بحث:الذخیرة‌ فی علم الکلام (کتاب)

@R.pouresmaeil:

• شناسه زیاده‌نویسی دارد. نیمی از شناسه درباره ارتباط این کتاب با «المُلَخَّص» است در حالی که این بحث چندان مهم نیست و می‌توان آن را در یک گزاره رساند.

@Shamsoddin: ظاهرا حضرتعالی خودتان زحمت اصلاح این مورد را کشیده‌اید.

• در هیچ جای مدخل به سال وفات سید مرتضی اشاره نشده است.--Shamsoddin (بحث) ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۳ (+0330)

--رضا پوراسمعیل (بحث) ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۶ (+0330)

مورد اول را من اصلاح نکردم و همچنان نیازمند اصلاح است.--Shamsoddin (بحث) ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۵ (+0330)@Shamsoddin:

چند نکته

• نسبت کتاب ذخیره با الملخص بخش زیادی از مطلب را به خود اختصاص داده آن هم در بخش اهمیت. تیتر هم ندارد

• این که ذخیره نگاشته قرن پنجم از نخستین کتابهای اعتقادی شیعه باشد، کمی غریب است. احتمالا منظور کتابهای کلامی به مفهوم خاص باید باشد.

• حمید عطایی نظری باید لینک شود

• این که ابوالصلاح شرحی نوشته که الان وجود ندارد جایش در شناسه نیست.

• این که حمصی مطلبی را به ذخیره ارجاع دهد که در اولش نیست ولی در آخرش هست چه اهمیتی دارد. --محمدکاظم حقانی‌فضل ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۴ (+0330)

@Mkhaghanif:

با تشکر از نظرات حضرتعالی

• نکته اول به صورت تیتر جداگانه مطالب مربوط به نسبت بین دو کتاب تفکیک گردید.
• در مورد نکته دوم منظور نخستین کتب استدلالی و جامع اعتقادی است که اصلاح شد.
• نکات سوم و چهارم اعمال شد.
• نکته پنجم از این باب ذکر شده است که شاهدی است بر این ادعا که مباحث الذخیره از بحث معارف و نظر آغاز می‌شود نه افعال تولیدی. جمله ای به قبل از این مطلب اضافه شد که به نظرم ابهام پیش آمده را برطرف می‌کند.--رضا پوراسمعیل (بحث) ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۷ (+0330)

چند نکته

@R.pouresmaeil: با سلام و عرض ادب

• شناسه به نظر خوب نوشته نشده است و نیاز به بازنویسی و اصلاح دارد.

• این جمله در شناسه «نویسنده املاء این اثر را بعد از آغاز به اثر دیگر کلامی خود با نام «المُلَخَّص فی اصول الدین» شروع می‌کند، اما در ادامه نگارش الذخیره متوقف می‌شود.» مبهم و ناقص است.

• درباره محتوای کتاب در شناسه چندان توضیحی ذکر نشده است. تنها به این عبارت بسنده شده که «سید مرتضی در این کتاب طیف گسترده‌ای از مباحث را مطرح کرده است که عمده مسائل اعتقادی را شامل می‌شود. مطالب کتاب از افعال انسان آغاز می‌شود که بر اساس شواهد ارائه شده، این مطالب مربوط به بخش پایانی کتاب الملخَص بوده که بعدها به این کتاب ملحق شده و نویسنده الذخیره را از مسائل مربوط به معرفت و نظر آغاز کرده است. » که هم مبهم و کلی‌گویی است و مطلب خاصی درباره محتوا ارائه نمی‌دهد.

• به آقای عطایی نظری زیاد ارجاع داده شده و در متن نیز چندین بار نامشان ذکر شده که به نظر چندان شخص برجسته‌ای نیست؛ هرچند مقالات خوبی دارد. دلیل لینک کردن آن را نیز متوجه نشدم!

به صورت کلی این کتاب به دلایل مختلف مورد اقبال زیاد قرار نگرفته است و مطلب زیادی در پژوهش ها و کلمات علما درباره این اثر نیست. آقای عطایی نظری از معدود کسانی است که درباره این کتاب پژوهش کرده و چندین مقاله در این مورد دارد. به نظر می‌رسد نقل نتایج این پژوهش ها برای درک جایگاه کتاب و معرفی کتاب لازم است و این که پژوهشگر فرد معروفی نیست به نظر نمی‌رسد مانع از این مسئله باشد. لینک شدن نام ایشان هم به پیشنهاد آقای حقانی بود که همین چند خط بالا می‌توانید ملاحظه کنید.

• جملات طولانی چندخطی در مدخل زیاد است. برخی جملات هم مبهم است و فهم آن نیازمند چند بار خواندن است.

مدخل را دوباره خواندم و سعی کردم این مسئله رو اصلاح کنم ولی اگر مصداقی بفرمایید مشکل کجاست ممنون میشوم.

• در بخش نویسنده، به مکتب کلامی بغداد پرداخته شده است! به جای آن به حوزه‌های تخصصی نویسنده و آثار وی اشاره شود.

در بخش نویسنده از آن جهت که مدخل مستقل دارد ورود تفصیلی نیاز نیست و به مسائلی پرداخته می‌شود که مرتبط با موضوع مدخل یعنی کتاب الذخیره است. این کتاب یکی از مهم‌ترین آثار این مکتب کلامی است و این جهت سید مرتضی و نقش او در این مکتب کلامی اشاره شده است. به حوزه های تخصصی نویسنده هم در این بخش اشاره شده است.

• ‌ مباحث حاشیه‌ای در مدخل دیده می‌شود که به نظر نیازی به ذکر آنها نیست.

دقیقا بفرمایید کدام بخش مدخل زاید و حاشیه است. به نظر همه مطالب مرتبط است. باز اگر جزئی تر بفرمایید ممنون می‌شوم.

• بزرگ‌ترین بخش مدخل، مربوط به ارتباط این کتاب به الملخص است!!

شناخت این کتاب با کتاب الملخص گره خورده است و به نظر این مباحث برای شناخت الذخیره لازم و ضروری است. این که این بخش بزرگ تر از بقیه بخش‌ها شده به نظرم ایرادی ندارد.

• آیا سید مرتضی در این کتاب نظر خاص و ویژه‌ای ارائه نکرده است که در مدخل ذکر شود؟

در تحقیقاتی که در رابطه با این کتاب شده است نظر ویژه کلامی نسبت داده نشده است یا حداقل بنده نرسیدم. قطعا اگر جنابعالی یا دیگر اعزه سراغ داشته باشید به غنای مقاله می‌افزاید.

• دایره المعارف طهور هم سایت و منبع مناسبی برای ارجاع دهی نیست. می‌توانید به جای این سایت به منبع آن «دکتر حسین صابری- کتاب تاریخ فرق اسلامی» آدرس دهید.

با تشکر و سپاس --رضا باذلی (بحث) ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۵۴ (+0330)

@Bazeli: با سلام و تشکر از نکات ارزنده حضرتعالی، مواردی از تذکرات اعمال شد و مواردی به نظر حقیر ایراد وارد نبود که اگر نیاز به توضیحات بیشتری بود استفاده خواهم برد. توفیقاتتان روزافزون--رضا پوراسمعیل (بحث) ‏۶ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۴۲ (+0330)