ کعبه==
گفته‌اند در روایات بسیاری، کعبه پیش از [[ابراهیم(ع)]] و به‌دست [[آدم(ع)]] بنا شده است.<ref> امام، «کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن»، ص۶۰.</ref> حتی در برخی روایات، کعبه قبل از خلقتِ [[حضرت آدم]] ساخته شده است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۴۱.</ref> دیدگاه مشهور میان عالمان شیعه نیز این است که بنای کعبه مربوط به پیش از حضرت ابراهیم است.<ref> امام، «کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن»، ص۶۱.</ref> این بنا در [[طوفان حضرت نوح]] از بین رفت.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref> حضرت ابراهیم، همراه فرزندش [[حضرت اسماعیل|اسماعیل]]، کعبه را براساس همان پایه‌هایی که داشت، تجدیدبنا کرد.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref>
گفته‌اند در روایات بسیاری، کعبه پیش از [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]] و به‌دست [[آدم (پیامبر)|آدم(ع)]] بنا شده است.<ref> امام، «کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن»، ص۶۰.</ref> حتی در برخی روایات، بنای کعبه به قبل از خلقتِ [[حضرت آدم]] نسبت داده شده است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۴۱.</ref> دیدگاه مشهور میان عالمان شیعه نیز این است که بنای کعبه مربوط به پیش از حضرت ابراهیم است.<ref> امام، «کعبه و بررسی تاریخ بنای آن در قرآن»، ص۶۱.</ref> بر این اساس، می‌گویند این بنا در [[طوفان نوح|طوفان حضرت نوح]] از بین رفت.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref> حضرت ابراهیم، همراه فرزندش [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل]]، کعبه را براساس همان پایه‌هایی که داشت، تجدیدبنا کرد.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۵۵.</ref>


برخلاف این نظریه، [[علامه طباطبایی]] بنای کعبه را به ابراهیم(ع) نسبت داده است.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۵۰.</ref> [[محمدجواد مغنیه]] از مفسران معاصر شیعه هم روایات ساخته‌شدن کعبه قبل از آدم را [[خبر واحد]] دانسته و نپذیرفته است.<ref>مغنیه، تفسیرالکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۲۰۳.</ref>
برخلاف این نظریه، [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بنای کعبه را به ابراهیم(ع) نسبت داده است.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۵۰.</ref> [[محمدجواد مغنیه]] از مفسران معاصر شیعه هم روایات ساخته‌شدن کعبه قبل از آدم را [[خبر واحد]] دانسته و نپذیرفته است.<ref>مغنیه، تفسیرالکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۲۰۳.</ref>


{{جعبه نقل قول|غزالی:{{سخ}}اما طواف و سعی بدان ماند که بیچارگان به درگاه ملوک شوند و گِرد کوشکِ ملکِ همی گردند تا فرصت یابند که حاجتِ خویش را عرضه کنند و در میانِ سرای، همی شوند و همی آیند و کسی را جویند که ایشان را شفاعت کند و امید می‌دارند که مگر ناگاه چشمِ مَلِک برایشان افتد و به ایشان نظری کند.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۰.</ref>}}
{{جعبه نقل قول|غزالی:{{سخ}}اما طواف و سعی بدان ماند که بیچارگان به درگاه ملوک شوند و گِرد کوشکِ ملکِ همی گردند تا فرصت یابند که حاجتِ خویش را عرضه کنند و در میانِ سرای، همی شوند و همی آیند و کسی را جویند که ایشان را شفاعت کند و امید می‌دارند که مگر ناگاه چشمِ مَلِک برایشان افتد و به ایشان نظری کند.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۰.</ref>}}


==بازسازی‌های کعبه==
==بازسازی‌های کعبه==
پنج سال پیش از [[بعثت|بعثت پیامبر اسلام]]، در [[مکه]]، سیلی جاری شد و کعبه ویران گردید.<ref name=":1">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵.</ref> براساس برخی نقل‌ها، کعبه آتش گرفت و نابود شد.<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۹۴.</ref> کعبه تا پیش از آن، دارای سقف نبود.<ref name=":2">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref> پس از سیل و خرابی کعبه، [[قریش]] به بازسازی آن همت گمارد.<ref name=":3">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> و سقفی برای کعبه بنا کرد و ناودانی نیز برای آن ساخت.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> دیوار کعبه، ساخته شده توسط حضرت ابراهیم را ۹ ذراع (حدود چهار متر و نیم) دانسته‌اند که در بازسازی، قریش، ارتفاع آنرا به ۱۸ ذراع (حدود ۹متر) رساند.<ref name=":4">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>
پنج سال پیش از [[بعثت|بعثت پیامبر اسلام]]، سیلی در [[مکه]]، جاری شد و کعبه ویران گردید.<ref name=":1">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵.</ref> براساس برخی نقل‌ها، کعبه آتش گرفت و نابود شد.<ref>صفری فروشانی، مکه در بستر تاریخ، ۱۳۸۶ش، ص۹۴.</ref> کعبه تا پیش از آن، دارای سقف نبود.<ref name=":2">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۸.</ref> پس از سیل و خرابی کعبه، [[قریش]] به بازسازی آن همت گمارد<ref name=":3">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> و سقف و ناودانی برای آن ساخت.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۴۶.</ref> دیواری را که ابراهیم برای کعبه ساخت، حدود چهار متر و نیم گزارش کرده و گفته‌اند ارتفاع دیوار کعبه، در بازسازی قریش، به حدود نُه متر رسید.<ref name=":4">قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۱ش، ص۷۰.</ref>


'''تخریب و بازسازی عبدالله بن زبیر و حجاج بن یوسف'''
'''تخریب و بازسازی عبدالله بن زبیر و حجاج بن یوسف'''


کعبه در [[سال ۶۴ هجری قمری|سال ۶۴ق]]، در جنگ میان [[آل‌زبیر|زبیریان]] با [[حکومت بنی‌امیه|بنی‌امیه]] درگیر شدند و در این نبرد، کعبه، آسیب جدی دید.<ref name=":5">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref> [[عبدالله بن زبیر]] با وجود مخالفتِ برخی از اصحاب، باقی مانده دیوار کعبه را از پایه و اساس برداشت و بار دیگر آن را بنا کرد.<ref name=":5" /> او در بازسازی، ارتفاع کعبه را به ۲۷ ذراع (حدود ۱۳ متر و نیم) رساند.<ref name=":4" /> [[در کعبه]] که توسط [[قریش]] حدود دو متر از زمین بالا برده شده بود، بر روی زمین قرار داد<ref name=":4" /> و برای کعبه دو سقف قرار دارد.<ref name=":6" /> ابن‌زبیر برای کعبه دو در گذاشت؛ یکی برای ورود و دیگری برای خروج.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> او کمی از [[حجر اسماعیل]] را به کعبه ملحق کرد<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref> و با دستان خود، [[حجر الاسود]] را در جایش قرار داد.<ref>ابن‌کثیر‏، البدایة و النهایة، ۱۹۹۷م، ج۸، ص۲۵۱.</ref> پس از کشته‌شدن ابن‌زبیر، [[حجاج بن یوسف]] بسیاری از تغییرات ابن‌زبیر را به حالت قبل بازگرداند.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref>  
در [[سال ۶۴ هجری قمری|سال ۶۴ق]]، [[آل‌زبیر|زبیریان]] با [[خلافت بنی‌امیه|بنی‌امیه]] درگیر شدند و در این نبرد، کعبه، آسیب جدی دید.<ref name=":5">جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴.</ref> [[عبدالله بن زبیر]]، با وجود مخالفتِ برخی از اصحاب، باقی مانده دیوار کعبه را از پایه و اساس برداشت و بار دیگر آن را بنا کرد.<ref name=":5" /> او در بازسازی، ارتفاع کعبه را به حدود سیزده متر و نیم رساند.<ref name=":4" /> او [[در کعبه|درِ کعبه]] را که توسط [[قریش]] حدود دو متر از زمین بالا برده شده بود، بر روی زمین بنا کرد<ref name=":4" /> و برای کعبه دو سقف قرار دارد.<ref name=":6" /> ابن‌زبیر همچنین دو در برای کعبه گذاشت: یکی برای ورود و دیگری برای خروج.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref> پس از کشته‌شدن ابن‌زبیر، [[حجاج بن یوسف ثقفی|حَجّاج بن یوسف]] بسیاری از تغییرات ابن‌زبیر را به حالت قبل بازگرداند.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۳۴۹.</ref>  


'''بازسازی در ۱۰۴۰ق'''{{سخ}}در سال ۱۰۳۹ق، سیل بزرگی در مکه جاری گردید. آب به داخل [[مسجدالحرام]] راه یافت و دیوارهای کعبه را ویران کرد. در نهایت، دیوارهای باقیمانده را فرو ریختند و خانه خدا را از نو بنا کردند<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> گزارش این سیل و تجدید بنای آن توسط [[ملا زین‌العابدین کاشانی]] از علمای شیعه در آن زمان، که خود در این بازسازی کارگری می‌کرده، در رساله کوچکی به نام «مُفَرِّحَةُ الأنام فی تأسیس بیت الله الحرام» نوشته شده است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>
'''بازسازی در ۱۰۴۰ق'''{{سخ}}در سال ۱۰۳۹ق، سیل بزرگی در مکه جاری شد. آب به داخل [[مسجدالحرام]] راه یافت و دیوارهای کعبه را ویران کرد. در نهایت، دیوارهای باقیمانده را فروریختند و خانه خدا را از نو بنا کردند<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> گزارش این سیل و تجدید بنای آن را [[ملا زین‌العابدین کاشانی]] از علمای شیعه در آن زمان، که خود در این بازسازی کارگری می‌کرده، در رساله کوچکی به نام «مُفَرِّحَةُ الأنام فی تأسیس بیت الله الحرام» نوشته است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref>


'''بازسازی در دوره معاصر'''
'''بازسازی در دوره معاصر'''
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۰۹۹

ویرایش