پرش به محتوا

اصل تخییر: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۲
جز
خط ۵: خط ۵:


== مفهوم‌شناسی==
== مفهوم‌شناسی==
===اصول عملیه===
به طور کلی اصول عملیه، قواعدی هستند که در موارد بروز شک در تعیین [[حکم شرعی]]، وظیفه عملی [[فقیه]] یا [[مکلف|مکلّف]] را پس از آن که به دلیل اجتهادی و دلیل ظنّی (أماره) دست نیافت، روشن می‌کند. این اصول عبارتند از: اصل تخییر، [[اصل استصحاب]]، [[اصل احتیاط]] و [[اصل برائت]].<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۲۳۴.</ref>
اصول عملیه، قواعدی هستند که در موارد بروز شک در تعیین [[حکم شرعی]]، وظیفه عملی [[فقیه]] یا [[مکلف|مکلّف]] را پس از آن که به دلیل اجتهادی و دلیل ظنّی (أماره) دست نیافت، روشن می‌کند. این اصول عبارتند از: اصل تخییر، [[اصل استصحاب]]، [[اصل احتیاط]] و [[اصل برائت]].<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۲۳۴.</ref>


===اصل تخییر===
اصل تخییر، حکم عقل به اختیار داشتن [[مجتهد]] یا [[مکلف|مکلّف]] میان انجام و ترک و یا میان [[واجب|واجب بودن]] و [[حرام|حرام بودنِ]] یک عمل یا دو عمل است:
گفته‌شده اصل تخییر، حکم عقل به اختیار داشتن [[مجتهد]] یا [[مکلف|مکلّف]] میان انجام و ترک و یا میان [[واجب|واجب بودن]] و [[حرام|حرام بودنِ]] یک عمل یا دو عمل است:
#مردّد بودن در وجوب یا حرمت یک عمل، مانند دفن کردنِ شخصی که شک دارند آیا مسلمان است که دفن او، واجب است یا [[کافر حربی]] (کافری که به جنگ مسلمانان آمده)، که دفن او، حرام است.
#مردّد بودن در وجوب یا حرمت یک عمل، مانند دفن کردنِ شخصی که شک دارند آیا مسلمان است که دفن او، واجب است یا [[کافر حربی]] (کافری که به جنگ مسلمانان آمده)، که دفن او، حرام است.
#مردد بودن در واجب یا حرام بودنِ دو عمل، مثلاً دو جنازه وجود دارد و به علم اجمالی دانسته می‌شود که دفن کردن یکی از آنها به جهت مسلمان بودن واجب است و دفن دیگری به جهت کافر حربی بودن، حرام است.<ref>مشکینی، اصطلاحات الاصول و معظم أبحاثها، ص۵۰، ۱۳۸۴ش؛ شاهرودی، سید محمود؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل‌بیت علیهم‌السلام، ج‌۱، ص۵۱۸ - ۵۱۷، ۱۴۲۶ق؛ سبحانی، الموجز فی اصول الفقه، ص۱۷۹، ۱۳۸۴ش؛ ملکی اصفهانی، فرهنگ اصطلاحات اصول فقه، ج۱، ص۹۵، ۱۳۷۹ش.</ref>
#مردد بودن در واجب یا حرام بودنِ دو عمل، مثلاً دو جنازه وجود دارد و به علم اجمالی دانسته می‌شود که دفن کردن یکی از آنها به جهت مسلمان بودن واجب است و دفن دیگری به جهت کافر حربی بودن، حرام است.<ref>مشکینی، اصطلاحات الاصول و معظم أبحاثها، ص۵۰، ۱۳۸۴ش؛ شاهرودی، سید محمود؛ فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل‌بیت علیهم‌السلام، ج‌۱، ص۵۱۸ - ۵۱۷، ۱۴۲۶ق؛ سبحانی، الموجز فی اصول الفقه، ص۱۷۹، ۱۳۸۴ش؛ ملکی اصفهانی، فرهنگ اصطلاحات اصول فقه، ج۱، ص۹۵، ۱۳۷۹ش.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۱۳۸

ویرایش