محمدتقی بافقی: تفاوت میان نسخه‌ها

| اندازه جعبه       =

| عنوان             = آیت الله بافقی

| نام               =

| تصویر             =محمدتقی بافقی.jpg

| اندازه تصویر     =

| عنوان تصویر       =

| زادروز           = ۱۲۹۲ق

| زادگاه           = بافق

| تاریخ مرگ         = ۱۲ مرداد ۱۳۲۵ش

| مکان مرگ         = [[قم]]

| محل زندگی         = قم، [[ری]]

| ملیت             =

| نژاد             =

| تابعیت           =

| تحصیلات           =

| دانشگاه           =

| پیشه             =

| سال‌های فعالیت     =

| کارفرما           =

| نهاد             =

| نماینده           =

| شناخته‌شده برای   = [[حوزه علمیه قم]]

| نقش‌های برجسته     =

| سبک               =

| استادان         = [[آخوند خراسانی]]، [[سیدمحمدکاظم یزدی]]، [[میرزا حسین نوری]] و ...

| شاگردان         =

| شهر خانگی         = قم

| تلویزیون         =

| لقب               =

| حزب               =

| جنبش             =

| مخالفان           = رضاخان

| هیئت             =

| دین               = [[اسلام]]

| مذهب             = [[شیعه]]

| منصب             =

| مکتب             =

| آثار             =

| گفتاورد           =

| جوایز             =

| امضا             =

| اندازه امضا       =

| وبگاه             =

| پانویس           =

[[پرونده:مرقد آیت الله بافقی.jpg|بندانگشتی|محل دفن [[آیت الله]] بافقی در [[حرم حضرت معصومه]] (س)]]

'''آیت اللّه محمدتقی بافقی،''' از علمای دین که به سبب مخالفت‌های آشکارش با رضاخان شهرت دارد.

 

 

تحصیلات دینی خود را در چهارده سالگی در یزد آغاز کرد و [[فقه]] و [[اصول]] را نزد حاج میرزا سیدعلی لب‌ِخندقی آموخت. در سال ۱۳۲۰ق عازم [[نجف]] شد و نزد استادانی چون [[آخوند ملامحمدکاظم خراسانی]] و [[سیدمحمدکاظم یزدی]] و [[میرزا حسین نوری]]، تلمذ کرد. پس از هفده سال، به [[کربلا]] رفت و نزد حاج [[سیداحمد موسوی کربلایی]] به تحصیل و تهذیب [[اخلاق]] پرداخت. بعدها، در ۱۳۳۶، یا ۱۳۳۷، به [[ایران]] بازگشت و در [[قم]]، در محلة باغ پنبه سکنی گزید<ref>آقابزرگ طهرانی، ج ۱، ص۲۴۸ـ۲۴۹</ref> و در کنار دو روحانی بزرگ شهر، [[آیت اللّه کبیر]] و [[آیت اللّه فیض]]، به احیای [[حوزه علمیه]] و اجرای خدمات دینی همت گماشت.

 

 

در ۱۳۰۱ ش، با آمدن [[شیخ عبدالکریم حائری]] به قم، این تلاش‌ها به نتیجه رسید. عده‌ای از علمای بزرگ شهر، از جمله بافقی، وی را ترغیب کردند که در قم بماند و خود را وقف احیای حوزه علمیه قم کند. بافقی یکی از دستیاران عمده [[آیت الله حائری]] شد، و مسئولیت تهیة لباس و رسیدگی به امور طلاب را، که تعدادشان روزبروز بیشتر می‌شد، بر عهده گرفت و نیز، در غیاب آیت اللّه حائری، به جای او [[اقامة جماعت]] می‌کرد. علاوه بر این، بر ساختن سه [[مسجد]] جدید نظارت داشت و‌ گاه خود در کار ساختمان مشارکت می‌کرد.

تلاش مجدّانه او در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، در شیوه زندگی مردم بسیار مؤثر بود، از جمله اینکه وی توانست سلمانی‌های قم را متعهّد سازد که ریش مشتریان را نتراشند. یک بار، دولت خواست بافقی و سایر علما را از این کار باز دارد؛ امّا وقتی با جواب تند بافقی، که رضاخان را با فراعنه مقایسه می‌کرد روبرو شد، موقّتاًً از اصرار خود چشم پوشید. بافقی به گوشزدهای شفاهی قانع نبود، چنانکه گفته شده، چندین نامه به رضاخان نوشت و از وی خواست تا سیاست‌هایی را که به نظر علما مخالف با [[اسلام]] است ، تغییر دهد.

 

خانواده شاه نیز به خانه تولیت رفتند و این واقعه را به [[تهران]] خبر دادند. [[رضاخان]] بی‌درنگ ، همراه با وزیر دربار و یک فوج زرهی ، از تهران روانه قم شد، نظامیان را در منظریة قم مستقر کرد و خود، همراه عده‌ای از گارد، وارد شهر شد.<ref>حکمت ص۲۰۳</ref> رضاخان با چکمه وارد حرم شد و افراد گارد، عده‌ای را مضروب و بافقی را دستگیر کردند. غیبت موقت [[آیت الله حائری]] از قم، به دربار در این اقدام جرأت بخشیده بود. رضاشاه شخصاً بافقی را زیر لگد انداخت و به ناسزا گرفت <ref>دوانی ، ج ۲، ص۱۵۶</ref> و به زندان تهران فرستاد، و در یکی از جلسات هیئت دولت ؛ واقعه را برای حاضران گزارش کرد. بافقی پس از چند ماه ، بر اثر اقدام آیت اللّه حائری ، از زندان آزاد ولی به شهر [[ری]] تبعید شد و در آستان [[حضرت عبدالعظیم]] به امامت جماعت و حلّ و فصل امور دینی پرداخت . وی به لحاظ تقوا و صداقت و روحیة مساعدت به مردم از محبوبیت بسیار برخوردار بود. سرانجام ، در ۱۳۱۴ ش توانست به [[مشهد]] سفر کند.

 

برخی از محققان، واکنشِ تند بافقی را نسبت به حضور زنان بی‌حجاب در [[آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها|حرم حضرت معصومه علیهاالسّلام]] در ۱۳۰۷ش را سبب تأخیر هشت ساله در کشف حجاب می‌دانند. مهدیقلی هدایت در یادداشت‌های راجع به کشف حجاب گفته است که در سنوات ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ ملکه رفع حجاب را تشویق می‌کرده است<ref>هدایت، ص ۴۰۷.</ref> البته تصمیم جدّی رضاخان درباره رفع حجاب پس از سفر او به ترکیه (۱۳۱۳) بوده است.<ref>مکی ، ج ۶، ص۲۶۱، به نقل از خاطرات محمود جم</ref> به طور کلی، شجاعت بافقی در رویارویی با رضاخان، تأثیر شایانی در [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیة قم]] بر جای نهاد.<ref>دوانی، ج ۲، ص۱۵۷</ref>، به طوری که [[امام خمینی]] در درس اخلاقی که در دهة ۱۳۱۰ـ۱۳۲۰ در آن شهر می‌داد، بافقی را به عنوان نمونه‌ای ذکر می‌کرد که باید سرمشق قرار گیرد.

{{پانویس|2}}

 

 

{{ستون-شروع|2}}

 

*محمدمحسن آقابزرگ طهرانی ، طبقات اعلام الشیعة، ج ۱، نقباء البشر، مشهد، ۱۴۰۴ق.

*محمد شریف رازی، آثار الحجة، قم، ۱۳۳۲ش ،ج ۱، ص۳۱ـ۳۶.

*محمد شریف رازی، گنجینة دانشمندان، تهران ۱۳۵۲ش، ج ۱، ص۲۸۶ـ۲۸۷.

*علی ربّانی خلخالی، شهدای شیعه در یکصد سال اخیر، قم، ۱۴۰۲، ص۱۵۴ـ۱۵۷.

*حسین مکی، تاریخ بیست سالة ایران، تهران، ۱۳۶۲ـ۱۳۶۴ش.