پرش به محتوا

محمد مصدق: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۹۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۳
خط ۵۷: خط ۵۷:
مصدق در سال ۱۲۸۷ش برای ادامه تحصیل به مدرسه علوم سیاسی پاریس در [[فرانسه]] رفت. سپس عازم [[سوئیس]] شده و دکترای حقوق را از دانشگاه نوشاتل اخذ کرد. وی در بازگشت به ایران در سال ۱۲۹۳ش، به تدریس در مدرسه عالی علوم سیاسی پرداخت.<ref>عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۱۴۶۰.</ref> کتاب‌های کاپیتولاسیون و ایران، اصول قواعد و قوانین مالیه در ممالک خارجه و ایران قبل از مشروطیت و دوره مشروطه، دستور در محاکم حقوقی و شرکت‌های سهامی در اروپا از آثار اوست.<ref>عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۱۴۶۰.</ref>
مصدق در سال ۱۲۸۷ش برای ادامه تحصیل به مدرسه علوم سیاسی پاریس در [[فرانسه]] رفت. سپس عازم [[سوئیس]] شده و دکترای حقوق را از دانشگاه نوشاتل اخذ کرد. وی در بازگشت به ایران در سال ۱۲۹۳ش، به تدریس در مدرسه عالی علوم سیاسی پرداخت.<ref>عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۱۴۶۰.</ref> کتاب‌های کاپیتولاسیون و ایران، اصول قواعد و قوانین مالیه در ممالک خارجه و ایران قبل از مشروطیت و دوره مشروطه، دستور در محاکم حقوقی و شرکت‌های سهامی در اروپا از آثار اوست.<ref>عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۱۴۶۰.</ref>


محمد مصدق در [[۱۴ اسفند]] [[سال ۱۳۴۵ هجری شمسی|۱۳۴۵ش]] در اثر بیماری در بیمارستان نجمیه تهران درگذشت.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/8378/درگذشت-اسماعیل-یزدی-پزشک-معالج-دکتر-مصدق «درگذشت اسماعیل یزدی، پزشک معالج دکتر مصدق»]، وبسایت تاریخ ایرانی.</ref> گرچه وصیت کرده بود او را پس از مرگ در کنار کشته‌شدگان ۳۰ تیر [[سال ۱۳۳۱ هجری شمسی|۱۳۳۱ش]]{{یادداشت|روز ۲۵ تیر ۳۱ محمد مصدق به دیدار محمدرضا شاه رفت و درخواست پست وزارت جنگ را نمود اما شاه نپذیرفت و مصدق استعفا داد. با تمایل شاه و رای مجلس، احمد قوام به نخست‌وزیری رسید. این سبب درگیری میان مخالفان و موافقان دولت شد و شماری از هواداران مصدق نیز در ۳۰ تیر کشته شدند. آیت‌الله کاشانی نیز به شدت با قوام مخالفت کرد و خواهان بازگشت مصدق بود. در نهایت مجلس با فشار افکار عمومی و حمایت‌های کاشانی، مجبور به رأی اعتماد مجدد به مصدق در ۳۱ تیر شد.(عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۱۴۷۵-۱۴۷۸.)}} در [[قبرستان ابن‌بابویه]] دفن کنند؛ اما با مخالفت [[محمدرضا پهلوی]]، در همان روستای احمدآباد مستوفی، در محل تبعیدش، به خاک سپرده شد.<ref>خدیر، [https://www.asriran.com/fa/news/717143/14-اسفند-سالروز-درگذشت-مصدق-گرد-آمد-و-سوار-نیامد «۱۴ اسفند؛ سالروز درگذشت مصدق: گرد آمد و سوار نیامد...»]، وبسایت عصر ایران.</ref>  [[سید رضا موسوی زنجانی]] تنها مجتهد و روحانی حاضر در مراسم تجهیز و تدفین مصدق، بر پیکر مصدق [[نماز میت|نماز]] خواند. [[یدالله سحابی]] نیز پیکر مصدق را در نهر آبی که از کنار خانه مصدق می‌گذشت، غسل داد. <ref>جلیل بزرگمهر، ۱۳۷۳، ص۳۰۲</ref> اولین مراسم رسمی یادبود برای مصدق بر سر مزار او در ۱۴ اسفند [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] با حضور صدها هزار نفر از مردم و گروه‌ها برگزار شد.<ref>«آیت‌الله طالقانی بر مزار دکتر مصدق: به آیت‌الله کاشانی گفتم: «حضرت آیت‌الله! دارند زیر پایت خربزه می‌گذارند؛ مواظب باش!»»</ref> سخنران این مراسم [[سید محمود طالقانی]]، روحانی مبارز علیه حکومت پهلوی و از مؤسسان [[نهضت آزادی ایران]] بود.<ref>«آیت‌الله طالقانی بر مزار دکتر مصدق: به آیت‌الله کاشانی گفتم: «حضرت آیت‌الله! دارند زیر پایت خربزه می‌گذارند؛ مواظب باش!»»</ref>
محمد مصدق در [[۱۴ اسفند]] [[سال ۱۳۴۵ هجری شمسی|۱۳۴۵ش]] در اثر بیماری در بیمارستان نجمیه تهران درگذشت.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/8378/درگذشت-اسماعیل-یزدی-پزشک-معالج-دکتر-مصدق «درگذشت اسماعیل یزدی، پزشک معالج دکتر مصدق»]، وبسایت تاریخ ایرانی.</ref> گرچه وصیت کرده بود او را پس از مرگ در کنار کشته‌شدگان ۳۰ تیر [[سال ۱۳۳۱ هجری شمسی|۱۳۳۱ش]]{{یادداشت|روز ۲۵ تیر ۳۱ محمد مصدق به دیدار محمدرضا شاه رفت و درخواست پست وزارت جنگ را نمود اما شاه نپذیرفت و مصدق استعفا داد. با تمایل شاه و رای مجلس، احمد قوام به نخست‌وزیری رسید. این سبب درگیری میان مخالفان و موافقان دولت شد و شماری از هواداران مصدق نیز در ۳۰ تیر کشته شدند. آیت‌الله کاشانی نیز به شدت با قوام مخالفت کرد و خواهان بازگشت مصدق بود. در نهایت مجلس با فشار افکار عمومی و حمایت‌های کاشانی، مجبور به رأی اعتماد مجدد به مصدق در ۳۱ تیر شد.(عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۱۴۷۵-۱۴۷۸.)}} در [[قبرستان ابن‌بابویه]] دفن کنند؛ اما با مخالفت [[محمدرضا پهلوی]]، در همان روستای احمدآباد مستوفی، در محل تبعیدش، به خاک سپرده شد.<ref>خدیر، [https://www.asriran.com/fa/news/717143/14-اسفند-سالروز-درگذشت-مصدق-گرد-آمد-و-سوار-نیامد «۱۴ اسفند؛ سالروز درگذشت مصدق: گرد آمد و سوار نیامد...»]، وبسایت عصر ایران.</ref>  [[سید رضا موسوی زنجانی]] تنها مجتهد و روحانی حاضر در مراسم تجهیز و تدفین مصدق، بر پیکر مصدق [[نماز میت|نماز]] خواند. یدالله سحابی (و [[مهدی بازرگان]]<ref>«[http://tarikhirani.ir/fa/news/5154/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D9%85-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D9%81%D9%86-%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%85 غلامحسین مصدق: پدرم را دفن نکردیم]»،‌سایت تاریخ ایرانی.</ref>) پیکر مصدق را غسل داد. <ref>جلیل بزرگمهر، ۱۳۷۳، ص۳۰۲</ref> اولین مراسم رسمی یادبود برای مصدق بر سر مزار او در ۱۴ اسفند [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] با حضور صدها هزار نفر از مردم و گروه‌ها برگزار شد.<ref>«آیت‌الله طالقانی بر مزار دکتر مصدق: به آیت‌الله کاشانی گفتم: «حضرت آیت‌الله! دارند زیر پایت خربزه می‌گذارند؛ مواظب باش!»»</ref> سخنران این مراسم [[سید محمود طالقانی]]، روحانی مبارز علیه حکومت پهلوی و از مؤسسان [[نهضت آزادی ایران]] بود.<ref>«آیت‌الله طالقانی بر مزار دکتر مصدق: به آیت‌الله کاشانی گفتم: «حضرت آیت‌الله! دارند زیر پایت خربزه می‌گذارند؛ مواظب باش!»»</ref>


==فعالیت‌ها==
==فعالیت‌ها==
خط ۱۴۹: خط ۱۴۹:
*عاقلی، باقر، روزشمار تاریخ ایران؛ از مشروطه تا انقلاب اسلامی، تهران، نشر گفتار، چاپ اول، ۱۳۷۰ش.
*عاقلی، باقر، روزشمار تاریخ ایران؛ از مشروطه تا انقلاب اسلامی، تهران، نشر گفتار، چاپ اول، ۱۳۷۰ش.
*عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، نشر گفتار، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
*عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، نشر گفتار، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
* «[http://tarikhirani.ir/fa/news/5154/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%D9%85-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D9%81%D9%86-%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%85 غلامحسین مصدق: پدرم را دفن نکردیم]»،‌ سایت تاریخ ایرانی،‌ تاریخ درج مطلب: ۳۰ مرداد ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
*[http://tarikhirani.ir/fa/news/3461/فخرالدین-عظیمی-جبهه-ملی-نقشی-در-ترور-رزم-آرا-نداشت «فخرالدین عظیمی: جبهه ملی نقشی در ترور رزم‌آرا نداشت»]، تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب:  ۲۵ مرداد ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اسفند ۱۴۰۰ش.
*[http://tarikhirani.ir/fa/news/3461/فخرالدین-عظیمی-جبهه-ملی-نقشی-در-ترور-رزم-آرا-نداشت «فخرالدین عظیمی: جبهه ملی نقشی در ترور رزم‌آرا نداشت»]، تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب:  ۲۵ مرداد ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اسفند ۱۴۰۰ش.
*فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، چاپ ششم، ۱۳۷۳ش.
*فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، چاپ ششم، ۱۳۷۳ش.
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۸۵

ویرایش