بحث:مسلم بن عقیل

نقد

سلام و عرض ادب. به نظر می رسد در این مدخل بیشتر از منابع اهل سنت استفاده شده است. شایسته است از منابع شیعی بیشتری استفاده شود. به صورت خاص روایت های طبری از واقعه عاشورا چندان قابل اعتماد نیستند. ممنون.Dayyani (بحث) ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۵۹ (IRST)

محل دفن مسلم

به نظر اشاره به این مطلب در مقاله خالی از لطف نیست.--Sarsm (بحث) ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۴:۱۷ (IRST)

کمی بیشتر

رفتن مسلم به کوفه مسلم که شجاع‌ترین فرزندان عقیل بود، این زمان، در حدود چهل و پنج سال سن داشت. وى ـ بنا به نقلى همراه قیس بن مسهّر صیداوى(40) ـ از مکه عازم مدینه شد و از آنجا همراه دو راهنما، راه عراق را در پیش گرفت. امام حسین(ع) از او خواسته بود تا بر هانى بن عروه وارد شود.(41) بر اساس برخى اخبار ابتدا نزد هانى آمد.(42) اما اخبار دیگرى اشاره دارد که بر مختار وارد شد.(43) خبر دیگرى حکایت از آن دارد که بر مسلم بن عوسجه وارد گردید.(44) قاعدتا براى آن که محل وى چندان مشخص نباشد، ممکن است چندین خانه را به عنوان محل استقرار خود معین کرده باشد. مسلم در 15 رمضان سال 60 به راه افتاد و در پنجم شوال همان سال ـ یعنى بیست روز بعد ـ وارد کوفه شد و تا هشتم ذى حجه که شهید شد، در این شهر بود. به محض ورود وى، رفت و آمد شیعیان با او آغاز شد و آنان با مسلم به عنوان نماینده امام حسین(ع) بیعت کردند. مبناى بیعت، عمل به کتاب خدا و سنت رسول خدا(ص)، مبارزه با ستمگران، دفاع از مستضعفان و تقسیم غنائم به طور عادلانه بود. بر طبق نقل مورخان، دوازده تا هیجده هزار(45) نفر با مسلم بیعت کردند. بصره نیز شیعیانی داشت و امام حسین (ع) به همراه غلامش که سلیمان نام داشت، نامه هایی برای شیعیان بصره نوشت. عبیدالله بن زیاد حاکم بصره از آمدن سلیمان آگاه شد؛ او را دستگیر کرده، به دار آویخت.(46) مسلم در اوج فعالیت خود، زمانى که شرایط را فراهم دید، براى آن که مبادا امویان مشکلى براى کوفه ایجاد کنند، نامه‌ای به امام حسین(ع) نوشت و از آن حضرت خواست تا به سرعت خود را به کوفه برساند و اصلا در آمدن تأخیر نکند. در این زمان، برخى از طرفداران بنى امیه ـ مانند عمر بن سعد، محمد بن اشعث بن قیس، مسلم بن سعید حضرمى و عمارة بن عقبه و عبدالله بن مسلم(47) ـ گزارش وضعیت کوفه دائر بر آمدن مسلم و بیعت شیعیان با او را به یزید نوشتند و از وى خواستند که اگر به کوفه نیاز دارد، فردى نیرومند را که مانند خودش با دشمنان عمل کند، (رجلاً قویا ینفّذ أمرک، و یعمل مثل عملک فى عدوّک) به کوفه بفرستند.(48) یزید، عبیدالله را که حاکم بصره بود، مأمور کوفه کرد. سختگیرى ابن زیاد، یکباره اوضاع کوفه را دگرگون نمود. ابن زیاد با اعمال روش استبدادى و همراه‌کردن اشراف توانست کوفه را در مشت خود بگیرد. مردم پراکنده گشتند و مسلم در کوفه تنها ماند. وی در نهایت در خانه زنی به نام طوعه پنهان شد، اما توسط فرزند وی لو رفته و به شهادت رسید. درست روزى که مسلم به شهادت رسید، یعنى روز هشتم ذى حجه یا روز ترویه، امام حسین(ع) با عجله هرچه تمام‌تر، مکه را به قصد عراق ترک کرد. امام که عمره حج انجام داده بود، آن را تبدیل به عمره مفرده کرده، از مکه خارج شد.(49) در یک ماه آخر اقامت امام حسین (ع) در مکه که احتمال عزیمت آن حضرت به کوفه می‌رفت، بسیاری با این سفر مخالفت کردند. برخی که اموی مسلک بودند، او را به اطاعت امام وقت و دوری از شقاق دعوت می‌کردند. برخی با توجه به روحیات پیمان شکنانه مردم کوفه در جریان صلح امام مجتبی (ع)، آنان را غیر قابل اعتماد می‌شمردند. کسانی مردم زمانه را بنده درهم و دینار دانسته و آن حضرت را از رفتن به عراق بر حذر می‌داشتند. البته احتمال تحریکات امویان برای وادار کردن این افراد به این توصیه به امام وجود داشت، چون واقعا احتمال پیروزی امام در کوفه زیاد بود. اما این که کسانی از روی ترس یا بر اساس محاسبات سیاسی خود چنین اظهارنظرهایی کرده باشند، وجود دارد. طبیعی است که محاسبه امام آن هم پس از نامه مسلم، چیزی متفاوت بود، هرچند به دلیل تغییرات سیاسی رخ داده در کوفه، به خصوص تعویض امیر آن، اوضاع درهم شد، و به شهادت امام منجر گردید. در برخی از نقلهای خاص هم امام روی خواب‌هایی که دیده یا دستوری که به او داده شده و مطالبی شبیه به این امر تکیه کرده است که نباید آنها را در یک تصمیم‌گیری سیاسی دخیل دانست. مسأله بسیار ساده و روشن است. محاسبه امام کاملا درست بود، اما اوضاع کوفه بهم ریخت.

40. الثقات ابن حبان، (السیرة النبویة)، ج 2، ص 307 41. ترجمة الامام الحسین(ع) ص 64 42. ترجمة الامام الحسین(ع) ص 65 43. انساب الاشراف، ج 2، ص 77؛ اخبار الطوال، ص 332؛ الفتوح، ج 5، ص 56؛ الارشاد، ج 2، ص 41 44. انساب الاشراف، ج 2، ص 77؛ اخبار الطوال، ص 332؛ الفتوح، ج 5، ص 56؛ الارشاد، ج 2، ص 41 45. التنبیه و الاشراف مسعودى، ص 303؛ الارشاد، ج 2، ص 41؛ اعلام الورى، ص 223 46. الفتوح، ج 5، ص 63 ـ 64 47. بنگرید: انساب الاشراف، ج 3، ص 77 ـ 78؛ اخبار الطوال، ص 233؛ تاریخ الطبرى، ج 5، ص 356 48. الارشاد، ج 2، ص 39 49. الارشاد، ج 2، ص 67

رعایت شیوه‌نامه

در انتهای متن قسمت علت شکست قیام کوفه و ماموریت مسلم، نظر شخصی از سوی نویسنده اعمال شده و یکی از احتمالات را ترجیح داده، ظاهرا این با شیوه‌نامه ویکی مخالفت دارد. تشکر --جلال یقموری (بحث) ‏۳ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۳۳ (UTC)

فرزندان

در بخش فرزندان مسلم آمده: در گزارش‌های ضعیف‌تر که در منابع متاخر ثبت شده، نام تعداد دیگری از فرزندان مسلم بن عقیل، از جمله عون، مسلم، عبیدالله، جعفر و احمد نیز در شمار شهدای کربلا آمده است.

سؤال: آيا مسلم بن عقيل فرزندي بنام مسلم داشته يعني مسلم بن مسلم بن عقيل يا به اشتباه نوشته شده است؟ ( با توجه به اينكه منبع ان هم يك كتاب فارسي است).--Hasanzade (بحث) ‏۱۵ مهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۱۱ (UTC)

ملاحظات

در مدخل مسلم بن عقيل چنین امده: بر اساس برخی روایات نعمان دل خوشی از یزید نداشت که با منبع ان - لابن بنت رسول الله صلى الله عليه وسلم أحب إلينا من ابن بحدل . (ابن بحدل کنایه از یزید - منبع: ابن قتبه است) - تتطابق نداره . تعبیر ویکی ان در عربی: وتذكر بعض الأخبار أن النعمان يميل الإمام الحسين (ع) دون يزيد. مدخل مسلم در حال تصحیح) البته در مدخل فارسی به یک منبع فارسی دیگری نیز اشاره شده که بر داشتش از این عبارت ابن قتیبه اشتباه است مگر این که از منبع دیگری استناد کرده باشد--Hasanzade (بحث) ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۳۱ (+0430)

تاریخ ها

ارسال نامه مسلم بن عقیل به امام حسین (ع) در ۹ ذی‌القعده ذکر شده است ولی در مقاله نیامده. --نظرزاده (بحث) ‏۲ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۲۳ (+0430)

علاوه بر مورد بالا که خوب است در روزشمار اضافه شود، بسیار مناسب است که تاریخ رسیدن خبر شهادت مسلم به امام حسین علیه السلام هم در متن و هم در روزشمار درج شود. طبق نقل ها ظاهرا نوزدهم ذی الحجة در منزل ثعلبیه (طبق برخی نقل ها در منزل زرود) است. --Hajamini (بحث) ‏۳۱ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۴۵ (+0430)

در منزل هانی

عدم اقدام مسلم به ترور عبید الله بن زیاد با تمسک به روایت نبوی می تواند زمینه ی خوبی باشد برای بحث ترو هم به عنوان یک مدخل مستقل وهم به عنون مکمل بحث در قیام سید الشهداعلیه السلام ورعایت خطوط قرمز از سوی اهلبیت علیهم السلا م.--Mahdi1382 (بحث) ‏۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۳ (UTC)

علت شکست

باید دید منظور از ضعف فرماندهی چیست؟ایا منظور ضعف فرماندهی مسلم بن عقیل است؟--Mahdi1382 (بحث) ‏۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۵۳ (UTC)